Freyr - 15.05.1977, Qupperneq 24

á hreiður við fjöru eða safnar þangi og
þara um eggin, en algengast er, að hreiðrin
séu í lægðum milli þúfna í mýri.
Dúnninn er dekkri en venjulegs æðar-
fugls. Jafnan eru 4—6 egg í hreiðri. Kollan
er ein um útungunina. Fæða æðarkóngs er
hin sama og æðarfugls. Þeir fuglar, sem
eru hér við land, koma vafalaust frá Græn-
landi eða öðrum norðlægum slóðum, aðal-
lega blikar, sem stundum frjóvga æðarkoll-
ur, en óvíst er, hvort þau afkvæmi eru frjó
eða ekki.
Gleraugnaæðarfugl. (Somateria fischeri).
Þess er getið í því atriði greinar þessarar,
sem greinir frá útbreiðslu æðarfugls, að
hann sé við strendur Síberíu. Þar um ræðir
sérstaklega þá tegund, sem nefnd er gler-
augnaæðarfugl. Nafnið stafar af því, að lit-
arhátturinn umhverfis augun gerir það að
verkum, að því er líkt sem hann hafi gler-
augu. Tegund þessi kvað vera útbreidd við
allar strendur Síberíu og þó sérstaklega við
Beringssund.
Hann fer mjög lítið vestur á bóginn og er
t.d. sagður aðeins tvisvar hafa sést í Noregi,
í annað skiptið vafalaust á villistigum, fund-
inn örþreyttur langt inni í landi.
Gleraugnaæður er á stærð við æðarfugl-
inn okkar. Lifnaðarhættir hennar lítt eða
ekki frábrugðnir hinnar venjulegu. Þó virð-
ist frjósemin e.t.v. eitthvað meiri, því að
jafnan munu egg í hreiðri kollunnar vera
5—9. En vera má, að afföll séu meiri í
þeim stofni en gerist í hinum íslenska.
Eftirskrift.
Um nytjar af æðarfugli og hvernig með
þær er farið til þess að gera þær að góðri
söluvöru, skal ekki farið neinum orðum um
í þessu sambandi, en það er raunar ekki
ómerkur þáttur.
Hér er aðeins sýnd viðleitni til að gera
almenningi Ijóst, að hér um ræðir lífveru í
ríki náttúrunnar, sem allir mega gjarnan
kynnast og orðið getur miklu fleiri aðilum
til nytja en nú er, og þar að auki ber okkur
skylda til að varðveita þennan þátt í náttúr-
unnar ríki og vernda hann gegn allri vá
eftir bestu getu. Alfriðun æðarfuglsins er
hér að nafninu til. Svo er sagt héðan og
þaðan, að einhverjir gæði sér á kjöti hans
og hafi þar heitið ,,pokaönd“ að yfirvarpi.
Hvað sem því líður, þá er víst, að of
mikið af æðarfugli ferst í netum þeim, sem
lögð eru á grunnsævi til hrognkelsaveiða.
Leiöari ...
Framh. af bls. 328.
fyrir kostnað við skjólbelti. En þýðing
skjóls er einnig mikil fyrir búpening og
eru skjólbelti í beitilandi því einnig mjög
gagnleg. Þó að skjólbelti séu nokkuð
fyrirhafnarsöm og kosti allmikið á meðan
verið er að koma þeim upp, eru þau
varanleg jarðabót, sem skilar því meiru
sem legra líður. Ræktun skjólþelta ætti
að vera sjálfsögð við alla garðrækt og
ætti að taka upp styrk til þeirra, sem
annarra jarðabóta samkvæmt jarðrækt-
arlögum.
Að framansögðu ætti að vera Ijóst, að
skógrækt og annar búskapur í landinu eiga
samleið. Aukin skógrækt, hvort sem er á
vegum ríkis, félaga eða bænda, mundi bæta
hag sveitanna og einstakir bændur mundu
bæta jarðir sínar, sinn hag og hag eftir-
komenda sinna á þeim, með því að friða
og rækta skóg, þar sem vel liggur við.
Þetta á ekki aðeins við á þeim svæðum,
þar sem viðarframleiðsla þykir nú hugsan-
leg, heldur miklu víðar. Það má mjög víða
bæta land, með því að rækta eða hlúa að
birki og aðrar trjátegundir geta átt við, þó
ekki séu fallnar til viðarframleiðslu.
344
F R E Y R