Tónlistin - 01.11.1944, Blaðsíða 32
22
að ekki mátti greina, að við erfiðleika
vœri að etja. Blásararnir, sem stundum
hafa góðlátlega verið kallaðir „vandræða-
börnin“ í hljómsveitinni, skiluðu sínum
hlutverkum vel og skilmerkilega, svo að
ég hefi ekki áður heyrt þá standa sig
betur. Næst lék strengjahljómsveitin ein
Eine kleine Nachtmusik eftir Mozart, að
vísu skilmerkilega og með góðum sam-
tökum, en þó vantaði rétt herzlumuninn,
að þetta fallega verk nyti sín til fulls.
Loks kom Keisaravalsinn eftir Johann
Strauss, hreinræktað Vínarlag. Það ligg-
ur áreiðanlega margt nær hinu þunga eðli
okkar Islendiriga en léttleikinn og yndis-
þokkinn í Straussvölsunum. En sá, sent
hélt á söngsprotanum, er Vínarborgar-
maður í húð og hár, og það bætti úr
skák. Hljómsveitarstjórinn var dr.Victor
Urabantschitsch; fór honum aS vanda
stjórnin vel úr hendi, og hefir hljómsveit-
in tekið miklum framförum undir hans
handleiðslu. Baldur Andrésson.
Karlakórsöngur er meðal okkar elzta
konsertformið, og fer það því að líkum,
að vinsældir þess eru rnjög almennar;
það cr fljótskilið og aðgengilegt öllum
þorra rnanna og því alþýðlegt, laglinur
þess eru sléttar og felldar og fleygast
sjaldnast saman á torræðan hátt. Hér er
að finna ríki melódíunnar, hinnar lag-
þrungnu línu einnar raddar, óumdeilan-
legt að mikilvægi og gagntakandi að á-
hrifamætti. Karlakór Reykjavíkur sýndi
frani á sannindi þessa með ágætum flutn-
ingi lagsins Þei, ])ei og ró, ró eftir Björg-
vin Guðmundsson, er lýsti sem roðasteinn
út úr myrkviði sundurleitrar og hvers-
dagslegrar efnisskrár — sem óneitanlega
bar keim af lítt þroskaðri stíltilfinningu
— og getur kórinn verið stoltur af því,
að enn skyldi íslenzk hugsun verða hon-
um öruggasta leið til fegursta söngs. Hins-
vegar leyfði kórinn af í öðru lagi sama
höfundar, sem skilið á betri kynningu;
skorti hér nokkuð á góða tónhæfni og
samstillingu. Að öðru leyti var efnisskrá-
in mestmegnis miðuð við saklausa
skemmtitónlist, en heldur virðist þó alda-
TÓNLISTIN
mótaroðinn í kinnunum á Johann Strauss
dofna i glýju hljómleikapallsins, enda
mun suðrænn léttleiki naumast innlífur
heimskautabúum. Einsöngva sungu mjög
snoturlega Einar Ólafsson og Haraldur
Kristjánsson, og Fritz Weisshappel felldi
undirleik sinn liðuglega að hinum niann-
sterka og raddþjálfaða kór undir vand-
virknislegri og lipurlegri stjórn Sigurðar
Þórðarsonar, sem eflaust hefði getað
prýtt söngefnið með úrvali úr eigin penna
í stað lítilvægra atriða, sem takmarkaðan
áhuga hljóta að vekja ■— og mundu marg-
ir hafa kunnað honum þakkir fyrir það.
Píanóhljómleikar Árna Kristjáns-
sonar staðfestu það, að hann skipar Cho-
pin í forsæti i meðferð sinni og túlkar
hann á ljósan og lifandi hátt, enda þótt
hin kraftþrungnu tilþrif og stælta form
Beethovens veki í sjálfu sér ennþá sterk-
ari innri svörun; en hin sígilda sónata
Aiozarts hefði vissulega ekki misst marks,
þótt hún hefði birzt í heilu lagi, án stytt-
ingar, en svona tekur hún þó karlakórs-
meðferðinni stórum fram. Efnisskráin
var opnuð með óperu-ballettlagi eftir
Gluck, krydduðu óþarflega auðfengnum
og óviðeigandi hljómlitum frá hendi
Friedmans; auka þeir sízt frambærileik
hinnar fölskvalausu heiðlistar, sem í raun-
inni er alltaf sjálfri sér nóg. Hinn þaul-
reyndi listamaður sýndi margvísleg geð-
brígði í hinu breytingaríka smámynda-
safni pólska pianóskáldsins og lagðist þar
oft býsna þungt á árina, en enn virðist
hann eiga eftir að tæma bikar Beethovens
í botn og setja þar alla sína miðmögn-
un og hamhleypni að veði. Styrktarfélag-
ar Tónlistarfélagsins gerðu mjög góðan
róm að leik Árna; en hversvegna á ekki
allur þorri manna og alþýða einnig kost
á að hlýða á leik tónanna, þá sjaldan
tækifæri til þess bjóðast? Allir þjóðfé-
lagsþegnar ættu að hafa jafnan aðgang
að menntandi skemmtunum sem þessum.
Árni lék einnig fyrir æsku Menntaskól-
ans; tók hún honum opnum örmum og
stráði yfir hann þakkarvöndum fyrir
ánægjulega heimsókn í skólahúsið.