Litli Bergþór - 01.04.1989, Side 6

Þegar minnst er þrengingar í
hefðbundnum landbúnaði og
nýj ar búgreinar sem lausn á þeim
vanda kemur margt upp í hugann
hjáfólki. Fyrstu viðbrögð verða
oft neikvæð eins og fyrirsögnin
á þessum pistli. Sú ríkjandi trú
er að ef eitthvað gangi vel fari
allir í það og þar með sé
markaðurinn sprunginn af
offramboði. Þessi skoðun á við
um þröngan innanlandsmarkað
svosemágrænmeti. Efframleitt
er á alþjóðamarkað segir íslensk
ffamleiðsla lítið en er þá auðvitað
háð þeim markaði sem býðst svo
sem verið hefur í loðskinnum.
Ef aldrei er tekin áhætta verður
framþróunin engin. Þegar við
förum fram úr rúminu á morgn-
ana tökum við fyrstu áhættu
dagsins. Sumum finnst þetta
nóg fyrir hádegi, aðrir taka fleiri
ti • ✓ >>
sjensa .
Hér verður minnst á þrjár
búgreinar sem henta vel með
öðrum búskap.
Kornrækt: Nú á síðustu árum
hefur áhugi á kornrækt farið
vaxandi og árangur þeirra sem
prófað hafa verið ótrúlega góður
sum árin. Það sem gerir þetta
álitlegt nú er einkum þetta:
1. Kornverð hefur farið hlut-
fallslega hækkandi í heiminum
og er skattlagt hér.
2. Tækni við þreskingu og
þurrkun fullkomnari og minna
háð veðri en áðurvar. Þreskivélar
eru nú mjög afkastamiklar og
meðfærilegar, þannig að ein vél
gæti dugað heilli sveit.
3. Flestir bændur eru hættir að
stækka tún en þurfa að
endurrækta reglulega þar sem
kornrækt gæti komið inn í sem
millibilsræktun.
4. Ef kornið þroskast ekki er
áhættan mun minni en áður var
því nú er hægt að slá það og
verka í rúlluböggum.
5. Fóðurblöndunarfyrirtæki em
tilbúin að taka kornið og vinna
það í fóðurblöndur sem henta
því búfé sem bóndinn hefur. Nú
legg ég til að Búnaðarfélagið
standi fyrir tilraun í kornrækt hj á
tveimur eða fleiri bændum, fái
leiðbeinanda og safni saman
niðurstöðum öðrum til nota.
Fiskeldi: Sem búgrein hefur
fiskeldi lítið verið inni í
myndinni. Þó hafa einstaka
ævintýramenn verið að fikta við
þetta. Fiskeldimáskiptaítvennt,
það er seiðaeldi og matfískeldi.
Seiðaeldi er mun vandasamara
og krefst fullkominnar aðstöðu.
Nú um sinn virðist vera nóg
komið að seiðaeldisstöðvum.
Matfiskeldi hefur fram að þessu
verið eingöngu í söltu vatni, því
laxinn vex mun hraðar í söltu
vatni en fersku. Nú síðustu ár
hefur verðið á silungi hækkað
verulegaíhlutfalliviðlax. Áhugi
á silungseldi hefur þá auðvitað
aukist.
Silungur er öðruvísi en lax að
því leyti að hann vex hraðar í
köldu vatni. Einnig er hægt að
ala hann eingöngu í fersku vatni.
Þéttleiki í kerjum má vera um
tvöfalt meiri hjá silungi en laxi,
sem sparar fjárfestingu miðað
við framleitt tonn. Við eldi á
silungi þarf mikið af vatni eða 10
lítra/sek. fyrir 1 tonn af vatni.
Vegna kostnaðar og
rekstraröryggis er skilyrði að
vatnið sé sjálfrennandi.
Hér íBiskupstungumeru margir
staðir sem kæmu til greina fyrir
silungseldi í mismunandi stórum
stíl til búdrýginda og sem
aukabúgrein.
Nú í sumar verður gerð tilraun á
Brekku og á Spóastöðum með
eldi á bleikju sem ætti að svara
ýmsum spurningum um
annmarka og hagkvæmi.
Skógrækt: Nú liggur fyrir
Alþingi frumvarp að nýjum
skógræktarlögum sem væntan-
lega verða að lögum fyrir vorið.
I þessu frumvarpi segir um
nytjaskóga: “Á þeim svæðum
sem skógræktarskilyrði eru
vænleg að mati Skógræktar
ríkisins er heimilt að styrkja
stofnkostnað við skógrækt allt
að 90%. Þar sem margir eig-
endur samliggjandi jarða koma
sér saman að girða land af og
rækta á því skóg, eftir samþykktri
áætlun, greiðir ríkissjóður allan
stofnkostnað að frátöldum
kostnaði við girðingar.”
Eftir þessum seinni lið er
áætlunin hugsuð sem nú er
ákveðin á svæðinu frá Laugarási
að Reykholti sem nefnd er
“Biskupstungnaáætlun”. 90%
framlagið er hugsað fyrir ein-
staka bændur sem taka fyrir hluta
úr sinni jörð. Þá eru girðingar
líka teknar með í dæmið.
Þegar Biskupstungnaáætlunin
sem nú er í gangi verður komin
vel á rekspöl, er tímabært að
undirbúa næsta svæði. Það má
hugsa sér marga staði og nefni
Litli Bergþór 6