Orðlaus - 01.11.2005, Blaðsíða 52
endinni, gullhring í
ixlinni hafa sjóræn-
afnarborgir allt frá
löfn sin í sögubæk-
myndum og bókum
eningja Blackbeard,
iv Roberts og flestir
úr skáldögunni um
6 mánuðum árið 2004
ilkynningar um árásir
itt um heiminn. Þegar
ijóræningjar réðust á
■ameinuðu þjóðunum
flytja matvæli til Sóm-
u áhöfn þess í gíslingu
intiráþaðaðsjói
)t hefur breyst frá gullald-
num og eru árásirnar í dag
ir mun skipulagðari og oft á
i hrottalegri. Ríkisstjórnum
iins reynist nær ómögulegt
orna viö örum vexti sjórána
meðan íhuga áhafnir flutn-
dpanna hvort ný gullöld sé
ifandi.
Alræmdir sjóræningjar
Bartolomew Roberts
Hann var uppi frá 1682-1772 og var alræmdur á gullaldarárum sjóræningjanna. Þegar hann var 38 ára gamall
byrjaði hann að ræna og rupla úti á sjó og á aðeins fjórum árum á hann að hafa náð 400 bátum ásamt áhöfn
þeirra undir sínar hendur sem gerir hann einn afkasta mesta sjóræningja sögunnar. Bartolomew var drepinn
í bardaga við breskt varðskip undan ströndum Gíneu í Afríku.
William Kidd
Kidd fæddist um miðja 17. öld á Skotlandi en fluttist þaðan til New York. Hann fór að vinna fyrir Englands-
konung við að taka frönsk sjóræningjaskip en starfið gekk alls ekki vel. Smátt og smátt var Kidd farinn að
breytast í sjóræningja sjálfur og var að lokum handtekinn. Hann var dæmdur til dauða og hengdur og lík
hans látið hanga yfir Thames ánni í London sem aðvörun fyrir aðra sjóræningja. Sögur hafa gengið um að
Kidd hafi skilið eftir sig fjársjóð grafinn á einhverri eyjunni og hefur það haft áhrif á myndir eins og Treasure
Island og Captain Kidd.
Blackbeard
Bretinn Blackbeard sigldi um Atlantshafið og Karabíska hafið í tvö ár, 1716-1718. Sem ungur vann hann fyrir
Breta í Jamaica og þjálfaðist við það í siglingum og gekk að lokum til liðs við sjóræningjana, stal skipi og var
með 250 manna áhöfn. Hann var mikið partýdýr og hélt stór sjóræningjapartý þegar skipið tók land þar sem
var dansað og drukkið allan daginn. Blackbeard var drepinn í bardaga en á að hafa skilið eftir sig falda fjár-
sjóði víða um strendur heimsins.
Mary Read
Kvenkyns sjóræningjar voru ekki eins algegnir úti á höfunum en þær voru alveg jafn harðar í horn að taka.
Mary Read var uppi í Bretlandi seint á 18. öld. í fyrstu reyndi hún að dulbúa sig sem karlmaður, fékk vinnu
á skipi en gekk síðan í breska herinn. Þar varð hún ástfangin og gifti sig, en eftir dauða eiginmannsins fór
hún aftur á sjóinn þar sem Calico Jack Rackham og ástkona hans Anne Bonny rændu skipinu hennar. Mary
var dulbúin sem karl og gekk til liðs við parið þar sem áhugi hennar á sjóránum kviknaði. Hún varð ólétt eftir
sjóræningja, en parið var að lokum handtekið. Read og barnið hennar dóu í fangelsi.
Nokkrir gullmolar
-Drekkjum í okkur sjóræningjasögum á leigunum
The Crimson Pirate (1952)
Burt Lancaster fer með aðalhlutverkið í þessari
klassísku gamanmynd þar sem persóna hans, kap-
teinn Vallo, a.k.a. Crimson sjóræninginn, lendir í
ströggli í karabíska hafinu á seinni hluta 18. ald-
ar sem hefur að sjálfsögðu í för með sér fullt af
skylmingum og sirkusatriðum, enda Lancaster
fyrrum sirkusdýr.
Raiders of the Seven Seas (1953)
ar hóp af spænskum föngum og tekur þá um borð í skipið sitt
um leið greifynju landsins. Upphaflega planiö var að
með þvi að fá greitt lausnargjald, en brétt fara tilfinn
í og Barbarossa verður ástfanginn.
Long John Silver (1954)
Byron Haskin leikstýrir myndinni Long John Sil-
ver með Robert Newton í aðalhlutverki Hann
tekur að sér hlutverk Silversins sem reynir nú að
bjarga vini sínum úr klóm ræningja sem hand-
sömuðu hann skipi í ríkisstjórans. Að sjálfsögðu
er Silverinn einnig í fjársjóðsleit.
Treasure isiana
Fjölmargar kvikmyndir hafa verið
Louis Stevenson frá árinu 1883.
1934 með Jackie Cooper í aðalhlutverki,
Newton og síðast en ekki slst myndina fi
ton Heston fer með hlutverk Long John Si
Cutthroat Island (1995)
Geena Davis fer með aðalhlutverkið í þessari
mynd Renny Harlinsemfjallarum kvenkynssjó-
ræningjann Morgan Adams. í brjálaöri leit að
fjársjóðskorti lenda Adams og þrællinn henn-
ar I ýmsum vandræðum þar sem skipskrúið er
á mörkunum með að snúast gegn henni og
breska krúnan er á höttunum eftir henni.
i bók Robert
ind frá árinu
með Robert
iiálfur Charl-