Unga Ísland - 01.10.1938, Blaðsíða 12
116
UNGA ISLAND
og sásí ekki meir. Gosmökkurinn hvarf
einnig, en glamparnir héldu áfram með
stuttu millibili, lýstu upp baðstofuna
og létu börnin greina föl andlit hvors
annars í hinum flökktandi bjarma. Þau
héldust í hendur í dálitlum ótta. Það
var sem þau skynjuðu einhvern ó-
hugnað læðast á tánum í kring um sig.
Óhugnað, sem birtist með dularfullu
skóhljóði á bak við mann, líkt og ein-
hver sé að sitja um færi að komast
að manni óvörum og gera manni illt.
— Mamma, gef mér ljós.
Það var Skúli, sem bað, en mamma
var enn þá að mjólka, svo að hann
þrýsti sér enn þá fastar upp að Siggu,
— og svo héldu þau áfram að stara
út í rökkrið. Ef til vill voru, einmitt
á þessu augnabliki, margar fjölskyldur
að yfirgefa heimili sín í ofboði og skelf-
ingu, til að bjarga lífinu. Ef til vill
voru, einmitt núna, margir jafnaldrar
þeirra grátandi af hræðslu, og ef til
vill voru, á þessari stundu, margar
varnarlausar skepnur að verða jökul-
eða hraunflóðinu að bráð. Börnin gerðu
sér þess ekki grein. Hugsuðu kannske
ekki á þá leið; en samt sem áður lá
sú hugsun í loftinu kring um þau og
þau önduðu henni að sér með ótta-
blandinni tilfinningu, þarna, sem þau
stóðu við gluggann. Þau vissu ekki enn
hvar þetta gos var, eða hve miklar
ógnir það gæti komið til með að hafa
í för með sér. Þau sáu aðeins, að það
virtist \7era nokkuð langt í burtu frá
þeim. Meira vissu þau ekki. Meira vitið
þið ekki, en sá, sem eitthvað vill vita,
verður að lesa og spyrja. Það er ekki
hægt að vera maður, nema að vita
mikið.
X.
Réttadagur.
Daginn eftir hvíldi grámóða yfir
dalnum. Sást aðeins rétt út fyrir túnið,
niður á eyrarnar, og á stétt bæjarins
var sporrækt af öskufalli.
Nú er það ekki tilgangur þessarar
sögu að rekja sögu eða atburði þessa
eldgoss. Við megum ekki vera að því í
þetta sinn. En þeim til gamans, sem
meira vilja um þetta vita, skal þess
getið, að um þetta gos hefir verið skrif-
uð stórfróðleg og skemmtileg bók og
fjöldi greina, þar getið þið lesið um
það. Þetta var síðasta Kötlugos, árið
1918. Nei, það er hreint ekki meining-
in að segja ykkur neitt meira um þetta
eldgos, og það er heldur ekki meining-
in að lýsa þessu hausti, sem í hönd
fór eða komandi vetri. Þó var þetta
haust afarþýðingarmikið haust í sögu
heimsins og sögu landsins okkar, ís-
lands. 1. desember þetta ár gerðist
t. d. dálítið merkilegt, sem snertir bæði
mig og ykkur.
En það segi ég ekki.
Þið getjð spurt pabba ykkar eða
mömmu, kennara ykkar eða á einhvern
annan hátt leitað ykkur upplýsinga um
það. Það eru aðeins þrjú börn uppi í
Starardal, sem þessi saga getur sagt
frá og þau vita þetta allt saman.
Dagarnir héldu áfram að líða og með
hverjum nýjum degi, sem leið, uxu
börnin að viti og vexti. Bensi og Skúli
Bjartmar héldu áfram að vera vinir og
Sigga systir hélt áfram að verða stór.
Þessi vetur leið og síðan sumar,
annar vetur — og sumri hallaði á ný.
Allt gerðist þetta án nokkurra veru-