blaðið - 21.04.2006, Qupperneq 14

FÖSTUDAGUR 21. APRÍL 2006 blaðió
blaði
Útgáfufélag: Ár og dagur ehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: ÁsgeirSverrisson.
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
RÁN VIÐ BENSÍNDÆLUNA
Eðlilegt og réttmætt hlýtur að teljast að kröfur magnist um að
stjórnvöld lækki álögur á eldsneyti. Verð á bensíni og olíu hefur
aldrei verið hærra en nú. Líkur á því að verðið lækki eru litlar
sem engar þegar horft er til lengri tíma. Krafa Ney tendasamtakanna þess
efnis að stjórnvöld lækki álögur tímabundið á því ekki við. Lækkunin
þarf að vera varanleg.
Stærsti hluti verðs á bensíni og olíu er opinber gjöld og þau renna í rík-
issjóð. Þegar verð á eldsneyti hækkar hagnast ríkissjóður þar eð tekjur
af virðisaukaskatti aukast. Hækkunin leiðir einnig til þess að lánabyrði
eykst enn frekar. Útgjöld heimilanna aukast mjög sökum eldsneytis-
hækkunar, fólk þarf áfram að komast til vinnu sinnar, börnum í skólann
og færa varninginn heim. Ríkið á enda ekki að hafa vald til að þröngva
almenningi til breyttra lífshátta nema í algjörum neyðartilvikum.
Að þessu sinni er vísað til þess að krónan hafi veikst og að spenna í
samskiptum Irana og Bandaríkjamanna fari vaxandi. Tæpast mun hún
minnka. Að auki má heita víst að aukin eftirspurn, einkum í Kína og
Indlandi, haldi olíuverði háu um fyrirsjáanlega framtíð.
Ástandið á eftir að versna.
Engum blöðum er um að fletta að álögur stjórnvalda á íslandi eru
hærri en almennt þekkist í öðrum löndum. Um þetta er ástæðulaust að
deila; á Islandi er (næstum því) allt dýrara en í öðrum löndum. Það á
m.a. við um bensín, matvæli, áfengi og flest það sem fellur undir að vera
nauðsynja- og neysluvarningur í nútímanum.
Þannig vilja stjórnmálamennirnir hafa það og í raun sæta þeir sjaldn-
ast þrýstingi um að breyta þessu fyrirkomulagi. Hátt verð á nauðsynjum
sýnist vera lögmál á íslandi enda skattagleðin almenn og mikil.
Ótækt er með öllu að ríkisvaldið komi fram sem ræningjaflokkur væri
þegar ræðir um gjöld sem lögð eru á nauðsynjar. Krafa um að gerðar
verði grundvallarbreytingar á verðmyndun á eldsneyti mun nú hljóma
sem aldrei fyrr á íslandi. Stjórnmálamenn hljóta því að svara því hvaða
rök mæla fyrir um nauðsyn þess að álögur á bensín og olíu séu hærri
hér á landi en í öðrum siðmenntuðum rikjum. Furðu vekur að enginn af
kjörnum fulltrúum þjóðarinnar taki þessa spurningu upp á pólitískum
vettvangi.
Óhóflegar álögur eru fallnar til að skerða frelsi fólks til að lifa lífi sínu
með þeim hætti sem það sjálft kýs. Þetta á við um bensin, áfengi, mat-
væli og allt það annað sem ríkið leggur gjöld og skatta á. Ætla verður að
talsmenn skattalækkana og lifsháttafrelsis hefji nú loks upp raust sína.
Líkt og fyrri daginn er tilefnið ærið.
510 3744
blaöiö
14 i ÁLIT
OG TOAR. Kl FRT BtlfVA/ jtp SPÚLA
?0 LÍtRuM r Æ^TSLEG/1 TÖFF
OFUR," VS -SAMFFLAGS -TRUKföM/
MÍNN, MÁTTU OÆLfl svo S£M
50 LÍTRUM í Tj'ÓLSKYLUBmmH
Hugsjónir deyjandi flokks
Það hafa aldrei þótt mannasiðir að
rifja upp elliglöp mikilmenna. En
stundum verður ekki hjá þvi kom-
ist að segja sannleikann, jafnvel þó
hann birtist sem snemmbúin minn-
ingargrein líkt og ég leyfi mér að
gera hér.
Framsóknarflokki fer nú um
sumt eins og senílu gamalmenni að
gleyma sínum hugsjónum. Flokkur
þessi er elstur allra íslenskra stjórn-
málaflokka, verður níræður nú i
haust og hljómar sem gamanmál að
segja að hann beri aldurinn vel.
Er framsókn hugsjón?
En átti þessi flokkur sér einhverjar
hugsjónir? Það er von að spurt sé,
svo lengi sem það hefur tíðkast að
hafa skoðanir hans helst að gam-
anmálum. Allt frá dögum Jónasar
frá Hriflu var haft á orði að hann
vildi snúa við hjóli tímans og koma
íslensku verkafólki aftur undir ok
vistabands og bændakúgunar. Á
dögum Óla Jó man ég úr bernsku
að talað var um að Hokkur þessi
væri opinn í báða enda og svo mætti
áfram telja. Þetta var þó ekki meira
mótlæti en stjórnmálaflokkar mega
þola og framan af vissu forystu-
menn flokksins, jafnt þó þeir tækju
þátt í gamanmálunum, að hér bak-
við leyndust grafalvarlegar og mikil-
vægar hugsjónir.
Iríki fjórflokksins var Framsókn-
arflokkurinn lengst af sá eini sem
ekki studdist við hækju erlendrar
fylgispektar í skoðunum sínum.
