Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.2006, Qupperneq 33

Menning X>V
MIÐVIKUDAGUR 4. JANÚAR 2006 33
Verðlaunakeppni um sögur fyrir börn hefur verið auglýst en í ár verða verðlaun
sem Ármann Kr. Einarsson stofnaði til veitt í tuttugasta sinn
Handritum skilað fyrir miðjan febrúar
Verðlaunasjóður íslenskra
bamabóka efnir enn á ný til verð-
launasamkeppni. Að þessu sinni er
auglýst eftir tvenns konar handrit-
um: Handriti að skáldsögu fýrir
böm og unglinga. Útprentað hand-
rit skal vera að lágmarki 70 blaðsíð-
ur að lengd. Ekki er gert ráð fyrir því
að verðlaunasagan verði mynd-
skreytt.
Nýmæli er að nýrri grein keppn-
innar: Handriti að myndskreyttri
bók fyrir böm. Skila skal handriti að
texta, að minnsta kosti tveimur
fullunnum myndum og skissum að
öðmm opnum bókarinnar. Miða
skal við að sagan sé sögð á tólf opn-
um, að frátöldum titilsíðum og
saurblöðum.
Verðlaun og höfundarlaun
Dómnefttd velur besta handrit í
báðum flokkum og verðlaunin
nema 400.000 kr. fyrir hvora bók
auk venjulegra höfundarlauna.
Bækumar koma út hjá Eddu útgáfii
- Vöku-Helgafelli haustið 2006.
Skilafrestur er til 15. febrúar 2006.
fslensku bamabókaverðlaunin
hafa á undanförnum ámm opnað
mörgum nýjum höfundum leið út á
rithöfundabrauúna og orðið til þess
að auka úrval góðra bókmennta
fýrir böm og unglinga.
Stjórn verðlaunasjóðsins hvetur
jafnt þekkta sem óþekkta höfúnda
til þess að taka þátt í samkeppninni
um Islensku bamabókaverðlaunin.
Handritum skal skila merktum dul-
nefni en rétt nafn höfundar fylgi
með í umslagi til: Verðlaunasjóðs
íslenskra bamabóka, Edda útgáfa -
Vaka-Helgafell, Suðurlandsbraut
12,108 Reykjavík
Verk Ármanns Kr.
Verðlaunasjóður íslenskra
bamabóka var stofnaður hinn 30.
janúar 1985 af bamabókahöfund-
inum Ármanni Kr. Einarssyni og
bókaútgáfimni Vöku, sem seinna
varð Vaka-Helgafell. Var tilefnið 70
ára afmæli Ármanns. Árið 1988
gerðist Bamavinafélagið Sumargjöf
formlegur aðili að sjóðnum og enn
síðar íslandsdeild IBBY. Verða
verðlaunin veitt í tuttugasta sinn í
ár.
Megintilgangur sjóðsins er að
örva fólk til að skrifa bækur fyrir
böm og unglinga og stuðla þannig
að auknu framboði úrvalslesefnis
fyrir æsku landsins. Sjóðurinn veitir
íslensku bamabókaverðlaunin fyrir
besta handritið sem berst í árlegri
samkeppni en hún er öllum opin. í
Itiut vmningshafa kemur auk höf-
undarlauna sem kveðið er á í út-
gáfusamningi rausnarlegt verð-
launafé.
Sögur fyrir börn kvenna-
grein
Efht var til fyrstu handritasam-
keppninnar vorið 1985 og barst á
fimmta tug handrita. Á þessum
langa tíma hafa margir höfundar
fengið viðurkenningu: fyrsmr var
Guðmundur Ólafsson fýrir Emil og
Skunda en hann hefur fengið verð-
launin í tvígang, aðrir höfundar
sem þegið hafa viðurkenningu em
Brynhildur Þórarinsdóttir, Harpa
Jónsdóttir, Gunnhildur Hrólfsdótt-
I Afmælisbarn-
ið í sparifötum I
Karlakér
áttræður
Ármann Kr. Einarsson Hinn ástsæli
bamabókahöfundar setti á stofn verðlauna-
sjóð til að efla ritun bókmennta fyrir börn og :
ungiinga.
ir, Ragnheiður Gestsdóttir, Þor-
grímur Þráinsson, Ingibjörg Möller,
þær mæðgur Sigrún Helgadóttir og
Guðrún Hannesdóttir, Herdís
Egilsdóttir, Þórey Friðbjömsdóttir,
Guðrún H. Eiríksdóttir, Elías Snæ-
land Jónsson, Friðrik Erlingsson,
þær systur Iðunn og Kristín Steins-
dætur, Karl Helgason, Heiður Bald-
ursdóttir, og Kristín Loftsdóttir. At-
hygli vekur að flestir verðlaunahaf-
ar em konur.
