Bændablaðið - 29.04.2008, Blaðsíða 24

24 Bændablaðið | Þriðjudagur 29. apríl 2008
Á aðalfundi Búnaðarsambands
Eyjafjarðar, sem haldinn var í
Hlíðarbæ í Hörgárbyggð nýverið,
var samþykkt tillaga sem beint
var til Landbúnaðarháskóla
Íslands um Tilraunastöðina á
Möðruvöllum. Tillagan er þess
efnis, að mörkuð verði skýr stefna
um uppbyggingu Möðruvalla
sem einnar af megin starfsstöðv-
um háskólans til rannsókna og
kennslu.
Í greinargerð með tillögunni
segir, að eitt af meginhlutverkum
Landbúnaðarháskólans sé að veita
fræðslu og þjálfun fyrir fagfólk
í landbúnaði og umhverfisfræð-
um í víðasta skilningi þess orðs.
Sérstaða skólans fram yfir marga
aðra háskóla sé umfangsmikið
rannsóknastarf og háskólinn sé sá
eini í landinu, sem sinni að ein-
hverju ráði rannsóknum í búvís-
indum.
„Starfsstöðvar skólans á lands-
byggðinni utan höfuðstöðvanna
á Hvanneyri, þ.e. Möðruvellir,
Stóra Ármót og Hestur, hafa gegnt
þar þýðingarmiklu hlutverki.
Starfsstöðvar fjærst höfuðstöðv-
unum, Möðruvellir og Stóra Ármót,
eru staðsettar í blómlegum landbún-
aðarhéruðum og er starfsemi LbhÍ
þar í góðum tengslum við öflugar
leiðbeiningamiðstöðvar héraðanna.
Það er mikilvægt, jafnt fyrir LbhÍ
og landbúnaðinn, að ekki einung-
is verði framhald á þessu sam-
starfi, heldur verði það eflt,“ segir í
greinargerð aðalfundar BSE.
Þá segir ennfremur að með
hnattrænum breytingum á lofts-
lagi og veðurfari, samfara miklum
breytingum á heimsviðskiptum
með landbúnaðarvörur, breytist
staða íslensks landbúnaðar. Flest
bendi til að íslensk jarðrækt fái
aukið vægi og eigi það jafnt við um
grasrækt, kornrækt og ræktun til
kolefnisbindingar. Við þær aðstæð-
ur sé mikilvægt að landbúnaðurinn
eigi aðgang að víðfeðmri og hag-
kvæmri aðstöðu til jarðræktar- og
umhverfisrannsókna.
Bent er á að Möðruvellir séu
sérlega vel í sveit settir til slíkra
rannsókna og jafnframt sem starfs-
stöð LbhÍ á Norðurlandi. Þeir búi
yfir einstakri sögu og landkostum
til umhverfis- og landbúnaðarrann-
sókna og þar sé mjög góð aðstaða
til og hefð fyrir að sinna slíkum
rannsóknum, auk kennslu á þeim
sviðum. Á Möðruvöllum sé nú
þegar mjög góð aðstaða til og hefð
fyrir að sinna margvíslegum jarð-
ræktar- og umhverfisrannsóknum.
„Allt stefnir í að helsta tilrauna-
stöð landsins í jarðrækt, Korpa,
verði látin víkja vegna útþenslu
Reykjavíkurborgar. Því er mik-
ilvægt að komast að skynsamlegri
niðurstöðu um framtíðarskipulag
jarðræktarrannsókna í landinu.
Lagt er til að miðstöð þeirra rann-
sókna verði á Möðruvöllum, enda
landkostir og staðsetning óvíða
betri. Möðruvellir eru í blómlegri
sveit og í hæfilegri fjarlægð frá
þéttbýli með mörgum mennta- og
samstarfsstofnunum. Einnig hefur
verið sýnt fram á að Möðruvellir
eru landfræðilega vel staðsettir til
umhverfisrannsókna og -vöktunar
og á liðinni öld hefur safnast þar
mikið magn upplýsinga, sem styðja
slíkar rannsóknir.“
Nýstofnað Amtmannssetur á
Möðruvöllum, sem LbhÍ á hlut í,
skapar nýjar víddir og getur orðið
ramminn um tengsl við aðrar nálæg-
ar menntastofnanir og fræðslu á
sviðum búvísinda, náttúrufræða og
menningarsögu, segir í greinargerð
frá aðalfundi Búnaðarsambands
Eyjafjarðar.