Hjá bæði íhaldi og sósíalistum ríkti
hin algera fylgispekt við erlend stór-
veldi kalda stríðsins. Kratar lifðu á
sama tíma í sænskum draumum
og voru jafnvel tvístígandi í sjálf-
stæðismálinu af tillitssemi við
alþjóðahyggjuna og danska móð-
Bjarni Harðarson
urflokkinn. Þegar fylgispektin var
svo mikils metin var að vonum að
sá sem engum fylgdi í blindni væri
sakaður um hentistefnu sem smám
saman fékk á sig skammaryrðið
framsóknarmennska.
Auðvitað gekk flokki þessum mis-
vel að hamra saman stefnumálum
en átti sér þó smíðagrunn hugsjóna
sem í var einörð byggðastefna, tölu-
verð landbúnaðarrómantík, þjóðleg
viðhorf og hófsöm jafnaðarstefna.
Ég þarf ekki að útskýra þessi sjón-
armið í smáatriðum. Með trú á
blandað hagkerfi skipaði flokkurinn
sér mitt á milli öfga og hafnaði bæði
grillum stéttarbaráttuflokkanna
og auðhyggju hins takmarkalausa
kapítalisma. Vandamálin urðu auð-
vitað fjölmörg þegar greina skyldi
milli kjördæmaspillingar og byggða-
stefnu, hagsmuna SÍS frænda og
bændanna sjálfra o.s.frv. Oftast
tókst að leysa viðunanlega úr en alls
ekki alltaf.
Er ekki í lagi að vera retró?
Fylgistap flokksins allra síðustu ár
er ekki vegna þess að þessi gildi hafi
horfið með þjóðinni. Þvert á móti er
margt sem bendir til að þjóðernis-
og landsbyggðarrómantík eigi sér
vaxandi fylgi meðal landsmanna,
sem og andóf gegn öfgum hvers-
konar. Fylgistap flokksins er vegna
þess að nokkrir af forystumönnum
flokksins fóru að trúa því masi götu-
stráka að þessi stefna væri púkó,
sveitó, úrelt og gamaldags. Betur
hefði sú klíka gengið úr Framsókn-
arflokki og í einhverja nútímalegri
flokka en látið okkur þessum gamal-
dags flokkinn eftir! En þangað fara
öfl þessi ekki úr þessu fyrr en að
Framsókn dauðri.
Lengst mun svo uppi skömm
okkar hinna sem bæði teljum og
vitum ókkur alvöru og púkó fram-
sóknarmenn að láta þetta yfir okkur
ganga.
Höfundur er ritstjóri Sunnlenska
fréttablaðsins.
Klippt & skoríð
Við eigum hins vegarað berjastgegn annarri
gengisfellingu, þeirri sem beinistgegn orðum
og hugtökum. Kreppa er ekki eina orðið sem er
að fletjast úrog verða merkingarlaust vegna
ofnotkunar. Orð eins og neyðarástandkemur
upp I hugann enda skylt kreppu og öðrum
skelfingarhugtökum. Ég hefekki lengur tölu
áöllum„neyðarástöndum“
sem dunið hafayfirþjóðina
síðustu áratugina. Ofthafa
þau gufað upp án þess að
nokkur hafi munað eftir að
spyrja um örlög þeirra, ekki
einu sinni nánustu aðstandendur sem venju-
lega eru stjórnmálaleiðtogarog fjölmiðlar.
Enginn kastar rekunum enda neyðarástandið
oftast misskilningur eða stormur I vatnsglasi."
KrISTJAN JóNSSON I VlDHORFSGREIN, MORGUNBIADINU,
20.IV.2006
m
Björn Bjarnason er hláturmildur. í
færslu á vef sínum (www.bjorn.is)
þar sem hann minnist á þá tillögu
Samfylkingarinnar í Reykjavik undir forystu
Dags B. Eggertssonar, að stofna félag með
ríkinu um framtíð Vatnsmýrarinnar. Minnir
Björn á að í kosningabaráttunni fyrir fjórum
árum hefði hann sagt nauðsynlegt að fulltrúar
ríkis og borgar settust niður og kæmu sér
saman um framtíð Vatnsmýrarinnar. Þá hefði
forveri Dags, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
sem nú er formaður Samfylk-
ingarinnar, varla getað hamið
sig af undrun og hneykslan;
Reykvíkingar hefðu ákveðið
framtíð Vatnsmýrarinnar f at-
kvæðagreiðslu og ríkið gæti
veskú samið sig að þvi. Einhvern veginn virðist
það þó hafa farist fyrir.
klipptogskorid@vbl.is
Pulsusalinn og þingmaðurinn fyrrver-
andi, Ásgeir Hannes Eiríksson,
hefurkvattsérhljóðs
og veifað skoðanakönnun um
að allt að þriðjungur kjósenda
geti hugsað sérað kjósa stjórn-
málaflokk „með þjóðernis-
ivafi". En ætli flestir stjórn-
málaflokkar geti ekki kallað sig þjóðlega? Svo
má spyrja hvort Ásgeir Hannes hafi öðrum
betri innsýn í þann vanda, en sjálfur haft mikil
umsvif erlendis. Hitt er síðan annað mál, hvort
nýir landnemar hér á landi hafi reynst slíkt
vandamál að tilefni sé til þess að menn fari
að stofna stjórnmálaflokka um, sem Ásgeir
Hannes getur síðan vafalaust selt svartar ein-
kennisskyrtur í brettavís. En það væri þá tæp-
ast í fyrsta sinn sem stjórnmálamenn bjóða
kjósendum lausnir á ófundnum vanda.