Bændablaðið - 10.03.2004, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 10. mars 2004 7
Eftir Pál eða Björgu?
Við spurðum í síðasta þætti um
höfund vísunnar ,,Elli hallar öllum
leik..." Flestir segja hana eftir Pál
Ólafsson. Þó voru þeir til sem
töldu vísuna eftir Björgu
Sveinsdóttur úr Kelduhverfi og
skal hér ekki lagður á það dómur.
Ekki orð um það meir
Það var eitthvað dauft á Leirnum
einn daginn og þá sendi Gylfi
Þorkelsson þessa ágætu limru í
loftið.
Þið andlausu limir á leir:
Hér ljóðagerð bráðlega deyr!
Ég hef ekkert að segja
og ætla að þegja.
Ekki svo orð um það meir!
Baðvísur Valgerðar
Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar-
og viðskiptaráðherra, var mynduð
í bak og fyrir í sturtu og sundi á
dögunum þegar hún kynnti nýjar
íslenskar baðvörur. Auðvitað fóru
hagyrðingarnir af stað. Hjálmar
Freysteinsson orti þessa:
Valgerður er voða nett
en víst er skrítið að
sjónvarpinu finnist frétt
fari hún í bað.
Stefán Vilhjálmsson lagfærði
limru eftir Ólaf Stefánsson og
sagði:
Þegar Valgerður vætti sinn kvið,
fór vafasöm hugsun á skrið,
hún minnti mig á
þegar Maó ég sá
synda' í fljóti við fagnaðarklið.
Stefán sendi vísuna til kunningja
síns á Akureyri og fékk þetta til
baka:
Þegar Valgerður vætti sitt brjóst
þá varð öllum heiminum ljóst
að þarna fer kona
sem kannski er svona
heldur meiri en maður við bjóst.
Drottinn refsar
Þegar þak Alþingishússins tók að
leka og ráðherra varð fyrir
bununni fóru hagyrðingar í gang.
G.Þorkell Guðbrandsson orti
þessa vísu.
Hart er orðið heims um ból
Heljar magnast plottin
ef ráðherra í ræðustól
refsar sjálfur Drottinn.
Allt á einn veg
Hreiðar Karlsson á Húsavík sendi
þetta á Leirinn í tilefni lekans og
sagði: ,,Þetta er allt á einn og
sama veg. Í haust láku
þingmenn, nú er það húsið."
Allir sem búa við ágjöf slíka
úrlausnar vænta senn.
Alþingishúsið lekur líka
líkt og alþingismenn.
Afleitur á skíðum
Hjálmar Freysteinsson yrkir um
væntanlegt forsetaframboð:
Það er margt sem miður fer
mörgu því við kvíðum,
þó er verst hve Ástþór er
afleitur á skíðum.
Mælt af
munni fram
Umsjón:
Sigurdór Sigurdórsson
Lambeyrar
Um Lambeyrar sagði ráðherra
m.a. ,,Býlið Lambeyrar í Dölum er
framarlega í Laxárdal sunnan-
verðum. Þær voru byggðar sem
nýbýli út úr Dönustöðum og er
land þeirra nú nýtt saman eftir að
Dönustaðir fóru í eyði 1967.
Daði Einarsson bóndi á
Lambeyrum hóf búskap 1973 þá í
félagsskap með foreldrum sínum,
Sigríði Skúladóttur frá Dönu-
stöðum og Einari Ólafssyni en þau
byggðu upp jörðina. Árið 1978
voru byggð þúsund kinda fjárhús á
Lambeyrum, rúmgóð (1000 fer-
metrar) og af þeirri gerð sem þá
þótti best hæfa og við þau flat-
gryfjur yfir heyfenginn eins og þá
tíðkaðist.
Árið 1997 var hafist handa um
breytingar á öllum húsakosti fjár-
búsins með það fyrir augum að
létta vinnuna, hagræða á öllum
sviðum og auka afurðir búsins.
Eitt atriðið var að taka upp gjafa-
grindur heimahannaðar, í stað
gömlu garðanna, annað að hag-
ræða fóðurflutningi og svo að auð-
velda flutning kinda innan
húsanna og utan húsa var hagrætt
með tilliti til fjárrags. Einstætt
skipulag á vinnubrögðum á sauð-
burði er hluti af þessu en það er
löngu landsþekkt. Flatgryfjur
fengu nýtt hlutverk, sem burðar-
sstíur eða fyrir geldneyti. Háreist
stórbaggahlaða var byggð þar sem
hlaða má böggum í fimm hæðir,
en má síðan nota sem viðbótar-
fjárhús ef með þarf á sauðburði.
