Freyr - 15.07.1986, Blaðsíða 30

undanfarin haust, og veitt hefur
verið fé til bæði frá ríkissjóði og
bændum. Afleiðingin er sú að fólk
er alltaf að borða gamalt kjöt, og
það er ekki góð auglýsing, því að
allir vita að kjötið batnar ekki í
geymslu. Væri ekki betra að veita
þessum peningum til að lækka
kjötið til lengri tíma, þótt það yrði
minni lækkun á hvert kg en þegar
um útsölur er að ræða?
Framleiðslustjómun.
Mig langar aðeins að minnast á þá
framleiðslustjórnun, sem hefur og
er enn verið að koma á í hinum
hefðbundnu búgreinum. í fyrsta
lagi tel ég að henni hafi verið
komið á of seint og í öðru lagi var
ekki staðið við það sem sagt var.
Fyrir nokkru var það kvóti. Nú er
það bannorð, nú er það fullvirðis-
réttur sem gildir.
Þegar kvQtinn var settur á, held
ég að bændur hafi verið tiltölulega
sáttir við hann. Mjög margir héldu
sig neðan við sinn kvóta í fram-
leiðslu og töldu sig vera að gera
þjóðhagslega rétt. Aðrir héldu
áfram að framleiða eins og þeim
sjálfum sýndist og fengu sína um-
framframleiðslu borgaða þvert
ofan í það, sem búið var að segja.
Og hvað gerist svo, þegar
fullvirðisréttinum er skellt á? Þá
er þeim refsað, sem höfðu af
Besta gróðurvemdin er ..
þegnskap og sjálfsdáðum dregið
úr framleiðslu sinni í samræmi við
þann kvóta, sem þeir höfðu fengið
úthlutað, (þeir höfðu jú ekkert
annað að miða við). Þá er
fullvirðisréttur þeirra skertur,
ekki minna enn hinna, sem ekkert
höfðu dregið úr framleiðslu sinni.
Nú standa margir bændur
frammi
fyrir því að vera búnir með fram-
leiðslurétt sinn löngu áður enn
verðlagsárinu líkur. Það hlýtur að
vera erfið staða að þurfa að reka
bú án tekna í 2—3 mánuði eins og
margur virðist þurfa að gera á
þessu sumri.
Ég geri mér ljóst, að það er
hægara um að tala enn í að komast
að ráða fram úr þessum offram-
leiðsluvanda, en að mínu mati er
ekki hægt að ætlast til að bænda-
stéttin leysi þau öll ein, eða standi
ein undir byggðastefnunni. Það
vill stundum gleymast, að það eru
fleiri en bændur og fjölskyldur
þeirra, sem lifa af landbúnaði
beint og óbeint.
Um fjárhagsvanda bænda,
frumbýlinga og annarra, sem hafa
steypt sér í skuldir, vegna upp-
byggingar á jörðum sínum eða af
öðrum ástæðum langar mig að
segja þetta. Ef á að láta þá bænd-
ur, sem nú eru komnir á miðjan
aldur, og búnir eru með mikilli
vinnu að byggja upp á jörðum
sínum og reka þar þróttmkinn bú-
skap, og gætu hugsanlega séð
fram á betri tíð fjárhagslega, ef á
að láta þá bændur eina um að
bjarga þessum illa stæðu bændum,
með því að taka svo og svo mikið
af framleiðslurétti þeirra og láta
þá sem skuldugastir eru fá hann til
viðbótar, þá mætti kannski eins
hugsa sér, að leysa vanda hinna
verst settu húsbyggjenda og ann-
arra í öðrum stéttum þjóðfélagsins
á sama hátt, taka kúfinn ofan af
kaupi þeirra, sem eru búnir að
koma sér fyrir og koma upp börn-
um sínum, og láta þá hafa sem illa
eru settir. Ég hugsa að þá heyrðist
einhvers staðar hljóð úr horni.
Bændur góðir!
Við verðum að vera sjálfum
okkur nóg á sem flestum sviðum,
ef við ætlum að lifa áfram sem
sjálfstæð þjóð í þessu fallega og
góða landi okkar.
Hvar í heiminum er hægt að
bjóða upp á vöru sem er framleidd
við betri skilyrði en hér á íslandi,
hreint loft, tært vatn og ómengað-
an jarðargróður. Þetta er ómetan-
legt, nú á tímum kjarnorkuslysa
og annarrar mengunar.
Þetta finnst mér m.a. ætti að
nota í auglýsingum fyrir íslenskar
landbúnaðarafurðir á erlendum
mörkuðum.
Landið okkar býður upp á ýmsa
möguleika, ef við aðeins berum
gæfu til að nýta þá.
Frh. afbls. 559.
erindi. Hann sagði efnislega: Bandarískir
bændur eru nú margir í slíkri úlfakreppu að
þeir hafa varla efni á því að lifa. Þeir eiga
erfitt með að halda búrekstrinum gangandi og
þeim fækkar ört, t. d. um 7% á sl. ári.
Bandarískir bændur búa við harða samkepp-
ni, fá lágt verð fyrir afurðir sínar og litla
opinbera fyrirgreiðslu. Bændurnir beinlínis
ala önn fyrir neytendum með því að afhenda
þeim vörur á gjafverði. Nú þarf að snúa þessu
við. Neytendur eiga að greiða framleiðendum
búvara mannsæmandi verð fyrir þær. Bænd-
um ber ekki skylda til að halda neytendum
uppi og búa sjálfir ásamt fjölskyldum sínum
við sult og seyru. Þetta var óvænt rödd úr
samfélagi hinnar hörðu samkeppni þar sem
fjármagnið er húsbóndinn. Miklu skiptir nú
hvaða stefnu stjórnvöld taka í búnaðar- og
byggðamálum. Vinna þarf nú þegar úr
könnun þeirri á aðstöðu jarða til búskapar
sem hafin var fyrir nokkrum árum svo að unnt
verði að byggja frekari aðgerðir á skynsam-
legu viti. Látum okkur víti annarra til varnað-
ar verða. í fleiri en einum skilningi er góður
búskapur besta landverndun á íslandi. En þá
verður hann að vera lífvænlegur. J J D
582 Fheyr