Freyr - 15.07.1986, Blaðsíða 8

Öræfingar voru ekki einangraðir
Viðtal við Þorstein Jóhannsson á Svínafelli í Öræfum
Porsteinn Jóhannsson býr á Svínafelli í Örœfum ásamt konu sinni Sigrúnu Pálsdóttur,
mági sínum, Jóni Pálssyni, og þremur sonum, Guðjóni, Jóhanni og Halldóri, en tveir
þeir síðarnefndu vinna mikið utan heimilis. Auk þess búa dóttir Porsteins og tengda-
sonur, sem er vélvirki, einnig á jörðinni.
Porsteinn Jóhannsson (Ljósm. M.E.).
Ég byrja á að spyxja Þorstein
hversu margbýlt sé á Svínafelli.
Það eru þrjár bújarðir á Svínafelli,
en býlin eru orðin fimm, því að
tvær fjölskyldnanna hafa skipst.
Hvað búið þið við?
Aðalbúgreinin er sauðfé, en við
erum auk þess með nokkrar kýr
og seljum mjólk. Svo erum við
með dálitla kartöflurækt, og nú er
tengdasonur minn að koma upp
loðdýrabúi og tveir aðrir bændur
hér í sveit. Auk þess hef ég lengi
stundað barnakennslu á vetrum
og unnið að vegagerð o. fl. á
sumrum, svo að bústörfin hafa
löngum hvílt nteira á mági mínum
og sonum.
560 Freyr
Hvað er Öræfasveit eða
Hofshreppur fjölmenn sveit og
hvað eru margir bæir hér?
Bæirnir eru 24. íbúar hér voru 113
á manntali 1. des. 1985. Sveitin
einkennist af bæjarþyrpingum,
misstórum og til eru líka einbýli.
Ef við förum röðina að austan. þá
eru Kvísker austust og þar er einn
bær langt frá öðrum bæjum. Svo
koma Hnappavellir sem er ein af
þessum bæjarþyrpingunt með
fjóra bæi.
Á Fagurhólsmýri eru þrír bæir,
en einn þeirra er tengdur útibúi
Kaupfélagsins þar á staðnum. Svo
er Hofsnes og þar er einbýli. Þá
kemur Hof sem er stærsta þyrp-
ingin. Þar eru nú átta bæir.
Næst er Sandfell sem er í eyði.
Það var landnámsjörð, þar var
lengi prestssetur og kirkja. Svo er
það Svínafell. Hér eru fimrn býli
og í Skaftafelli eru tvö býli.
Er stundaður sams konar
búskapur og hér á öðrum bæjum
í sveitinni?
Já, mest er búið við sauðfé, al-
gengt er að um 300—400 fjár séu á
bæ, og einnig er algengt að fjöl-
skyldur standi saman að búrekstr-
inum, svo að segja má að óform-
legur félagsbúskapur foreldra og
uppkominna barna sé einkenn-
andi hér í sveit.
Mjólkursala?
Já mjólkursala er af nokkrum bæj-
um og einnig nokkur kartöflusala.
Göngur?
Þær eru sérstakar fyrir hvert býli.
Hér vantar hins vegar afrétti. Það
er svo skammt til jökulsins að það
er ekki hægt að segja að hér séu
neinir afréttir á bak við byggðina
og hér er tiltölulega skammt milli
fjalls og fjöru.
Hér framan við Svínafell og
Skaftafell eru þó miklir sandar
sem eru að gróa upp á síðustu
árum eftir að farið var að halda að
vötnunum með varnargörðum
vegna brúargerða.
Bæði Skeiðarársandur og
Breiðamerkursandur eru nýttir til
fjárbeitar. Skeiðarársandur til-
heyrir Skaftafelli. Utantil á hon-
um er mikið af melgresi, stórt
svæði þar sem eru melhólar og þar
er gróður sem kemur snemma til á
vorin. Næst sjó er gróið flatlendi