Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.2004, Side 13

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í febrúar 2004
Víkingaskip. Skúli sonur Þorsteins Egilssonar var lengi í víkingaferðum erlendis.
innar gömlu en eitthvað er sú ættrakning talin
vafasöm.
2. Hrifla. Hann var faðir Egils, föður Skúla, föður
Þórðar, föður Böðvars goðorðsmanns í Görðum á
Akranesi d. 1187, föður Guðnýjar, móður
Hvamms-Sturlusona: Þórðar. Sighvats og Snorra.
Miklir fræðiáhugamenn og skáld fóru þar. Þórður
var faðir Sturlu sagnaritara d. 1284 og Olafs
hvítaskálds. Sighvatur var faðir Sturlu (d. 1238)
sem lét endurrita margar Islendingasögur og
Snoni „samsetti Eddu og margar aðrar fræði-
bækur íslenskar sögur“, eins og orðrétt segir í
hinum forna Oddaverjaannál.
Sonur Böðvars í Görðum (d. 1187) var Þórður,
faðir Markúss á Melum, föður Snorra d. 1313 er
setti saman landnámugerð Melabókar. Bróðir
Markúsar var Þorleifur goðorðsmaður í Görðum
d. 1257. Hann tel ég meðal merkustu manna
Sturlungaaldar og hefur nafni hans ekki verið
haldið á lofti að verðleikum. Mér virðist hann
líkur Agli Skalla-Grímssyni um rnargt enda
afkomandi hans í beinan karllegg svo sem hér
hefur verið rakið. Þorleifur átti millilandaskip eins
og Egill. Ekki vildi hann fara með ófrið í önnur
héruð en hann vildi ekki láta hlut sinn fyrir yfir-
gangi annarra héraðshöfðingja. Aldrei gerðist
hann hirðmaður né þegn Noregskonungs, braut
fyrirmæli hans og „myrti“ (eins og það var orðað)
bréf þau er Hákon Noregskonungur sendi honum.
Á þingum talaði hann gegn þjónum Noregs-
konungs og gegn yfirráðum konungs á Islandi. Eg
er ekki að segja að sú kenning sé staðleysa, að
Snorri Sturluson gæti hafa skrifað Egilssögu, en
mjög er manndómshugsjón Egilssögu gjörólík
„tvískinnungnum með kálfshjartað“, sem Snorri
var. Hins vegar eru lrfsviðhorf Þorleifs - eins og
við ráðum þau af Sturlungu - alveg í anda þeirrar
myndar sem dregin er upp af Agli í sögu hans.
Þorleifur gæti eins verið skrásetjari Egilssögu.
3. Skúli Þorsteinsson f. um 970, goðorðsmaður
og skáld á Borg, hans sonur er Egill goðorðs-
maður á Borg er kemur við Bandamannasögu (um
1050). Engar heimildir rekja ættir frá Agli Skúla-
syni. Ekki er heldur sagt berum orðum hverjir
fóru með goðorð Mýramanna og voru bændur á
Borg frá hans tíma og þar til laust fyrir aldamótin
1200, en þá býr þar Bersi hinn auðgi Vermunds-
son d. 1202 (eða 1203). Snorri Sturluson fékk
Herdísar dóttur Bersa og komst þannig að Borg og
gerðist jafnframt goðorðsmaður Mýramanna.
Verulegar líkur eru hinsvegar á -nánast vissa fyrir
-að nafngreina megi næstu goðorðsmenn (á eftir
Agli Skúlasyni) en ætla má að eignarhald á Borg
og meðferð goðorðs Mýramanna hafi farið saman.
Skal nú frá því greina.
Til er höfðingjatal frá árinu 1118 og meðal höfð-
ingja á Vesturlandi er nefndur Halldór Egilsson. Þar
sem honum er raðað á milli Styrmis á Gilsbakka og
Þorgilsar á Staðarhóli í Dölum gæti hann hafa búið
á Borg. Tímans vegna gæti hann verið sonur Egils
Skúlasonar á Borg og e.t.v. f. um 1050 og því verið
nokkuð roskinn, á þess tíma mælikvarða árið 1118.
Halldórs er ekki getið við deilur Hatliða Mássonar
og Þorgilsar Oddasonar 1121 og bendir það til þess
að hann hafí þá verið andaður.
Næst ber þess að geta að árið 1159 er nefndur
meðal Borgfirskra höfðingja Halldór Egilsson.
http://www.vortex.is/aett
13
aett@vortex.is