Hinn merka stofnun og glaði
klúbbur Karlakór Reykjavíkur
varð áttræður í gær, en hann var
settur á stofn af Sigurði Þórðar-
syni tónskáldi 3. janúar 1926.
Var Sigurður síðan lengst af
stjórnandi kórsins.
Kórinn hyggst á afmælisárinu
standa fyrir ýmsum viðburðum,
lagt verður í ferða lög heima og
heiman, en félagsstarf í Karla-
kórnum hefur jafnan snúist
nokkuð um utanlandsferðir. Þá
verða árlegar uppákomur kórs-
ins með viðhafnarbúningi en
þessi öflugasti karlakór landsins
hefur jafnan haft mikinn við-
búnað við tónleikahald sitt.
Tónlistarlíf í borginni á
Karlakór Reykjavíkur skuld að
gjalda og hefur starfsemi kórsins
verið aflvaki í starfi kóra um allt
land.
Formaður kórsins er Ottó V.
Guðjónsson. Kórnum er árnað
heilla á komandi ámm.
Þjóðleikhúsið æfir ný verk eftir virta en umdeilda erlenda höfunda: Elfríði
Jelinek og Jón Fosse
í Sumardegi segir frá eldri konu
sem ekki getur slitið sig frá fortíð-
inni. Óuppgert brotthvarf ástvinar
heldur henni við gluggann. Hvað er
þarna úti, er svarið að finna þar eða
innra með henni? Hvernig syrgjum
við? Getur tíminn læknað öll sár?
Leikendur í Sumardegi eru Anna
Kristín Arngrfmsdóttir, Hjálmar
Hjálmarsson, Katla Margrét Þor-
geirsdóttir, Kjartan Guðjónsson,
Kristbjörg Kjeld og Margrét Vil-
hjálmsdóttir.
Þýðandi er Hjalti Rögnvaldsson,
tónlist gerir Hildur I. Guðnadóttir,
leikmynd og búninga annast Martin
Eriksson og leikstjóri er Egill Heiðar
Anton Pálsson.
Þekktur maður frá Bergen
Jon Fosse (f. 1959) er eitt virtasta
leikskáld Evrópu í dag, og frægastur
höfunda Noregs um áratugaskeið.
Hann vakti fyrst athygli fyrir skáld-
sögur, ljóð, ritgerðir og barna-
bækur, en árið 1994 skrifaði hann
sitt fýrsta leikrit. Leikverk hans
vöktu þegar athygli og varð hann
eitt mest leikna leikskáld Norður-
landanna á fáum missemm. Fosse
hefur skrifað á þriðja tug leikverka
sem hafa verið þýdd á fjölmörg
tungumál og leikin víðast um Evr-
ópu. Fosse hefur unnið til fjölda
verðlauna: Ibsen-verðlaunin og
Norrænu leikskáldaverðlaunin fýrir
Sumardag árið 2000. Fosse var til-
nefndur besta erlenda leikskáldið af
þýska tímaritinu Theater Heute
2002 sem þykir mikill heiður.
Þjóðleikhúsið kynnir nú Jon
Fosse á íslandi með tveimur leikrit-
um, Sumardegi og Dauðu hundun-
um sem sett verður upp síðar á leik-
árinu og er það vonum seinna. Verk
Fosses hafa ekki áður verið sett á
svið álslandi en Ríkisútvarpið hefur
áður flutt nokkur leikrit eftir hann.
