Fréttablaðið - 10.09.2012, Blaðsíða 50

10. september 2012 MÁNUDAGUR18
timamot@frettabladid.is
COLIN FIRTH leikari á afmæli í dag
„Ég myndi heldur vilja að fimm manns þekktu til starfa minna og þætti varið í
þau heldur en að fimm milljónir þekktu til þeirra og væri alveg sama.“
52
Fátækt er þema hádegisfyrirlestra Sagnfræðinga-
félags Íslands á haustmisseri en fjallað verður um
fátækt í sögulegu ljósi, á ýmsum tímum og út frá
ólíkum sjónarhornum. Fyrsti fyrir-
lesturinn verður haldinn á morgun
en það er Sólveig Ólafsdóttir sem
flytur erindi sem ber heitið Dísæt-
ur skortur – smávegis um sykur í
sögunni. Þetta er fimmtánda árið
sem sagnfræðingar standa fyrir
hádegisfyrirlestrum en þeir hafa
„fyrir löngu fest sig í sessi sem
frjór vettvangur umræðu um sagn-
fræðileg málefni á breiðum grund-
velli,“ eins og segir í fréttatilkynn-
ingu þar sem einnig er tekið fram
að þeir séu jafnan vel sóttir.
Á vormisseri verður yfirskrift
fyrirlestranna: Hvað er sögulegur skáldskapur.
Fyrirlestrarnir verða haldnir í hádeginu annan
hvern þriðjudag og hefjast klukkan 12.05 – 13.00 í
fyrirlestrasal Þjóðminjasafns Íslands.
Sykur í sögunni
SÓLVEIG ÓLAFS-
DÓTTIR Flytur
erindi um sykur og
skort á honum á
morgun.
11. september: Dísætur
skortur – smávegis um sykur
í sögunni. Sólveig
Ólafsdóttir.
25. september:
Þeim eru mis-
lagðar höndur
þeim herrum.
Bjargarskortur í Breiðafjarð-
areyjum undir lok 19. aldar.
Már Jónsson.
9. október: Fátækt á Íslandi
1991-2004. Hannes H.
Gissurarson.
23. október: Velsæld í
örbirgðarlandi? Margrét
Gunnarsdóttir
6. nóvember: Fátækt
og fátækraframfærsla
á úthallandi miðöldum
og byrjun nýaldar.
Vilborg Auður
Ísleifsdóttir.
20. nóvember:
Íslenska neyslusamfélagið.
Úr neysluæði í kreppu.
Magnús Sveinn Helgason.
4. desember: Fátækt á
Íslandi í aldanna rás. Gísli
Gunnarsson.
FÁTÆKT FRÁ ÝMSUM SJÓNARHORNUM
Útvarpskonan góðkunna Gerður G.
Bjarklind er sjötug í dag. Af því tilefni
sló Fréttablaðið á þráðinn til Gerðar
sem heldur upp á daginn fjarri íslensk-
um heimahögum. „Ég er nú bara úti í
göngutúr hér í Moskvu með manninum
mínum. Hér erum við í vellystingum hjá
systurdóttur minni, Ásu Baldvinsdóttur,
sendiherrafrú, og manni hennar Alberti
Jónssyni sendiherra Íslands í Moskvu.
Ég ætla að nota afmælisdaginn í það
að skoða Kreml og svo ætlum við út að
borða um kvöldið,“ sagði Gerður sem er
í sinni fyrstu heimsókn í Rússlandi.
„Við komum út fyrsta september og
vorum fyrstu fimm dagana í Péturs-
borg, sem er dásamleg borg og afar
falleg. Við verðum hér til tólfta sept-
ember en markmið okkar með þessari
ferð var að njóta þess besta sem Rúss-
land hefur upp á að bjóða. Við erum til
dæmis á leið á ballett á morgun [laugar-
dag], ætlum að sjá Hnotubrjótinn. Svo
höfum við skoðað okkur um en akkúrat
núna erum við á göngu með hund gest-
gjafanna.“
Ekki verður komist hjá því að spyrja
hvort einhver áform séu uppi um stór-
veislu til að fagna þessum merkis-
áfanga. „Ég geri nú ekki ráð fyrir því að
halda upp á afmælið með öðrum hætti
en þessari ferð. Við fórum í þessa ferð
því okkur langaði til þess að breyta til,
ég hélt upp á bæði fimmtugs- og sex-
tugsafmælið með veislu. En maður veit
svo sem aldrei,“ segir Gerður að lokum.
