Freyr - 01.01.1997, Blaðsíða 10

Úr búri fyrir daga skilvindunnar. Myndina gerði Rikarður Jónsson.
gerði Bogi vandann í fjársölu ís-
lendinga að umtalsefni, en um þess-
ar mundir kreppti mjög að Eng-
landsmarkaði fyrir lifandi fé héðan.
Bogi benti á að áður fyrr hafi Is-
lendingar flutt út smjör en að nú sé
hins vegar umtalsvert magn af
smjöri og smjörlíki flutt til landsins.
„Verki menn smjör“, skrifaði Bogi,
„á sama hátt og gert er í Danmörku
og víðar erlendis, þá mætti selja
mikið af því í Skotlandi og Eng-
landi, ef samgöngur yrðu nokkru
greiðari; gæti svo farið, er kúabú
aukast, að það yrði gert.“ Segir
Bogi að menn hafi nú fundið upp
vélar til þess að skilja rjómann úr
mjólkinni; skrifar síðan:
Sú ódýrasta og handhœgasta
rjómavél, sem nú er kunn, heitir
Alpha Colibri. Hún kostar 150 kr.;
er fyrirferðarlítil og skilr allan
rjómann úr 140 pundum afnýmjólk
á klukkutímanum og hún gerir það
betr enn hœgt er að fá það gert með
því að setja mjólkina upp, eins og
siðr hjá oss.
Eg lieft keypt tvœr afþessum vél-
um, er fást í Kaupmannahöfn Itjá
Fr. Creutzberg ... aðra í vor Itanda
hinum góðkunna presti séra Magn-
úsi Helgasyni á Torfastöðum, og
hina núna handa merkisbóndanum
Magnúsi Sigurðssyni á Grund í
Eyjafirði.... Menn geta nú spurt
þessa menn, hvernig rjómavélar
þessar reynast. Reynist þœr á ls-
landi eins og annarsstaðar, œttu
bœndur [eflaust] að nota þœr... “ (5)
Það er væntanlega af þessari
ástæðu sem árið 1896 hefur verið
talið landnámsár skilvindunnar á
íslandi (6) og Bogi fyrsti hvatamað-
ur að notkun hennar, sbr. orð Þor-
valdar Thoroddsen:
Bogi Tlt. Melsted vakti fyrstur
manna athygli alþýðu á skilvindum
1896 og gerði landinu með því mik-
ið gagn... (7)
Fleiri heimildir geta einnig frum-
kvæðis Boga.
Handhreifivjelin
Alpha Colibri
frá ma8kiniiverzlun Fr. Creutzberg í Knup-
mamnahöfn. Meö því að draga reitnina 60
ainnum á mínútu tckur vjel þessi öll fltu-
efni (rjómann) úr nýmjólkinni viö 30°hitu.
af 140 pd. mjólkin* á kl.tíma.
Með hverri vjel fyl'ja nauðsynleg Ahöld
og 8tykki til vara.
Verö nlhúiu 150 kr.
Þessi figœta, handhœga og þarfa vjol
ieflr á mjög stuttum tíma hvervetna náö
nikilli útbreiðslu. HlutaQelagið Separ-
itor heflr á þessu ári fengið í Norðurálfa
sptirnefud fyrstu verölaun fyrir hana:
í Oxfordshire, Englaijdi, Gullmedaliu.
í La Roche, Frakklandi do.
í Canbiomar, do. Siifurmedálíu.
í Brusovillo, do. do. *.
í Barmen, Þýzkalandi do.
Vjelarnar útvegar og sendlr um allt ís-
and meö vörksmlðjuverði tragt.
Jakob Giiiinlögsson
Cort Adelersgado 4
_____________Kiöbenhavn K.________
Líklega fyrsta skilvinduauglýsingin
hérlendis, birt i lsafold vorið 1896.
Tilraun Björns sýslumanns
á Sauðafellí
Á hásumri ársins 1896 birtist frétt
í ísafold undir heitinu Strokkvjelar.
Eru þær sagðar vera „...farnar að
flytjast hingað nokkuð, eptir að
Björn sýslumaður Bjarnarson á
Sauðafelli gerði tilraun í fyrra með
eina og gafst mætavel..." Síðan er
greint frá nokkrum sem reynt hafa
vélina og einn þeirra, sr. Þorkell
Bjamason, prestur á Reynivöllum í
Kjós, hafði skrifað blaðinu m.a.
þannig:
Þessi strokkvjel, sem jeg hefl
fengið (fyrir milligöngu búnaðatfje-
6 FREYR - 7. ‘97