Bændablaðið - 10.03.2004, Qupperneq 21

Miðvikudagur 10. mars 2004 21
Stjórn Félags hrossabænda
hefur lagt fyrir Búnaðarþing
eftirfarandi tillögu: ,,Búnaðar-
þing haldið í Bændahöllinni við
Hagatorg 7. mars 2004 lýsir yfir
sérstakri ánægju með World-
Feng og hvetur til að hann verði
í sífelldri þróun með það fyrir
augum að halda sem best utan-
um allar skýrslur og upp-
lýsingar er varða íslenska hest-
inn hérlendis sem erlendis.
World-Fengur er stórt afl í
markaðssetningu íslenska hests-
ins sem eykur hróður hrossa-
ræktarinnar og BÍ innanlands
sem utan."
Flutningsmaður tillögunnar er
Baldvin Kr. Baldvinsson, for-
maður Hrossaræktarsamtaka Ey-
firðinga og Þingeyinga. Hann
segir að World-Fengur sé mikil-
vægur fyrir hrossaræktendur. Þar
sé að finna gríðarlegt safn og
samantekt um allar hrossaættir og í
framtíðinni eigi World-Fengur
eftir að verða ómetanlegur fyrir
ræktun íslenska hestsins bæði
heima og erlendis.
,,Þarna er að finna á einum
stað allt sem skráð hefur verið og
skráð er um íslenska hestinn. Upp-
lýsingastreymi hlýtur að vera af
hinu góða fyrir alla ræktun og
maður finnur fyrir auknum áhuga
manna á World-Feng og því sem
þar er að finna," segir Baldvin.
Varðandi hrossaræktina segir
Baldvin að hann telji að lífhrossa-
verð hafi staðið í stað í mörg ár,
markaðsverð þeirra hafi ekkert
hækkað. Hann segist telja að Ís-
lendingar eigi ýmislegt ógert í
markaðssetningu íslenska hestsins
erlendis og að hér heima sé líka
ýmislegt sem taka þurfi fastari
tökum.
,,Það er fullt af fólki í landinu
að rækta hross sem kemur hvergi
fram í raun. Menn geta leyft sér
það að vera með uppboð á hross-
um og selja þau fyrir nánast ekki
neitt og þetta fólk greiðir ekki
búnaðargjald, sjóðagjald eða
virðisaukaskatt. Svo virðist sem
skattayfirvöld leiði þetta allt hjá
sér. Menn sem koma á alvöru
hrossabú og vilja kaupa hest
segjast geta fengið ámóta hest mun
ódýrari hjá einhverjum sem sleppir
virðisaukaskattinum. Við höfum
verið að fjalla um þetta á fundum
hjá okkur en það er erfitt að taka á
þessu," segir Baldvin Kr. Bald-
vinsson.
Félag hrossabænda
lýsir yfir sérstakri
ánægju með World-Feng
Föstudaginn 12. mars n.k. kl. 13
- 18, verða opin fjárhús á til-
raunastöð RALA og LBH á
Hesti í Borgarfirði. Þetta er í
annað sinn sem sérstakur dagur
er tekinn til að kynna starfsemi
RALA og LBH í sauðfjárrækt
en opinn dagur var haldinn í
fyrsta sinn í apríl 2003.
Starfsemin verður kynnt á
margvíslegan hátt. Fyrst og fremst
verða fjárhúsin opin fyrir gesti og
hægt að skoða húsin sjálf og féð
sem þar er hýst. Hrútar á fyrsta
vetri sem nú eru í afkvæmarann-
sókn verða kynntir sérstaklega
með upplýsingum um ætterni og
mælingar. Hægt verður að skoða
mismunandi gólfgerðir sem nú eru
í prófun í húsunum og reynsla sem
þegar liggur fyrir verður kynnt í
stuttum fyrirlestri. Einnig verða
fluttir stuttir fyrirlestrar um nýjar
tilraunaniðurstöður um sumarbeit
lamba á ræktað land og gæðamæl-
ingar á lambakjöti úr tilraunum á
Hesti.
Mörg fleiri verkefni verða
kynnt á veggspjöldum, m.a.
samanburður á mismunandi gerð-
um merkja í sauðfé, húsagerðir
fyrir sauðfé á búum víða um land,
vinnumælingar á sauðburði,
reynsla af láglendisbeit og sumar-
slátrun, hausteldi lamba, úttekt á
kjötmati lambakjöts og fleira.
Lögð er áhersla á að tengja verk-
efni í sauðfjárrækt við háskólanám
í búfræði við LBH og eru kynning-
ar í mörgum tilfellum unnar af
nemendum sem vinna að verk-
efnum sem hluta af námi.
Ullarselskonur frá Hvanneyri
verða á staðnum og spinna
jafnóðum úr ull sem Guðmundur
Hallgrímsson ráðsmaður á Hvann-
eyri ætlar að rýja af nokkrum kind-
um auk þess sem þær munu kynna
handverk frá Ullarselinu. Einnig
verður sýnd tækni við rafmagns-
girðingar sem þróuð hefur verið af
bændum á Lambeyrum í Laxárdal.
Aðstandendur starfsins á Hesti
vonast til að sem flestir sauðfjár-
bændur og annað áhugafólk um
sauðfjárrækt þiggi heimboð að
Hesti þennan dag.
Boðið verður upp á kaffi og
meðlæti.