Rimlagólf fjárhúsanna með
plastvörðum rimlum er nýjung og
uppfinning heimamanna. Girð-
ingar á Lambeyrum, sem eru
miklar, eru allar með nýju sniði og
er þar um merka uppfinningu
heimamanna að ræða. Rafmagns-
girðingar á íslenskframleiddum
plaststaurum og þannig gerðar að
auðvelt er að leggja þær niður eða
lyfta upp og raunar einnig að flytja
þær til, allt eftir þörfum. Hið s.n.
veltikerfi gerir þetta mögulegt."
Að lokum sagði ráðherra.
,,Daða Einarssyni bónda á Lamb-
eyrum eru nú veitt landbúnaðar-
verðlaun árið 2004 fyrir margar
nýjungar sem hann hefur fundið
upp og beitir í búskap sínum og
fyrir að hafa verið í forystu í þróun
nýrra búskaparhátta í sauðfjárrækt."
Stóra-Hildisey II
,,Landeyjar í Rangárvallasýslu
eru meðal þeirra sveita á landinu
sem hvað mestum stakkaskiptum
hafa tekið eftir að búskapur á Ís-
landi gekk inn í ræktunaröld. Því
veldur hefting straumvatnanna
sem þar byltust áður fram og brutu
land og engu eirðu..." sagði
landbúnaðarráðherra.
Síðan sagði hann: ,,Eitt af
mörgum góðbýlum Landeyjanna
er Stóra-Hildisey II í Austur-
Landeyjum. Þar búa nú með fjöl-
skyldu ung hjón, Hildur Ragnars-
dóttir og Jóhann Nikulásson, áður
bjuggu þau um skeið í Akurey.
Hófu þar búskap 1991 en árið
2000 fóru þau að Stóru-Hildisey
og tóku þar við mikilli og góðri
uppbyggingu og að hluta til kúm
frá fyrri ábúendum.
Þessi ungu hjón hafa á undan-
förnum árum náð frábærum
árangri í mjólkurframleiðslu sinni
og átt afurðahæstu kú landsins
oftar en einu sinni. Á síðasta ári
var bú þeirra Hildar og Jóhanns
afurðahæsta bú landsins sam-
kvæmt skýrsluhaldinu og
mjólkuðu 34,4 árskýr að meðaltali
7.450 kg sem eru met afurðir,
ekkert bú hefur áður náð slíkum
árangri. Afurðahæstu kýr þeirra
hafa mjólkað yfir 12 þúsund kg."
Síðan sagði ráðherra: Þau hjón
hafa tekið alla þætti fóðurfram-
leiðslu og fóðrunar til endur-
skoðunar. Kornræktin er ein af
undirstöðum fóðurframleiðslu
þeirra og með túnræktuninni fylgir
grænfóður og einært rýgresi og
jafnvel belgjurtir.
Með svo fjölbreyttri heima-
ræktun fóðurs og votheysverkun í
flatgryfjum sem þau tóku aftur
upp, hafa skapast möguleikar til
að gera svonefnt heilfóður handa
gripunum. Heilfóðurblandari tekur
við gróffóðrinu, korninu, öðrum
fóðurbæti og nauðsynlegum við-
bótarefnum. Þetta heilfóður fer í
sjálfvirkan fóðurvagn sem er
tölvustýrður og skammtar hverjum
grip það sem hann þarfnast og á að
fá. Með blöndun heilfóðurs og
sjálfvirkri gjöf er hægt að beita
meiri nákvæmni í fóðursamsetn-
ingu og fóðrun. Við fóðrunina
hafa þau notið góðra ráða frá
Grétari Hrafni Harðarsyni dýra-
lækni. Þetta á svo að leiða til
öruggari og meiri afurða og betri
heilbrigði gripanna. Þetta er
nýjung á Íslandi, sem líkleg er til
að leiða til framfara í kúabúskap.
Þeim hjónum Hildi Ragnars-
dóttur og Jóhanni Nikulássyni í
Stóru-Hildisey II eru veitt land-
búnaðarverðlaun 2004 fyrir frá-
bæran árangur í mjólkurfram-
leiðslu og merkar nýjungar sem
þau hafa tekið upp í ræktun, fóður-
framleiðslu og fóðrun á kúabúi
sínu."