Virkjunarframkvæmdir hefj-
ast
Fyrir áramót var samlestur á
Virkjuninni eftir Nóbelsverðlauna-
hafann Elfriede Jelinek í leikgerð
Maríu Kristjánsdóttur. Virkjunin
verður fmmsýnd á Stóra sviðinu í
byrjun mars. Leikstjóri er Þórhildur
Þorleifsdóttir en þýðinguna vann
Hafliði Arngrímsson.
Náttúran, takmarkalaus trú á
tækni og framfarir, hreyfanlegt
vinnuafl og tungumálið eru meðal
viðfangsefna Elfriede í þessu leik-
verki, þar sem afbygging leikverks-
ins og hefðbundinna aðferða er ekki
síður í brennidepli. Á kaldhæðinn
máta ræðst Jelinek að goðsögnum
og afhjúpar þær: Konan er dæmd til
þess að segja sannleikann en ekki
lýsa hinni fögm ímynd, segir hún.
Elfriede Jelinek er fædd í Austur-
ríki 1946 og er menntaður tónlistar-
maður. Hún hefur skrífað fjölda
verka fyrir svið, en einnig sent frá
sér ljóð og prósaverk. Tvö leikrit
eftir Jelinek hafa verið flutt í ís-
lensku leikhúsi, Klara S. var sett upp
í Nemendaleikhúsinu og Útvarps-
leikhúsið flutti nýverið Hvað gerðist
eftir að Nóra yfirgaf eiginmanninn?
Burt með hefðina
Á síðari árum hefur Jelinek nán-
ast útrýmt hefðbundinni atburða-
rás í leikritum sínum og eins leik-
persónum. Leikrit hennar þykja því
einstök áskomn fyrir leikhóp og
leikstjóra í uppsetningu. Jelinek
hlaut Nóbelsverðlaunin í bók-
menntum árið 2004.
Leikendur eru Arnar Jónsson,
Atli Rafn Sigurðarson, Baldur
Trausti Hreinsson, Björgvin Franz
Gíslason, Gísli Pétur Hinriksson,
Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir, María
Pálsdóttir, Nanna Kristín Magnús-
Hann vakti fyrst at-
hygli fyrir skáldsög-
ur, Ijóð, ritgerðir og
barnabækur, en árið
1994 skrifaði hann
sitt fyrsta leikrit.
dóttir, Ólafur Steinn Ingunnarson,
Páll S. Pálsson, Rúnar Freyr Gísla-
son, Sólveig Arnarsdóttir og Þómnn
Lárusdóttir. Leikmynd gerir Sigur-
jón Jóhannesson, um búninga sér
Filippía I. Elísdóttir og leikstjóri er
sem fýrr segir Þórhildur Þorleifs-
dóttir.
Hrafnhildur Hagalín Leikskáld og hand-
I ritshöfundar vilja breytingar á frumvarpi
; ráðherra í meðförum þingsins.
Leikskáld
skora á þing
Á nýafstöðnum aðalfundi Fé-
lags leikskálda og handritshöf-
unda, sem áður var kallað Leik-
skáldafélag íslands, var eftirfar-
andi ályktun samþykkt einróma:
„Félag leikskálda og handritshöf-
unda skorar á stjórnvöld að setja
sérstakt ákvæði í væntanlegt laga-
frumvarp um Ríkisútvarpið, er
tryggi að tiltekið hlutfall af tekjum
RÚV af afnotagjöldum, eða af
öðmm sambærilegum tekjum,
renni einungis til öflunar og
framleiðslu leikins innlends sjón-
varpsefnis.
Reynslan sýnir að svo lengi
sem val stjórnenda RÚV stendur
á milli þess að nýta dagskrárfé
annars vegar til framleiðslu á
ódým dægurefni, en hins vegar til
öflunar eða framleiðslu á metn-
aðarfullu leiknu íslensku efni,
verður leitóð íslenskt.sjótivatps- .
efni nánast aldrei fyrir valinu.
Stjómendur RÚV hafa ekki
sýnt neinn áhuga á að koma í veg
fyrir þetta ástand með stofnun
sérstakrar leiklistardeildar er njóti
sérstakra fjárveitinga, þrátt fýrir
að hugmyndir þar um hafi verið
reifaðar margsinnis bæði innan
húss og utan og því er ljóst að
frumkvæði í þessu efni verður að ‘
koma frá stjórnvöldum."