Sáðmagn Pöntun
pr. ha
Grasfræblanda K 25
Vallarfoxgras Grindstad 25
Vallarfoxgras Vega 25
Vallarfoxgras Engmo 25
Vallarsveifgras Fylking 15
Vallarsveifgras Sobra 15
Túnvingull Gondolfin 25
Fjölært rýgresi Svea 35
Fjölært rýgresi Baristra 35
Sumarhafrar Sanna 200
Vetrarhafrar Jalna 200
Sumarrýgresi Barspectra 35
Vetrarrýgresi EF 486 Dasas 35
Vetrarrýgresi Barmultra 35
Bygg 2ja raða Filippa 200
Bygg 2ja raða Rekyl 200
Bygg 2ja raða Skegla 200
Bygg 6 raða Arve 200
Bygg 6 raða Olsok 200
Bygg 6 raða Lavrans 200
Sumarrepja Bingo 15
Vetrarrepja Emerald 8
Vetrarrepja Barcoli 8
Fóðurmergkál Maris kestrel 6
Fóðurnæpur Barkant 1.5
Rauðsmári Bjursele 10
Hvítsmári Betty 10
Sáðvörur
Ráðgjöf
byggð á reynslu
Starfsmenn MR búa að áratuga
reynslu og þekkingu í innflutningi
og meðferð á sáðvörum.
Við val á sáðvörum geta margar
spurningar vaknað því aðstæður
ráða hvaða fræ hentar á hverjum
stað.
Mismunandi þarfir
Til að bændur nái sem bestri
nýtingu á sáðvörum miðlum
við reynslu okkar og annarra
t.d. um hver sé besti sáðtíminn,
hvaða sáðmagn gefur besta
uppskeru og hver sé endurvöxtur
mismunandi stofna.
M
R
/
fe
br
úa
r
20
04
Korngarðar 5 • 104 Reykjavík
Símar: 540 1100 • Fax: 540 1101
Réttar sáðvörur tryggja góða rækt
Opinn dagur á tilrauna-
stöðinni á Hesti 12. mars
Náttúruleg loftræsting hefur náð talsverðri
útbreiðslu í kjölfari þeirrar öru þróunar sem
orðið hefur í fjósbyggingum á síðustu árum.
Þess vegna var farið af stað og bændur
heimsóttir sem sett hafa upp slíkan búnað á
síðustu árum. Niðurstöður heimsóknarinnar
benda til þess að betur þurfi að huga að hönnun
og uppsetningu á búnaðar fyrir náttúrulega
loftræstingu. Nærri undantekningarlaust höfðu
verið settir upp vandaðir og vel útfærðir
þakgluggar sem voru nægilega stórir til að
tryggja viðeigandi loftræstiafköst. Hins vegar
er algengt að ekki sé gert ráð fyrir inntaksopum
heldur gert ráð fyrir að nota keyrsluhurðir sem
inntaksop sem er mjög slæmur kostur með tilliti
til loftdreifingar og loftstýringar.
Hvað er náttúruleg loftræsting?
Náttúruleg loftræsting er það þegar
loftskipti í byggingum verða um sérstaklega
hönnuð inntaks- og úttaksop í byggingu án þess
að viftur eða blásarar séu notaðir. Loftskiptin
eiga sér stað vegna svokallaðs drifkrafts
(buoyancy force), sem orsakast af mismun á
inni- og úthita. Jafnframt hefur vindur mikil
áhrif á náttúrulega loftræstingu sérstaklega við
aðstæður þar sem lítill munur er á inni- og
útihita.
Náttúruleg loftræsting byggir á öðrum
lögmálum en vélræn loftræsting. Vélræn
loftræsting byggir á loftskiptum sem eru knúin
af viftum, sem hægt er að stýra til að viðhafa
æskileg loftskipti. Hins vegar er erfiðara að
stýra náttúrulegri loftræstingu af sömu
nákvæmni þar sem drifkraftur og áhrif vinds
byggja á breytilegum og óstjórnanlegum
veðurfarsþáttum.
Til er tvenns konar útfærsla á náttúrulegri
loftræstingu. Annars vegar þar sem loftskipti
fara fram um loftop með hæðarmismun og hins
vegar þar sem loftskipti fara eingöngu fram um
hliðarop.
Loftop með hæðarmismun
Er líklega algengasta útfærslan á
náttúrulegri loftræstingu. Loftskipti fara fram
um inntaksop á vegg og úttaksop á mæni.
Hæðarmismunur inntaks og úttaks sem og
varmaframleiðsla gripanna hefur mest áhrif á
drifkraft loftræstingarinnar og þar með afköst
hennar. Þessi gerð loftræstingar gefur
möguleika á sjálfvirkri stýringu á inntaks- og
úttaksopum. Þessi stýring getur verið það
nákvæm að breytingar í veðri, svo sem á
vindhraða og vindátt, hefur lítil áhrif á loftslag í
byggingunni.
Loftskipti um hliðarop
Þessi gerð loftræstingar er einkum notuð þar
sem eru miklir sumarhitar. Hún byggist á því
að langhliðar byggingarinnar eru opnar að hluta
til eða alveg og stærsti hluti loftræstingarinnar
fer fram fyrir tilstuðlan vinds sem blæs í
gegnum bygginguna. Í heitu veðri eiga
loftskipti sér stað um hliðaropin þannig að
útiloft kemur inn um neðri hluta loftopsins og
inniloftið berst út um efri hlið opsins. Til þess
að fá þessi áhrif þarf hæð loftopsins að vera
töluverð.
Nokkur góð ráð
Fáið leiðbeiningar varðandi mat á stærð
inntaks- og úttaksopa fyrir náttúrulega
loftræstingu
Farið eftir leiðbeiningum varðandi val á
búnaði og gætið að því að afköst mismunandi
gerða af inntaks- og úttaksopum eru breytileg
Það að ætla sér að loftræsta gripahús með
því að nota innkeyrsluhurð sem inntaksop er
óásættanleg lausn.
Unnsteinn Snorri Snorrason
Bútæknideild RALA

Náttúruleg loftræsting