Freyr - 01.07.1985, Blaðsíða 32

Bréf til blaðsins
Veiðar á friðuðum fuglum.
Hr. ritstjóri.
Mig langar til aö fá svör við
fáeinum spurningum varðandi
fulgaveiðar og fuglafriðun, á síð-
um blaðsins.
1. Hvaða viðurlög eru við því
að skjóta fugla á þeim tíma sem
þeir eru friðaðir, t. d. gæsir?
2. Eru landeigendur ekki í full-
um rétti að banna allt fugladráp í
sinni landareign, t. d. rjúpnaveiði
á haustin?
3. Hvert ber hinum almenna
borgara að snúa sér ef hann verð-
ur var við að þessi lög eru þver-
brotin?
Tilefni þessara spurninga er
það, að ég hef um það bæði grun
og rökstuddar fullyrðingar að gæs-
ir séu skotnar á vorin eftir þann
Svar
Ritstjóri Freys hefur beint til mín
bréfi frá Fuglavini, og mun ég
reyna að gefa svör við því sem
spurt er um:
Um fuglaveiðar og fuglafriðun
eru í gildi lög frá 1976 (nr. 33/
1966) og eftir þeim skal farið í
málum er snerta fugla. Mennta-
málaráðuneytið fer með yfirum-
sjón þessara mála, en því til að-
stoðar er Fuglafriðunarnefnd. í 8.
grein laganna er kveðið á um,
hvaða fuglar séu ófriðaðir og á
hvaða tíma. Rétt þykir að birta
þessa grein í heild:
„1. Á íslandi skulu allar villtar
fuglategundir, að undanskildum
þeim tegundum, er taldar eru í 2.
málsgr., vera friðaðar allt árið.
2. Á eftirtöldum árstíma skal
heimilt að veiða þær tegundir,
sem hér eru taldar:
a. Allt árið: kjói, svartbakur, sfla-
máfur, silfurmáfur, hrafn.
b. Frá 20. ágúst til 15. mars: dfla-
skarfur, toppskarfur, grágæs,
heiðagæs, blesgæs, helsingi.
tíma sem þær eru friðaðar (15.
mars). Bændur hafa oft borið sig
illa undan því að gæsir og jafnvel
álftir eyðileggi ræktað land hjá
þeim. í framhaldi af því hafa ýmsir
skotglaðir menn farið um jarðir og
skotið þessa fugla og látið í það
skína að þeir séu að vinna
eitthvert góðverk fyrir bændur.
Enda ekki að ástæðulausu að
margir bændur eru uggandi um
búfé sitt bæði vor og haust.
Ekki eru bændur sjálfir barn-
anna bestir í þessum efnum. Og
tel ég það síst til fyrirmyndar, þar
sem það er vitað að framámenn
sveitanna, t. d. oddvitar og hrepp-
stjórar, gera sig seka um brot á
lögum um fuglafriðun. Benda
mætti þessum skotglöðu mönnum
c. Frá 1. september til 31. mars:
lómur, fýll, súla, stokkönd,
urtönd, rauðhöfðaönd, graf-
cnd, duggönd, skúfönd, há-
vella, toppönd, skúmur, hvít-
máfur, hettumáfur, rita.
d. Frá 1. september til 19. maí:
álka, langvía, stuttnefja, teista,
lundi.
e. Frá 15. október til 22. desem-
ber: rjúpa.
3. Friðun sú, sem fólgin er í
ákvæðum 1. og 2. málsgr., tekur
einnig til eggja og hreiðra þeirra
fugla, sem njóta algerrar eða tíma-
bundinnar friðunar, nema öðru-
vísi sé ákveðið í lögum þessum."
Fyrsta málsgrein kveður skýrt á
um, að allar fuglategundir séu
friðaðar á Islandi (nema þær sem
taldar eru upp sérstaklega). Þótt
lagaákvæði þetta eigi að vera
nokkuð ljóst, er vert að geta eins
misskilnings sem stungið hefur
upp kollinum. Ákvæðið á einnig
við um þá fugla sem flækjast hing-
að til lands en eiga ekki heima hér
að öllu jöfnu, þ. e. svonefnda
520 Freyr
á grein í nýútkominni Handbók
bænda sem ber heitið „Nokkur
orð um Skotveiðifélag íslands og
almennar siða- og öryggisreglur
skotveiðimanna“. Um rjúpna-
veiðina er það að segja að ég hef
fyrir því dæmi að veiðimenn úr
næsta þéttbýli vaða yfir lönd
bænda, skjótandi í allar áttir án
þess að spyrja um leyfi jafnvel
þótt landið sé girt.
Ég tel að það sé eintóm græðgi
sem ræður því að menn æða
skjótandi friðaða jafnt sem ófrið-
aða fulga, því að nú til dags er
ekki um skort á matvælum að
ræða. Um þetta mætti hafa lengra
mál, en ég læt þetta nægja.
Fuglavinur.
flækingsfugla, ekki aðeins íslenska
varpfugla. Þá er vert að ítreka
það, að hreiður og egg eru einnig
friðuð.
En snúum okkur að spurning-
um Fuglavinar:
1. í lögum um fuglaveiðar og
fuglafriðun er sérstakur kafli um
viðurlög við brotum, sem nú er
búið að nema úr gildi. Samkvæmt
honum var sekt eina refsingin,
sem unnt var að beita, auk upp-
töku veiðifangs og veiðitækja.
Hámarksrefsing var aðeins 250 Ícr.
og að sjálfsögðu löngu orðin úrelt.
Refsiákvæðunum var því breytt
árið 1982 (lög nr. 75/1982) og
viðurlög verulega hert. Brot á
lögunum eru rekin sem opinber
mál, og má beita sektum, varð-
haldi eða fangelsi, auk upptöku
veiðifangs og veiðitækja. Dórriari
ákveður refsingu, en sektir geta
numið allt að 1 milljón króna.
Frekar fáir dómar munu hafa
verið kveðnir upp með hliðsjón til
þessara nýju refsiákvæða. Þó má
nefna hér einn dóm: