Freyr - 01.10.1973, Blaðsíða 43

í seinni hluta júlí var hér á ferðinni Norð-
maðurinn Jon Stene, en hann er ríkisráðu-
nautur í málum, er lúta að tækni í gróður-
húsum, en það starf hefur hann haft á
hendi um tveggja ára skeið í Noregi. Það
var Garðyrkjuskóli ríkisins, sem bauð Jóni
hingað, með það í huga, að garðyrkju-
bændur, og þá sér í lagi þeir, sem stunda
ylrækt, mættu hafa gagn af þekkingu hans
á því sérsviði, sem hann starfar á. En
hvað tæknimál gróðurhúsa og ræktunar
snertir, stöndum við frekar höllum fæti,
miðað við hvað annars staðar gerist, þótt
nokkuð hafi þokast í rétta átt hin síðari
ár. Áður en Jón gerðist tækniráðunautur,
gegndi hann starfi um langt skeið sem yl-
ræktarráðunautur. Starfssvæði hans náði
yfir Norður-Þrændalög og Norður-Noreg,
og hafði hann aðsetur við grænmetistil-
raunastöð landsins að Kvithamri við Stjör-
dal og hefur svo enn. Vegna langrar þjón-
ustu sem leiðbeinandi á hinum margvís-
legu sviðum ylræktar, býr Jón yfir mikilli
þekkingu og reynslu, sem hann miðlaði
mönnum óspart af á meðan hann dvaldi
hér.
í upphafi heimsóknarinnar hér, ferðaðist
Jón um helztu gróðrarstöðvasvæði Suður-
og Suðvesturlands, og kynnti sér tæknilegt
ástand og rekstur stöðva. Síðar brá hann
sér einnig norður í land, en alls dvaldi
hann hér í hálfan mánuð.
Til þess að hafa sem mest gagn af Jóni
á meðan á veru hans stóð, var garðyrkju-
bændum boðið til fundar á Garðyrkjuskól-
anum um helgina 28.—29. júlí. Sá fundur
var mjög vel sóttur eða af rösklega 70
manns fyrri daginn og aðeins minni hóp
síðari daginn. Þessa tvo daga hvíldi þungi
dagskrárinnar á herðum Jóns, en í fleiri
stuttum erindum kom hann inn á marg-
vísleg tæknileg málefni, er snerta ylrækt,
og sýndi fjölda litskuggamynda máli sínu
til stuðnings og áherzlu. Af veigameiri at-
riðum, sem Jón tók til meðferðar, má
nefna: Gróðurhúsabyggingar og þróun yl-
ræktar í Noregi, stjórnun á loftun og hita-
stillingu, vökvun, úðun, áburðarvökvun og
tækjaútbúnaðar til þeirra þarfa, lýsing,
skygging og myrkvun, gerð borða fyrir
mismunandi sjálfvirkni í vökvun potta-
plantna, ýms önnur hjálpartæki og nýj-
ungar til hagræðingar vegna ræktunar.
Erindum Jóns var mjög vel tekið af
fundarmönnum og báru menn fram marg-
víslegar fyrirspurnir, sem Jón leysti greið-
lega úr. Á fundinum lét Jón í ljós þá skoð-
un sína, að hann væri ekki alls kostar
hrifinn af þeirri þróun, sem virtist hafa
orðið í gerð gróðurhúsa hér á landi hin
síðustu ár. Hafa ylræktarbændur snúið sér
áberandi mikið að því að klæða gróður-
hús plastplötum í stað glers. Kvaðst Jón
telja, að í gróðurhúsabyggingum hér væri
um afturför að ræða. Virtist greinilegt, að
við hefðum að mörgu leyti byggt betri
ræktunarhús hér áður; bæru mörg eldri
húsin þess vitni að sínum dómi, þótt menn
hefðu snúið sér að byggingu stærri húsa
hin seinni ár.
Inntur eftir því, hvernig þróun þessara
mála hefði verið í Noregi, upplýsti Jón,
að þar hefði á tímabili verið byggt töluvert
af plastplötuklæddum gróðurhúsum, og
enn væri nokkuð byggt af þeim, en alla
tíð hefðu ræktendur þó litið eingöngu á
slík hús sem árstíðabundin ræktunarhús,
aðallega ætluð fyrir ræktun frá því að
vori og fram á haust, og þá jafnan fyrir
verðminni tegundir ræktunarjurta, garð-
plöntur o. fl. þessháttar. Þetta gerðu menn
enn. Jón kvað Norðmenn leggja afar ríkt
f r e r R
469