Fylkir - 23.12.1967, Page 6

JÓLABLAÐ FYLKIS 1967
Níræður listamaður
— Engilbert Gíslason, málari, níræður —
ENGILBERT GÍSLASON
Hinn 12. október s.l. varð einn
af kunnari borgurum þessa bæjar,
Engilbert Gíslason, málarameistari,
níræður.
Ekki var þessa minnst sérstak-
lega, utan í einu bæjarblaði með
mynd af listamanninum og grein-
arstúfi. Langar mig því til að geta
þessa merka Vestmannaeyings
nokkru frekar við þessi tímamót.
Þegar minnst er á Engilbert
koma mér ávallt í huga orðin „list-
málari Eyjanna”, en telja má, að
fáir hafi lagt jafnmikinn skerf til
sögu Eyjanna sem Engilbert Gísla-
son, með málverkum sínum af
náttúru Vestmannaeyja og mann-
virkjum.
Myndir Engilberts prýða nú
fjölda heimila hér í bæ og hefur
hann með þeim gefið Vestmanna-
eyingum og þjóð sinni ómældan
'fjársjóð eins og allir góðir lista-
menn. Aldrei hefur hann þó gert
kröfu til að vera kallaður eða tal-
inn listamaður, miklu fremur hef-
ur hann andmælt því. En segja má,
'að verkin lofi meistarann.
Mér er minnisstætt, þegar Karl
Guðjónsson, kennari, (nú alþingis-
maður) fór með okkur nemendur
í efsta bekk barnaskólans á mál-
verkasýningu í Akóges-húsinu. Eg
hafði aldrei séð málverkasýningu
fyrr og fannst mér þarna opnast
ævintýraheimar. Þarna urðu hvers-
dagslegar pallakrærnar að húsum
með lífi og sál, og okkur skildist,
að í þeim húsum fólst mikil og
merkileg saga heillar kynslóðar.
í heimi ævintýranna var drengur
að róa báti sínum í roðagullnum
helli, og er ég sá Tyrkjann við
Sængurkonustein, með brennandi
Landakirkju og dökkan Heima-
klett í baksýn, þá varð Tyrkjarán-
ið mér ljóslifandi. Merk og fræg
listasöfn hefi ég séð síðan, en ég
held, að ég hafi oldrei orðið eins
hrifinn; sem kallað er bergnuminn
af málverkum, og þarna í Akóges-
húsinu á sýningu Engilberts. Þetta
var að vorlagi og ég man, að dag-
inn þann, enduðum við strákarnir
með ferð yfir Heimaklett allt út
í Yztaklett, á vit þeirrar náttúru,
sem Engilbert hefur tignað og lýst
svo vel í myndum sínum.
Frá frumbernsku hefur hið
sterka og skapandi afl listarinnar
búið með Engilberti og níræður að
aldri glaðnar hann allur við, þeg-
ar tal berst að málverkum og
myndlist.
i*
Engilbert Gíslason fæddist
Vestmannaeyjum 12. október 1877.
Hann er sonur hjónanna Gísla
Engilbertssonar, verzlunarstjóra,
og konu hans, Ragnhildar Þórar-
insdóttur, sem voru vönduð sæmd-
arhjón. Var Gísli hagyrðingur hinn
bezti og verzlunarstjóri Tanga-
verzlunar um árabil. Þau eignuð-
ust 5 börn, sem öll urðu þekkt
Gyða í Mandal að sækja vatn. Pennateikning eftir listamanninn.
myndarfólk. Af þeim sytkinum eru
á lífi, Engilbert og systir hans,
Elínborg, húsfreyja í Laufási, ekkja
Þorsteins Jónssonar. Á Tanganum
honum þetta mikill fengur þó að
þetta væru aðeins venjulegir
barnalitir. Strax hefur farið orð
af teiknigáfu Engilberts, þótt hann
Æskustöðvar Engilberts Gislasonar, ein af elztu myndum hans. Byggðin
fvrir aldamót. Húsið yzt til vinstri er æskulieimili Engilberts, Tanginn.
Bjuggu foreldrar hans í vesturhluta bessa húss, en í austurendanum var
verzlunin (Júlíusliaabsverzlunin).
ólst Engilbert upp í glaðværum
systkinahópi og minnist hann á-
vallt æskuheimilisins með óbland-
inni ánægju.
Frá því Engilbert man eftir sér
var hann með blýantinn að teikna,
en lítið var um liti. Fyrstu litina
fékk Engilbert frá frænda sínum,
sem var sjómaður í Þorlákshöfn;
var hann þá drenghnokki. Þótti
vilji lítið tala um það sjálfur, en
hlédrægni hefur alltaf einkennt
hann. Þannig vildi til eitt sumar
í æsku Engilberts, að Doodman,
enskur skipstjóri, sem var Eyja-
mönnum að góðu kunnur, og fisk-
aði oft hér við Eyjar með línu,
hafði fengið blálöngu. Um sama
leyti dvöldu hér 2 enskir náttúru-
fræðistúdentar og langaði þá til