Freyr - 15.05.1977, Síða 15

kæling niður fyrir 4°C að nást á innan við
3 klst.
Það er komið undir mjólkurmagni, hvers
konar tankur hæfir í hverju einstöku tilfelli,
einnig tíðni mjólkurferða og jafnvel vega-
sambandi býlisins. Ef heimreið er erfið um-
ferðar og ekki unnt að leggja öruggan
vetrarveg heim á bæinn, getur komið til
álita að kaupa mjólkurtank á hjólum eða
tank, sem unnt er að flytja á þrítengibeisli
dráttarvélar t.d. Hægt er að fá 150 og 200
lítra mjólkurtanka á góðum hjólum.
Mjólkursamlagið og bóndinn þurfa að
hafa gott samstarf við val á mjólkurtank.
Úr mjólkurtanknum er mjólkinni dælt í
tankbíl, og er bílstjóri hans því móttakandi
mjólkurinnar. Hann mælir magnið, sem tek-
ið er, tekur sýni til fituákvörðunar og flokk-
unar. Mjólkurmagnið er annað hvort mælt
með mælistiku, sem er í mjólkurtanknum
eða með rennslismæli, sem er á tankbíln-
um.
a. Taka mjólkursýna.
Á tankbílnum er sérstakur skápur til að
geyma í mjólkursýni, þar til komið er til
mjólkurbúsins.
Eftir síðustu mjaltir fyrir tæmingu mjólk-
urtanksins skal ganga úr skugga um, að
hann sé stilltur á sjálfvirka hræringu
(AUT.R.). Með því er tryggt, að sýnið gefi
rétta mynd af samsetningu og gæðum
mjólkurinnar.
b. Þvotturinn.
Eftir að mjólkurtankurinn hefur verið tæmd-
ur, þarf að skola strax allar mjólkurleifar
vandlega úr honum, til þess að þær nái
ekki að þorna og festast í tanknum. Best
er, að bílstjórinn geri þetta undir eins og
hann hefur tæmt tankinn, því ekki er víst,
að bóndinn sé ætíð heima, þegar mjólkin
er tekin. Það þarf því að vera vatnskrani
með slöngu og dreifistút stutt frá tanknum.
Eftir að tankurinn hefur verið skolaður, þarf
að þvo hann, og er það verk ýmist unnið
með höndum, eða þvottavélar eru notaðar.
Gæta verður þess vel, að þvottavatnið sé
ekki mjög heitt, því slíkt getur valdið þenslu
í tanknum og leitt til skemmda á honum.
c. Viðgerðaþjónustan.
Ef gera þarf við tankinn eða rafbúnað hans,
skal einungis kveðja til þeirra starfa sér-
þjálfaða menn, sem fyrirtæki það, sem
tankinn hefur selt, viðurkennir.
2. Skipulagning mjólkurhússins.
Leiðbeiningar um skipulag og innréttingu í
mjólkurhúsi, þar sem nota skal mjólkurtank.
a. Staðsetning.
Mjólkurhúsinu verður að vera þannig fyrir
komið, að unnt sé að aka mjólkurbílnum
alveg að dyrum þess og bílstjórinn á ekki
að ganga gegnum fjósið, þegar hann tekur
mjólkina.
Forðast skal af skiljanlegum ástæðum að
byggja mjólkurhúsið sólarmegin við fjósið,
og best er að hafa það norðan við fjósið,
ef unnt er.
Tankbíl! verður að geta komist það ná-
lægt mjólkurhúsinu, að ekki séu meira en
5 metrar frá bíl í tank.
b. StærS mjólkurhússins.
Við byggingu mjólkurhúss, þar sem tankur
skal vera, þarf að gera ráð fyrir nægjanlegu
gólfrými, svo að þvotta- og hreingerninga-
starf verði auðvelt. Allt í kringum mjólkur-
tankinn skal minnst vera 0.5 metra breiður
gangur.
Reikna má með eftirfarandi gólffleti sem
lágmarki.
Tafla I.
Stærð mjólkurtanks StærS mjólkurhúss
400 lítrar 2.50X3.00 m
600 — 3.00X3.00 m
900 — 3.00X3.50 m
1250 — 3.25X4.00 m
1800 — 3.25X4.50 m
2500 — 3.25X5.00 m
F R E Y R
335