Árbók VFÍ - 01.01.1991, Side 133

Árbók VFÍ - 01.01.1991, Side 133
Stæðni grjótgarða 131 ings. Reikningar á stæðni sem byggja á þessari aðferð við ákvörðun á skerstyrk samtímis því að tekið er tillit til vatnsþrýstings, er nefnd c-cp aðferðin. Þessi reikniaðferð er algeng og mikið notuð erlendis. Það er mun kostnaðarsamara að ákveða skerstyrk og vatnsþrýst- ing fyrir hana en ef Su aðferðin er notuð, enda þarf þá ekki að meta vatnsþrýsting. Vegna mikils kostnaðar við c-cp aðferðina er þvf mikilvægt að fá mat á nákvæmni su aðferðarinnar við aðstæður á íslandi, þar sem þarf að meta hættu á broti í jarðlögum. Stæðnireikningareru gerðir samkvæmt NGI Publ 16 (5.12) hvort sem valiðer að nota su eða c-cp aðferðina. Grein þessi lýsir fyrst helstu jarðtæknilegu eiginleikum jarðlaga þar sem hefur orðið brot og mikið sig við gerð grjótgarða vegna hafnargerðar. Gerð er grein fyrir hvaða rannsónir hafa verið gerðar á staðnum og er sérstaklega fjallað um mælingar með vængjabor. Lýst er framkvæmdum við gerð Skjólgarðs í Sundahöfn í Reykjavík, á árunum 1988 og 1989 en þar urðu skrið, brot og mikið sig. Einnig er lýst framkvæmdum við grjótgarða við Kleppsbakka í Sundahöfn og Vogabakka í Kleppsvík, en þar urðu brot í fyrra tilvikinu og skrið í því síðara. Eitt dæmi er síðan tekið frá Hafnarfirði en þar hefur orðið umtalvert sig við gerð grjótgarðs í norðurhluta hafnarinnar. Við alla þessa staði hafa verið gerð vængjapróf og er athugað hvernig skerstyrkur mældur þannig kemur heim og saman við endurreiknaða skerspennu í botnlögunum. 2. Rannsóknir 2.1 Vængjaborun. Vængjabor er notaður til að mæla á staðnum skerstyrk veikra leirríkra jarðlaga. Prófið er gert þannigað vænger þrýst niður í valda dýpt ogmælt hve stórt vægi þarf að setja á hann, áður en brot verður og hann snýst. Nánari lýsing er gefin í „Veiledning for utförelse av vingeboring“ Norsk Geoteknisk Forening“. Melding Nr 4. 1982 Oslo (5.11). Vængjaprófið hefur verið mikið notað í Noregi og er talið vera ódýr og fljótvirk aðferð til að ákvarða ódreneraðan skerstyrk. Oftast er talið að þessi aðferð geti einnig átt við um silt ef það er eitthvað plastískt. Hér á landi hefur í nokkur ár verið reynt að nota vængjabor í lífrænum linunt siltlögum sem eru gjarnan nefnd botnleðja. Pessi efni eru lítið plastísk og jafnvel alls ekkert og er því mikilvægt að fá staðfest með rannsóknum þar sem hafa orðið brot, að hve miklu leyti þessi mæliaðferð er nothæf. í venjulegum linum leirlögum vex skerstyrkur mældur með vængjabor í beinu hlutfalli við lóðrétta virkaspennu o^ (5.10). Skemton sýndi fram á að það er samband rnilli su/o! og þjálni leirs (Ip) og lagði hann til eftirfarandi líkingu. su/oi = 0,37 Ip + 0,11. Bjerrum (5.9) ályktaði síðan að langtímasig virkaði eins og yfirstyrking (forkonsolidering) sem orsakaði að hlutfallið su/oi væri hærra fyrir slíkan leir en er samkvæmt líkingu Skemtons. Bjerrum lagði til að miðað væri við tvær líkingar þar sem önnur gilti fyrir leir sem væri nýlega myndaður og ætti líking Skemtons við hann en síðan væri annað samband fyrir leir sem hefði haft verulegt langtímsig sem hann nefndi gamlan leir. Á mynd 1 er sýnt þetta samband eins og Bjerrum setti það fram 1972 (5.9). í botnleðju sem hefur verið athuguð hér á landi er um að ræða lífrænt lint silt. I slíku efni er mikið langtímasig og því líklegt að efnið líkist fremur gömlum leir en ungum. Bjerrum rannsakaði mörg brot í leir, bæði í fyllingum og gryfjum þar sem skerstyrkur var mældur með vængjabor. Hann bar síðan saman reiknað öryggi gegn broti og þjálni (Ip) efnisins. Út frá þessum samanburði setti hann fram sitt fræga leiðréttingalínurit fyrir ákvörðun á skerstyrk mældum með vængjabor, sU|(leiðrétt) = pi suv(mælt með væng). Á þessum línuritum, sem eru sýnd á mynd 1, er gerður greinarmunur á hvort leirinn er ungur eða gamall.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212
Side 213
Side 214
Side 215
Side 216
Side 217
Side 218
Side 219
Side 220
Side 221
Side 222
Side 223
Side 224
Side 225
Side 226
Side 227
Side 228

x

Árbók VFÍ

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók VFÍ
https://timarit.is/publication/898

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.