Freyr - 01.06.1981, Síða 14

Út með raka Ioftið.
Þegar loftið kemur upp úr hey-
stæðunni er það rakamettað, með-
an heyið er að þorna og verður að
eiga greiða leið út úr hlöðunni.
Best er að hafa stór „baggagöt”
efst á báðum stöfnum hlöðunnar
(a. m. k. 1,5-2,0 m2 gat á hvorum
stafni) og að auki stóran stromp á
miðri hlöðu. Auðvelt er að útbúa
hlera fyrir „baggagöt” og stromp
þannig að að unnt sé á auðveldan
hátt að Ioka þeim í slagveðursrign-
ingu og áður en vetur gengur í garð
með snjókomu og skafrenningi.
Nægilega stór útloftunarop vantar
á mjög margar hlöður hér á landi,
en nauðsynlegt er að bæta úr
þessu, því að annars myndast
óeðlilegur þrýstingur yfir heystæð-
unni og rakinn verður að vatns-
dropum neðan á bárujárnsþakinu
i......
Undrabaun — Vaxandi
fjárfesting í nýrri
baunategund Vestanhafs
Það getur farið svo að sá hlutur,
sem Bandaríkjamenn fjárfesta
mest í á síðasta tug þessarar aldar,
verði baunir, að því er fregnir vest-
an um haf herma. Ekki eru þetta
venjulegar baunir, heldur tegund
ein er nefnist jojobaun (framborið
hohoba-baun). Virt fjárfest-
ingafyrirtæki telja nú þessa baun
vera í þriðja sæti af tíu álitlegustu
leiðum til að festa fé sitt í. Aðeins
fasteignir og fáséðar myntir hafa
vinninginn yfir jojobabaunirnar í
þeim efnum.
Ástæðan til þess að baunateg-
und þessi er svo áhugaverð er sú,
að í henni er olía, sem hefur
sérstæða eiginleika. Olían sýrist
aldrei (gengur ekki í samband við
súrefni), og má því geyma hana alls
sem leka niður í heystæðuna.
Einnig þarf að búa svo um að raka
loftið berist ekki aftur að inntaks-
opi blásarans.
Loftmótstaða í heystæðu.
Hér að framan hef ég dregið upp
mynd af því hversu mikilvægt það
er að auka afköst súgþurrkunar-
blásarans með því að draga eftir
föngum úr loftmótstöðunni, sem
blásarinn þarf að yfirvinna. I því
sambandi hef ég drepið á nokkur
atriði sem bændur þurfa að gæta að
í blásarahúsi og í hlöðu, áður en
næsta heyskaparlota hefst.
Til þess að halda loftmótstöð-
unni í sjálfri heystæðunni í lág-
marki vil ég að lokum gefa eftir-
farandi ráð:
Heyið hirt laust:
• Jafnið heyið vandlega við inn-
staðar til eilífðarnóns án þess að
hún þráni. Hingað til hefur olían
verið eftirsóttust til snyrtivöru-
framleiðslu, því að auk þess sem
hún þránar ekki, smitar hún ekki
af fitu á húðinni þegar hún er not-
uð í krem, sápu o. þ. u. 1. Menn
hafa líka komist að því penicilín
getur enst miklu lengur, þegar jo-
jobaolíu er blandað í það.
Nú er baunin ræktuð einungis í
hinum þurrviðrasömu Suðvest-
urríkjum Bandaríkjanna og í
Mexíkó. Nú í ár er búist við
150—250 tonna uppskeru og
verðið er 97 kr. fyrir Iítrann. Hefur
nú verið sáð í mikil landssvæði í
Kaliforníu og Arizona og líka í
nokkrum öðrurn löndum þar sem
loftslag hentar slíkri ræktun.
Nú er verið að fjárfesta í þessum
nýju plantekrum, sem væntanlega
komast í gagnið eftir 1990. Þeir,
sem hafa byrjað ræktun selja 4 ha
spildu fyrir 30.000 dollara. Þegar
baunaakrarnir fara að gefa upp-
skeru, má búast við því að fá á
blástur, þannig að heystæðan
verði öll jafnþétt í sér.
• Blásiðstöðugt,þannigaðaldrei
nái að hitna í heyinu. Við hita
fellur heystæðan saman og þétt-
ist og mótstaðan eykst veru-
lega.
• Troðið meðfram veggjum, ef
ykkur finnst blásturinn Ieita
um of þar upp.
Heyið hirt bundið:
• Bindið rakt hey ekki í mjög
fasta bagga.
• Vandið röðun bagganna þannig
að loftið fari í gegnum þá en
ekki framhjá. Reikna má með
heldur minni mótstöðu í stæð-
unni, ef skorna hlið bagganna
er látin snúa niður.
• Blásið stöðugt þannig að ekki
hitni í heyinu.
Góðan heyskap!
i
einum áratug í aðra hönd tífalda þá
upphæð, sem kostað var tii í
upphafi, að sögn seljenda.
Stórfyrirtæki eins og Mobil,
Westinghouse o. fl. hafa sýnt
baunarækt þessari mikinn áhuga,
og er því líklegt að hér sé ekki um
neina loftkastala að ræða.
Gengur vel í Hrísey
Fyrir stuttu síðan var elsta nautinu
slátrað í Hrísey. Það var 3ja ára og
7 mánaða þegar því var slátrað.
Það vigtaði á fæti 826 kg en
kjötþungi var 448 kg. Faðirinn var
af hreinu Galloway kyni en móð-
irin blendingur frá Gunnarsholti.
Nú er ekki langt í það að annar
ættliður af Galloway blendingum
sem fæðst hafa á eyjunni komist í
gagnið.
U. þ. 1.
414
FREYK