Freyr - 01.06.1981, Qupperneq 13

Við hönnun súgþurrkunarkerfa er
leitast við að hafa kerfin það rúm,
að lofthraðinn fari ekki yfir 5-6 m/
sek. Aukinn lofthraði veldur auk-
inni mótstöðu. Nauðsynlegt er að
aðgæta á hverju vori, hvort heyrusl
hefur fallið niður í kerfið og
hreinsa þá undan stokkum og
grindum. Prengingar í kerfinu
valda óþarfa mótstöðu.
Loftinntaksopið á blásaraskúrn-
um þarf einnig að vera nægilega
stórt, 1.0-1.5 m2 að lágmarki.
Sjálfsagt er að hafa fleka með neti á
í opinu þannig að óvitar komist
ekki að vélunum, einnig er nauð-
synlegt að útbúa hlíf yfir reimar á
milli blásara og mótors. Reimar
skal ekki strekkja um of, þar sem
það veldur auknu álagi á legur
blásara og mótors. Nauðsynlegt er
að athuga reglulega smurningu á
legum og endurnýja feitina, jafnvel
þótt ekki séu smurnipplar á legu-
húsinu.
Auðvitað verða súgþurrkunar-
tækin að vera í samræmi við hlöðu-
stærð. Þeir bændur, sem enn eru
með gömul og afkastalítil tæki frá
þeim tíma, þegar rafaflið var ákaf-
lega takmarkað, ættu að athuga í
samráði við ráðunauta hvort hag-
kvæmt sé fyrir þá að skipta yfir í
afkastameiri búnað.
I.oftmótstaða á mörkum kerfis og
heystæðu
Þar sem loftið fer úr kerfinu upp í
heystæðuna verður veruleg mót-
staða vegna þess að „snertiflötur”
lofts og heystæðu er einungis lítill
hluti af hlöðugólfinu. Ýmislegt er
unnt að gera til þess að minnka
mótstöðuna hér:
1. í rimlakerfi þarf hlutur loft-
rásanna helst að vera 20-30% af
heildargólffleti hlöðunnar. í eldri
kerfum eru rifurnar oft ekki nema
3,5 -4.0 cm á breidd en rimlar 10
cm breiðir. í litlum hlöðum er þá
hlutur loftrása oft innan við 10%
af gólffletinum. Línuritið á mynd 2
sýnir glöggt, hve mótstaðan eykst
gífurlega við minnkandi hlutfall
loftrása. Sjálfsagt er að endurbæta
slík kerfi með því að færa rimlana
sundur þannig að rifubreiddin
verði a. m. k. 5-6 cm. Jafnframt
væri rétt að mjókka rimla ef það er
gerlegt styrkleika vegna án þess að
fjölga burðarbitum undir rimlun-
um. Það er auðvelt að rista utan af
rimlunum með rafmagnshjólsög.
2. Að auki skal gera eftirfarandi
ráðstafanir, ef hirt er laust hey:
Leggja skal planka á rönd eða sí-
vala girðingastaura þvert ofan á
rimlana með um 50 cm millibili.
Nota má stutta búta, sem auðvelt
er að tína burt á vetrum jafnóðum
og gefið er niður í gólf. Dreifa skal
síðan þunnu lagi af vel þurru, grófu
heyi yfir rimlagólfið. Þegar heyið
leggst yfir staurana, myndast dá-
lítið holrúm sitt hvoru megin við
þá, sem auðveldar loftinu leið upp
úr kerfinu í heystæðuna.
3. Þegar hirt er bundið hey, skal
raða neðsta baggalaginu þannig að
á rimlakerfið, að dálítið bil sé á
milli bagganna. Næsta lagi skal
þéttraða.
4. í stokkakerfum, þar sem
greinistokkar úr timbri liggja ofan
á gólfinu og loftið fer út undan
þeim sitt hvoru megin, á það yfir-
leitt greiða leið upp í heystæðuna.
Laust hey leggst þannig yfir stokk-
ana að heystæðan verður tiltölu-
lega laus í sér meðfram þeim. Þeg-
ar böggum er raðað á milli stokk-
anna skal hafa dálítið bil á milli
bagga í neðsta laginu.
Gott er að rifan undir hliðum
greinistokkanna sé 7-10 cm breið
og ofan á stokkunum mega gjarn-
an vera 5-6 cm breiðar rifur á milli
borða.
mm /S
Loftmótstaða í súgþurrkunarkerfi, (rimlakerfi), við mismunandi flatarmál loftrása
upp úr kerfi og mismunandi hœð heystæðu. Gengið er út frá lofthraðanum 0.1
m/sek í heystœðu, sem er heldur meiri lofthraði en almennt gerist í súgþurrkunar-
hlöðum hér á landi (Heimild: Bjarni Guðmundsson. Fjölril um heyverkun.
Bœndaskólinn á Hvanneyri, 1974).
FREYR — 413