Líf og starf
Kristján Gunnarsson
mjólkureftirlitsmaður
Í síðasta pistli minnti ég mjók-
urframleiðendur á að vinna að for-
vörnum þegar júgurheilbrigði á í
hlut, því ljóst er að lyf eru engin
lausn heldur þrautarlending.
Skoðun mín er skýr á nokkrum
atriðum sem nefna má forvarnir og
eru þau þessi helst.
Ég nefndi í síðasta pistli smákálf-
ana sem góða byrjun á forvörnum
og það er óumdeilanlega skynsam-
legt að reyna að tryggja að byrjun
sogatferlis verði ekki í smákálfastí-
unum.
Vörn við slíku er að kálfunum
líði vel og þá eru leguaðstæður og
þurrt umhverfi stærsti þátturinn þ.e.
hafa þá á þurrum og miklum hálmi
við hæfilegt hitastig 12 – 13 °C og
þrif séu það góð að flugnaplága
angri þá ekki.
Smákálfum virðist einnig líða
betur innan um aðra kálfa á svipuðu
reki þannig að góð hóphálmstía er
að mínu mati betri en einstaklings-
box ef þroskaferli er haft til hlið-
sjónar.
Ef smákálfarnir læra ekki að
sjúga hver annan í uppeldinu eru
mun minnni líkur á sugum á eldri
stigum.
Þegar kemur að eldri kvígum, þ.e.
eftir 6 mánaða aldurinn, er það
sama uppi á teningnum þ.e. þurrt
og gott legusvæði, annnað hvort
hálmur eða mjúkir legubásar.
Síðan er hið augljósa eftir, að halda
fengnum hlut þegar kýrin er farin
að mjólka og þar ber fyrst að nefna
að borið sé í básana og þeim haldið
eins þurrum og hægt er.
Sér í lagi er þetta mikilvæg for-
vörn í lausagöngufjósum þar sem
kýr liggja ekki á sama básnum og
geta því mögulega lekið sig í bása
út um allt fjós sem getur haft þær
afleiðingar að smitferli eykst til
muna.
Ef hægt er ber að reyna að mjólka
kýr með júgurbólgu á eftir heil-
brigðum kúm en þetta er raunar erf-
itt í lausagöngu og nánast ógerlegt
í róbótafjósum en þar gerir þetta
minna til því róbótinn skolar hylk-
in eftir hverjar mjaltir og minnka
þannig líkur á millismiti.
Ef júgurbólga er mikið vandamál
í fjósi getur verið til bóta að nota
góðan spenaúða, ég segi úða því
sá galli er á dýfuglösum að þau
geta orðið smitberi milli kúa nema
hreinlæti þeirra sé þeim nun betur
gætt, þ.e. glösin þrifin og tæmd
daglega.
Spenaúðinn þarf að mynda lok-
unardropa neðan í spenaopinu til
þess að hæfileg vörn sé að þ.e.
speninn sé sem mest lokaður eftir
mjaltir til hindrunar nýsmiti uppí
gegnum spenaopið.
Það tekur spenaopið u.þ.b. hálfa
klst. að lokast og mynda viðunandi
vörn gegn utanaðkomandi sýklum.
Þá ber að nefna varnir gegn spena-
stigi, sem er alvarlegur skaðvaldur
,og þá er básinn og bindingarnar ef
kýr eru bundnar, ofarlega á áhættu-
skránni, einnig að mjólkandi kýr,
kýr í geldstöðu eða yfirhöfuð kýr
sem farið er að koma undir séu ekki
hafðar í stíum með hörðu undirlagi
og þá sér í lagi ekki á steinbitum
vegna eigin stighættu, stighættu af
öðrum kúm og ekki síst kulda frá
haughúsi.
Og að endingu atriði sem er mjög
mikilvægt en það er klaufahirðan,
því ofvaxnar klaufir eru undirrót
margra sjúkdóma í kúm svo ekki
sé nú talað um stighættu kúa með
ofvaxnar klaufir þar sem hættan er
mest þegar þær eru að standa upp
eða leggjast.
HEYRT Í SVEITINNI
Íslensk minkaskinn á sýningu
Eins og undanfarin ár héldu íslenskir loðdýrabændur árlega skinna-
sýningu í tengslum við alþjóðlega véla- og skinnasýningu í Herning í
Danmörku. Að sögn Einars Einarssonar, ráðunautar í loðdýrarækt,
var sýningin mjög vel sótt af fólki allsstaðar að úr heiminum. Frá
Íslandi fór góður hópur bænda og heppnaðist sýningin vel.
