Freyr - 01.09.2000, Blaðsíða 13

Einar á Skörðugili hefur unnið mikið í félagsmálum hrossabœnda. Þennan
skjöld fœrði Félag hrossabœnda honum á sextugsafmœli hans. (Freysmynd).
næsta ári. Einnig fór ég fljótlega að
rækta kál til haustbeitar og bera á
úthaga fyrir fé og hross, en bústofn-
inn stækkaði um helming við komu
mína hingað. Ég rak áróður fyrir
kálbeit og gerði grín að beit á
óáborin tún sem er gjörsamlega
gagnslaus og á áboma há en hún
fyrst og fremst fítar lömbin en þau
vaxa lítið af henni. En ef þið viljið
fá vöðva vöxt í lömbin og litla fitu
þá skulið þið nota fóðurkál og setja
minni lömbin á það. Þá vom hér
fyrir bændur í héraðinu sem höfðu
náð valdi á kálræktinni, eins og
Leifur í Keldudal og Þórður á Ríp
og örfáir aðrir, en þeir misnotuðu
það að mínu mati. Þeir vom með
snemmborin lömb fædd fyrst í maí
og settu þau öll á kálið og þá urðu
mörg af þeim stóm alltof feit.
Höfðuð þið á Skörðugili arð af
hrossum ykkar?
Við komu mína hingað fjölgaði
búfénu um helming og vorum við
þá með um 120 hross og á þriðja
hundrað fjár. Það var góður arður
af þeim á þessum ámm en þau vom
flestöll seld sem tamin reiðhross.
Ég rak hér tamningarstöð frá fyrsta
árinu 1974 og allar götur síðan, ým-
ist með einum eða tveimur tamn-
ingarmönnum. A fyrsta sumri
mínu hér byggði ég íbúðarhús, 300
kinda fjárhús 50 hrossa hesthús og
37 metra langa hlöðu fyrir þetta
allt. Að vísu var íbúðarhúsið og
fjárhúsin ekki fullkláruð fyrr en
sumarið 1975, en hesthúsið og
hlaðan fóm í notkun um hausið.
Grindumar steyptum við í fjárhúsin
1975 en þetta em fyrstu fjárhús hér
á landi sem eru með steyptum
grindum en sú framkvæmd hefur
reynst vel.
Fyrsta árið mitt héma emm við
með féð í hlöðunni, eina kró eftir
henni endilangri. Eins og fram hef-
ur komið hér að framan breyttum
við alveg um hrúta haustið 1975 en
þá em eingöngu notaðir hrútar und-
an Anga, Mola og Hlutsonurinn frá
íbishóli. Þessir hrútar móta hér féð
og með áframhaldandi sæðingum
batnar féð, mest með hrútum undan
Soldáni og Stramma frá Hesti.
Besti hrúturinn sem ég eignaðist
fyrir fjárskipti var Illugi Stramma-
Sigurjón Jónasson, (Dúddi) á
Skörðugili, ásamt Sigurjóni Pálma.
son en undan honum fóm 70-80 %
í stjömuflokk sum árin en það var
um það bil helmingi meira í
stjömuflokk, en meðaltalið á búinu
sem var 25-30% þau ár sem sú
flokkun gilti og var það langt yfir
það sem almennt gerðist.
Fyrsta árið þegar stjömumatið á
dilkakjöti er tekið upp er svona
einn og einn skrokkur á bæ sem
fékk stjömu héma í sláturhúsinu á
Sauðárkróki, en þá fengum við á
Skörðugili yfir 20% í stjömuflokk.
Það var svoleiðis algjör sprengja og
kaupfélagsstjórinn frétti þetta strax
en þá erum við Dúddi, tengdafaðir
minn, úti í sláturhúsi, þar sem við
emm að taka slátur úr fénu til
heimilisins, en þá er hringt í Dúdda
og hann er beðinn um að koma upp
á skrifstofu til kaupfélagsstjórans,
Helga Rafns Traustasonar. Helgi
vildi óska Dúdda til hamingju með
árangurinn og gaf honum koníaks-
fleyg í verðlaun. Þetta var mikill
heiður og þótti Dúdda mjög vænt
um þetta. Okkur gekk alltaf ágæt-
lega í þessu kjötmati.
Svo gerist það í apríl 1991 að hér
kemur upp riðuveiki og allt féð er
skorið niður. Ég er þá fjárlaus einn
vetur og þá sótthreinsuðum við
húsin og skiptum um jarðveg og
tók svo fé aftur haustið 1992.
En hvaðan fœrðu svofé eftir nið-
urskurðinn ?
Ég sótti um að fá fé frá Hesti en
FREYR 8/2000- 13