Vallanes
Um Vallanes sagði Guðni
Ágústsson að Vallanes á Norður-
Völlum á Fljótsdalshéraði væri
fornþekkt prestsetur og kirkju-
staður.
,,Jörðin er mikil og landgóð á
því mikla og slétta nesi sem verð-
ur á milli Grímsár og Lagarfljóts.
En tímar breytast og árið 1979
hafði búskapur legið að mestu
niðri í Vallanesi um 20 ára skeið.
Þá hófu ung hjón, Kristbjörg
Kristmundsdóttir og Eymundur
Magnússon, búskap á jörðinni og
hófu endurreisn og miklar ný-
framkvæmdir, m.a. stórfellda
ræktun. Frá hefðbundnum búskap
var þó að mestu horfið árið 1989
er hafin var lífræn ræktun græn-
metis og garðávaxta eftir
ströngustu kröfum um slíka fram-
leiðslu. Áður eða strax 1981 var
hafin stórfelld og skipuleg skjól-
beltarækt í Vallanesi og þar eru nú
velvaxin skjólbelti nokkuð á sjötta
kílómetra að lengd sem umlykja
og skýla hátt í 40 hekturum af
ræktunarlandi. Með skjólinu segist
Eymundur hafa fært jörð sína
"töluvert sunnar" á hnöttinn með
tilliti til vaxtarskilyrða. Skógrækt
undir merkjum Héraðsskóga er og
umfangsmikil í Vallanesi.
Kornrækt á 10-12 hekturum ár-
lega er einn liður í hinu lífræna
ræktunarkerfi á jörðinni og lánast
vel..." Ráðherra sagði að ekki væri
nóg með að Eymundur í Vallanesi
hafi kynnt og aflað markaðar fyrir
lífrænar afurðir sínar, grænmeti
garðávexti og korn heldur hafi
hann unnið þrekvirki sem frum-
kvöðull í þróun á nýjum mat-
vörum.
,,Hann er búinn að koma
íslenska bygginu, sem flestir líta á
sem fóðurkorn, á manneldis-
markað og hefur gefið því hið
fornþekkta nafn "bankabygg"
(korn sem afar og ömmur eða
langafar og langömmur þekktu
sem besta kornmat). Nú má fá í
verslunum: rauðrófubuff, bygg-
buff og byggsalat auk margs
annars sem allt er lífrænt ræktað
og mest í Vallanesi og allt er selt
undir vörumerkinu "Móðir jörð",
sem Eymundur hefur á táknrænan
hátt valið framleiðslu sinni.
Það er fyrir frumkvæði í líf-
rænni framleiðslu mikla og vel
heppnaða ræktun grænmetis, garð-
ávaxta, korns, skjólbelta og skóga,
og fyrir kynningu á lífrænni
framleiðslu og stórmerka vöru-
þróun úr framleiðslu sinni, sem
Eymundi Magnússyni bónda í
Vallanesi eru veitt landbúnaðar-
verðlaun ársins 2004," sagði
Guðni Ágústsson.
Guðni Ágústsson landbúnaðarráðherra afhenti
landbúnaðarverðlaunin 2004 við upphaf
Búnaðarþings. Hann benti á hve mikilvægt það er
að eiga frumkvöðla á hvaða sviði landbúnaðarins
sem er. Þeir sem leita nýrra leiða og þora að reyna
þær í framkvæmd eigi heiður og þakkir skildar og
sagði síðan: ,,Hér verða landbúnaðarverðlaun veitt
til þriggja búa þar sem búendur hafa sýnt
frumkvæði og tekið upp nýjar aðferðir eða nýja
þætti í búskap sínum."
Landbúnaðarverðlaun 2004
Guðni Ágústsson afhenti Flug-
leiðum og starfsfólki félagsins,
fyrir hönd íslensks landbúnaðar,
viðurkenningagrip fyrir
margháttaða aðstoð og
samvinnu við þá sem starfa í
íslenskum landbúnaði. Það var
Sigurður Helgason, forstjóri
Flugleiða, sem tók á móti
gripnum. „Það er góður siður að
veita þeim viðurkenningu sem
vel vinna. Það hafa Flugleiðir
gert í baráttunni við að halda
landinu öllu í byggð og kunna að
meta störf bændanna,“ sagði
ráðherra í ávarpi sem hann flutti
af þessu tilefni.
Verðlaunahafar ásamt ráðherra. F.v. Daði Einarsson, Hildur Ragnarsdóttir, Jóhann Nikulásson, Eymundur Magnússon og Guðni Ágústsson.