Freyr - 01.07.1985, Blaðsíða 26

Dr. Stefán Aðalsteinsson,
Rannsóknastofnun landbúnaðarins,
Búfjárdeild
I geitarhús að leita ullar
Pað er gamalt í málinu máltœkið: „Pað er að fara í geitarhús að leita ullar“, þegar leitað
er eftir einhverju á stað, þar sem þess er engin von.
Nú er öldin önnur. Nú fara menn í
geitarhús að leita ullar í beinni
merkingu. Þel af ullargeitum,
svokölluð kasmírull, er eftirsótt
hráefni. Eftirspurn eftir henni hef-
ur varið vaxandi hin síðari ár og
verð hækkandi.
Fæstir munu vita til þess að
snoð af geitum hafi verið notað í
tóskap hér á landi, en þess eru
dæmi úr Rangárvallasýslu á þess-
ari öld.
Kristín Högnadóttir frá Víði-
stöðum í Hafnarfirði sýndi mér
fyrir nokkru síðan trefil, sem hafði
verið unnin úr geitarþeli í blöndu
við aðra ull, líklega venjulegt þel.
Foreldrar hennar, Svanhvít Sig-
urðardóttir og Högni Brynjúlfs-
son, bjuggu um tíma á Læk í
Holtum. Móðir hennar hafði
geitur, meðan þau bjuggu þar, og
safnaði þelinu af þeim. Hún vann
þelið í nærföt og sokka á börn sín.
Kristín sagði mér, að þau nærföt
hefðu verið einstaklega mjúk og
hlý í kuldanum, en aldrei verið of
heit í hitum.
Prjónið á trefli Kristínar er sér-
stætt, eins og fram kemur á 1.
mynd. Móðir Kristínar gaf henni
trefilinn fyrir um 30 árum og þá
gamlan.
I bréfi sem ég fékk nýlega frá
Skotlandi er þess getið að fyrir I.
flokks hvíta kasmírull sé nú greitt
um það bil 75 sterlingspund fyrir
kílóið eða um 3400 ísl. kr.
Hæst verð er greitt fyrir hvítt
þel, grátt er um 18% lægra og
brúnt í 40% lægra verði. Þá fer
verðið einnig eftir fínleika þelsins,
þannig að hámarksverð fæst fyrir
Stefán Adalsteinsson.
þel sem er undir 16 my (1 my = 1/
1000 úr mm) að gildleika, en verð-
ið fellur síðan, eftir því sem þelið
verður grófara.
í töflu 1. hér á eftir er sýnt, hve
hátt hlutfall af hámarksverði fæst
fyrir kasmírull af mismunandi
litum og fínleika.
Kasmírullin er kennd við hér-
aðið Kasmír í Indlandi norðan-
verðu. Kasmírullin varð fræg af
fádæma fallegum sjölum, sem úr
henni voru unnin í fjalladölum í
Kasmírhéraðinu.
Kasmírull á alþjóðamarkaði
hefur einkum komið frá Kína.
Eftir því sem framboð á kasmírull
á heimsmarkaði hefur farið
minnkandi og verðið hækkandi,
hefur skapast áhugi á að framleiða
kasmírull á nýjum svæðum í heim-
inum.
Ástralíumenn og Ný-Sjálend-
Nœrmynd af trefli Kristínar Högnadóltur frá Víðistöðum í Hafnarfirði. hann er unninn
úr geitarþeli í blöndu við aðra ull. (Ljósm. Jón Steingrímsson).
514 Freyr