Freyr - 01.04.1981, Blaðsíða 27

getur alls ekki verið að ræða. Að-
eins ásetningslömb eru bólusett og
sjaldan fyrr en eftir sláturtíð.
Annað efni sem þekkt er að því
* að valda bólgu er selenlyf. Sel-
enmælingar í skinnunum leiddu
ekki í ljós meira magn þess í blett-
unum en utan þeirra. Ekki er víst
að þetta segi alla sögu, því að sút-
unarmeðferð kann að hafa jafnað
hugsanlegan mun. Mælingin styð-
ur ekki að selenlyf hafi valdið
skemmdunum en útilokar það
engan veginn. Mæling á hráum
skinnum kynni að gefa öruggara
svar.
Enn má nefna efni, sem valdið
getur bólgu en það er vítamín í olíu
og ýmis önnur efni í olíuupplausn,
eins og vikið er að hér fyrr. Sé
nægilegt hreinlæti viðhaft er þó
ekki hætta á langvinnum eða ill-
kynjuðum bólgum, sem skemma
skinnið varanlega. Hvenær sem er
getur þó grafið út frá sprautu-
stungu, ef óheppnin er með, jafn-
** vel þótt efnið sé meinlaust, sem
sprautað var.
Þá hafa fjölmargir ígerðarsýklar
mengað nálefni eða sprautu, eða
þá að mótstaða líkamans var ekki
nægilega öflug til að stöðva
ígerðina í byrjun. Best er því að
temja sér hreinlætisháttu og aðgát
sem dugar við slæmar aðstæður.
Við því má búast að verðfelling
á gærum með skemmdir af þessu
tagi fari að bitna beint á eigendum
kindanna. Á næsta leiti er aukin
áhersla á ræktun fjár með tilliti til
eiginleika ullar og skinns. Nú þeg-
ar er talað um sérmerkingu gær-
anna frá hverjum fjáreiganda fyrir
s'g-
Hvað er til ráða:
Bregðast þarf við göllum af þessu
tagi á gæruskinnum með tvennu
móti:
1. Auka hreinlæti við sprautun.
2. Færa sprautustað.
Einfaldasta ráð til að auka
hreiniæti við sprautun er að nota
Stórí blet.urínn neðst á myndinni stafar að líkindum af ófullnœgjandi hreinlœti við
sprautun. Pað hefur vessað og e. t. v. grafið úr smágötum neðst í blettinum.
Smádílar á skinninu geta veríð af völdum hrýfis, en það ersmitandi húðsjúkdómur.
(Ijósmynd Sig. Sigurðarson.)
sem mest litlar plastsprautur, sem
eru mjög ódýrar. Þær er hægt að fá
sérpakkaðar í dauðhreinsuðum
umbúðum 2ja, 5 og 10 miliilítra að
stærð. Einnota nálar sérpakkaðar
hver fyrir sig eru einnig fáanlegar.
Með þessum útbúnaði má spara
mikla vinnu við suðu. En athugið
að ekki má nota plastsprauturnar
oft (þá er beinlínis um afturför að
ræða í hreinlæti) og ekki nema
fyrir eina tegund af lyfi eða efni.
Best er að skipta um nál í hvert
sinn sem lamb er sprautað. Það er
atriði, sem bent hefur verið á til að
forðast smitburð innan fjárhóps
(t. d. á riðuveikibæjum). Nauð-
synlegt er að geyma lyf á svölum
stað varin fyrir hitasveiflum og
beinu sólarljósi. Með því að leggja
sig fram á þessu sviði má bjarga
ófáum lambslífum. Þar að auki
hlyti að fækka skemmdum eins og
þeim sem lýst var hér að framan.
Um sprautustað er það að segja,
að hann má að skaðlausu færa
fram á hálsinn, jafnvel fram undir
haus. Til greina kemur einnig að
sprauta innan á læri.
Record- eða Luer-sprautur:
Þess er að lokum að gæta, að á
markaði hafa verið 2 gerðir af
sprautum úr plasti og hefur orðið
að fá nálar eftir því. Record-
sprautur hafa grennri stút, sem
nálarnar eru festar á og verður að
biðja um record-nálar fyrir þær.
Luer-sprautur hafa gildari stút
fyrir nálarnar en fyrir þær verður
að fá Luer-nálar.
Við báðar þessar sprautugerðir
er hægt að fá misjafnlega víðar eða
grófar nálar og misjafnlega langar.
Notið ekki of grófar eða óþarflega
langar nálar það getur beinlínis
stuðlað að skemmdum á skinnum
vegna langvinnrar og leiðrar
bólgu. Einnig er hætta á því að
lyfið eða efnið leki út um gatið
aftur, ef nálin er of gróf en
óhreinindin og bakteríurnar verði
eftir inni.
Hafið samráð við dýralækni um
útbúnað, sprautustað og sótt-
hreinsiefni. Leitið einnig uppiýs-
inga um það, hvaða efnum má
sprauta í vöðva og hvenær á að
sprauta undir húð.
■
FREYR — 267