Tónlistin - 01.06.1945, Blaðsíða 28

26
TÓNLISTIN
ræn samkvæmni bæta heildaráhrifin aÖ
mun, svo aÖ vart yrði ótvíræðrar mótun-
ar þess innra lögmáls, sem gerir afrekið
að meistararverki. Islenzk tónlist er nú
í deiglunni. Fullþroskuð verður hún fyrst
eftir langa og stranga þroskabraut. Og
„Hátíðarmessa“ Sigurðar Þórðarsonar er
einn áfangi á þeirri leið. Hér kemur
fram samfellt kórverk alvarlegs eðlis og
gefur innsýn í túlkunarhæfni karlakórs-
ins fram yfir það, sem hér hefir áður
þekkzt. Fer vel á því, að karlakórsflutn-
ingur hins fyrsta stórverks hefir beinzt
að íslenzkri tónsmíð, rótgróinni hugsun
norræns fjallalands, og má karlakórinn
vel fagna stjórnanda sínum og skapanda
með miklu þakklætti fyrir ötula forgöngu
í fjölda ára. Karlakór Reykjavíkur rækti
verkefni sitt af hinni beztu trúmennsku
og barst greiðlega yfir hina örðugustu
hjalla hvelfds legato-söngs. Einsöng og
dúett fluttu Guðrún A. Símonar og Dan-
íel Þórhallsson með hinni mestu prýði,
en smærri hlutverk voru i góðum hönd-
um hjá Einari Ólafssyni, Jóni Kjartans-
syni og Iiaraldi Kristjánssyni. Dr. Ur-
bantschitsch lék smekkvíslega á kirkju-
orgelið ,en Fritz Weisshappel sat örugg-
lega á bekk undirleikarans og studdi
bæði kór og einsöngvara með markvísu
píanóundirspili, og þar að auki aðstoð-
uðu Þórarinn Guðmundsson og Þórhaliur
Árnason með vel aðlöðuðum leik í nokkr-
um lögum. Höfundurinn hafði á hendi
stjórn, og fórst honum verkið vel að
vanda og hvergi betur en í vandfluttustu
messuköflunum. Áheyrendur hlýddu með
stakri athygli á hina latnesku söngmessu
og óskuðu höfundi hennar til hamingju
bæði með mikið verk og ágætan starfs-
árangur á merkum tímamótum.
Samkór Reykjavíkur er i tvennum
skilningi ungt söngfélag; það er tiltölu-
lega nýstofnað og er yfirleitt skipað ung-
um söngkröftum, sex tugum. Þessum lið-
marga kór lætur bezt mýkt eins og í
„Vögguvísu" Reihmanns og nær þá fram
hinum fáguðustu sotto-voce-áhrifum. Á-
nafnað lag Ólafs Þorgrímssonar „Reykja-
vík“, kórnum til handa, var liðlega flutt,
en búningur þess er um of háður löngu
liðinni misgengri hómófón „motorik“,
þótt laglínan sé að vísu geðþekk. í lögum
Karls Runólfssonar og Jóhanns Tryggva-
sonar sýndi kórinn vænan vísi að norræn-
um þrótti, sem spáir góðu um framtiðina.
Gleðilegt var að mæta hinu einasta þekkta
lagi hins mannvænlega stúdents Árna
Beinteins Gíslasonar, sem því miður var
frá þjóð sinni heimtur á unga aldri en
hafði þó reist sér fagran minnisverða
fyrir dyggilegt starf í þágu hinnar óreif-
uðu tónlistar íslands. Kórinn á þökk skil-
ið að hafa minnzt þessa gleymda en lofs-
verðuga brautryðjanda aldamótastríðsins.
í útlendu verkefnunum mátti sumsstaðar
greina harða glímu við vandmeðfarna
byrjunarörðugleika, svo sem innskot zíg-
aunanna í öðrum þætti í óperu Verdis
„Troubadour“ og of lýríska túlkun á hinu
tregaþrungna andvarpi Bachs í „Matteus-
ar-passíunni“. Iiinsvegar tókst spunakór-
inn úr „Hollendingnum fljúgandi“, eitt
af hinum óendanlegu lögum Wagners,
mætavel með léttum hraða og þýðri alt-
sóló og sömuleiðis hinn frísklegi og
snjalli danskór úr æfintýraóperu Sme-
tana, „Selda brúðurin". Olafía Jónsdóttir
leysti einsöng sinn :neð góðum myndug-
leik og talsverðri hljómfyllingu á efra
sviði. Anna Sigríður Björnsdóttir að-
stoðaði með allöruggum píanóleik sínum,
og hefði hún gjarna mátt láta undirleik-
inn betur til sin taka og gefa honum
aukið mikilvægi. Jóhann Tryggvason
stjórnaði hljómleikunum með fjörríkum
tilvísunum og hvatlegum undirstrikun-
unum æfðs leikhússöngstjóra, sem benda
frekar til ljóðræns áferðarsöngs og léttr-
ar efnismeðferðar en klassísks þunga.
íslenzkur söngvari, sem ber nafn ætt-
lands sins, kom heim á æskustöðvar sín-
ar, til þess að syngja i sig sál gömlu
ísafoldar. Landið hefir heldur ekki dauf-
heyrzt við söngkalli hans. Þúsundir hafa
þyrpzt að söngkvöldum Stefáns Islandi
óperusöngvara og látið heillast af töfra-
fríðum tónum þessá sindrandi söng-