Dómararnir sem dæmdu íslensku skinnin voru ánægðir með þau og
sögðu íslensku skinnin vera bæði feldbetri og stærri en áður. Að sögn
Einars er þar fyrst og fremst að þakka auknum innflutningi kynbótadýra
og öflugu ræktunarstarfi bænda.
Hér fyrir neðan er listi yfir fimm efstu bú í aðal litategundunum, en í
flokki villiminks mátti hvert bú senda tvö búnt að þessu sinni. Dómararnir
völdu skinnabúnt með rauðum villimink frá Ásgerði í Hrunamannahreppi
sem besta búntið af efstu búntunum.
Svartminkur
Sæti Nafn Stig
1 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 149
2 Bjarni og Veronika, Túni 139
3 Stefán og Katrín, Mön 137
4 Dýrholt ehf., Dalvík 134
5 Ásgerði ehf., Hrunamannahreppi 133
Villiminkur, blár
1 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 148
2 Björgvin og Rúna, Torfastöðum II 145
3 Bjarni og Veronika, Túni 142
4 Stefán og Katrín, Mön 141
5 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 141
Villiminkur, rauður
1 Ásgerði ehf., Hrunamannahreppi 153
2 Björgvin og Rúna, Torfastöðum II 148
3 Stefán og Katrín, Mön 148
4 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 146
5 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 145
Mahogany, blár
1 Ásgerði ehf., Hrunamannahreppi 139
2 Stefán og Katrín, Mön 138
3 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 137
4 Rándýr ehf., Grenivík 136
5 Félagsbúið Engihlíð, Vopnafirði 134
Mahogany, rauður
1 Stefán og Katrín, Mön 150
2 Björgvin og Rúna, Torfastöðum II 142
3 Félagsbúið Engihlíð, Vopnafirði 141
4 Dýrholt ehf., Dalvík 136
5 Rándýr ehf., Grenivík 135
Hvítur
1 Björgvin og Rúna, Torfastöðum II 154
2 Félagsbúið Engihlíð, Vopnafirði 150
3 Dýrholt ehf., Dalvík 149
4 Urðarköttur ehf., Syðra-Skörðugili 146
5 Skálanes ehf., Vopnafirði 145
Bestu lambhrútarnir í Eyjafirði
Veittar voru viðurkenningar fyrir
bestu lambhrútana á svæði Bún-
aðarsambands Eyjafjarðar á
aðalfundi Félags sauðfjárbænda
við Eyjafjörð, sem nýlega var
haldinn.
Í fyrsta sæti var lambhrútur nr.
678, Staðarbakka í Hörgárbyggð, en
eigendur eru Guðmundur Skúlason
og Sigrún Franzdóttir. Í öðru sæti
var lambhrútur nr. 171, Búrfelli í
Dalvíkurbyggð, eigendur Guðrún
Marinósdóttir og Gunnar Þórisson.
Í þriðja sæti var lambhrútur nr.
163, Laufási í Grýtubakkahreppi,
eigendur Þórarinn Pétursson og
Hólmfríður Björnsdóttir.
Guðrún Marinósdóttir, Búrfelli, Guðmundur Skúlason, Staðarbakka og
Þórarinn Ingi Pétursson, Laufási, eigendur bestu lambhrútanna í Eyjafirði.
Lambhrútur nr. 171, Búrfelli,
Dalvíkurbyggð
Faðir: Hvellur 05-969, móðir: Sauma
04-149
Þungi og mál: 55 kg, 108 mm fótl.,
35 mm ómv., 3,2 mm ómf., 4,3 lögun
Stigun: 8,0–9,0–9,0–9,5–9,0–18,5–
7,5–8,0–8,5 = 87,0
Lambhrútur nr. 163, Laufási,
Grýtubakkahreppi
Faðir: Papi 04-964, móðir: Kempa
04-051, MFF: Lóði 00-871
Þungi og mál: 50 kg, 113 mm fótl.,
34 mm ómv., 4,3 mm ómf., 4,3 lögun
Stigun: 8,0–9,0–9,0–9,0–9,0–18,5–
8,0–8,0–8,5 = 87,0
Lambhrútur nr. 678 á Staðarbakka
Faðir: Krókur 05-150, móðir: Biða
04-472
Þungi og mál: 46 kg, 104 mm fótl.,
30 mm ómv., 3,0 mm ómf., 4,3 lögun
Stigun: 8,0–9,0–9,0–8,5–9,5–19,0–
9,0–8,0–8,0 = 88,0
Miðstöð rannsókna í jarð-
rækt verði að Möðruvöllum