sigridur@frettabladid.is
GERÐUR G. BJARKLIND: FAGNAR SJÖTUGSAFMÆLI Í DAG
NÝTUR LÍFSINS Í MOSKVU
Á VAKTINNI Gerður G. Bjarklind í hljóðveri Ríkisútvarpsins þar sem hún starfaði um árabil. Myndin til vinstri er tekin árið 1977 en hin síðari er
tekin árið 2004.
Gerður G. Bjarklind er flestum Íslendingum kunn fyrir störf sín hjá Ríkisútvarpinu.
Hún hóf störf þar árið 1961 og var lengi vel útvarpsþulur. Hún sá einnig um Lög unga
fólksins um tíma og frá árinu 1997 stjórnaði hún Óskastundinni á Rás eitt. Gerður
sagði skilið við þularstarfið í ársbyrjun 2005 en var áfram við stjórnvölinn á Óska-
stundinni. Í febrúar 2011 var þeim tímamótum fagnað að Gerður hafði séð um 700
Óskastundir. Við tækifærið var haldið hóf henni til heiðurs og þá var myndin tekin.
„Á einhverju allt öðru átti ég von en þessu. En þetta er líkt þeim því þau eru svo sæt
í sér og elskuleg, allir samstarfsmenn mínir. Ég er ekki hissa að því leyti og þetta var
bara ógurlega gaman,“ sagði Gerður í samtali við Fréttablaðið við þau tímamót.
YFIR 700 ÓSKASTUNDIR
Alþingi samþykkti þennan dag árið
1915 bann við sölu, framleiðslu og
neyslu áfengis en það gekk í gildi í
ársbyrjun 1915. Algjört áfengisbann
ríkti hér á landi í sjö ár eða til ársins
1922 en þá var sala á léttvíni leyfð
vegna viðskiptasamninga við Spán-
verja. Árið 1935 var bannið afnumið á
öllum áfengistegundum nema bjór en
sala á honum var ekki leyfð á Íslandi
fyrr en 1. mars 1989. Þegar rætt var
um ný áfengislög á Alþingi í aðdrag-
anda þess að bannið var afnumið
1935 var deilt um hvort leyfa ætti
bjór eða ekki. Meðal raka sem ýmsir
ræðumenn færðu fyrir því að banna
áfram bjór voru að bjórdrykkja leiddi
til áfengisfíknar meðal unglinga,
drykkja verkafólks myndi aukast
vegna þess að bjór væri ódýrari en
sterkt vín en meginröksemd stuðn-
ingsmanna laganna var sú að með því
að leyfa bjór yrði heimabrugg upp-
rætt sem og smygl á áfengi.
Oft var deilt um bjórbannið og
lagafrumvörpum var stefnt gegn því
nokkrum sinnum en þó liðu 54 ár þar
til því var hnekkt 1989 sem fyrr segir.
ÞETTA GERÐIST: 10. SEPTEMBER 1915
Áfengisbann samþykkt á Alþingi
Sýningin Norden Rundt stend-
ur nú yfir í Nuuk á Grænlandi en
hún samanstendur af verkum eftir
ungmenni frá Íslandi, Færeyjum,
Grænlandi, Álandseyjum og Finn-
landi. Á meðal þeirra sem eiga
verk á sýningunni eru 12 nemend-
ur Myndlistaskólans í Reykjavík á
aldrinum 13-16 ára sem allir sóttu
námskeiðið Teikning, málun, grafík
við skólann síðastliðinn vetur.
Verkefnið Norden Rundt er sam-
starfsverkefni norrænu húsanna í
þátttökulöndunum fimm og fólst
í því að ungmenni frá öllum lönd-
unum unnu verk í flutningsgám
sem merktur var með þjóðfána
þeirra. Gámarnir voru síðan allir
fluttir til Nuuk þar sem sýning-
in var opnuð og vinnubúðir haldn-
ar fyrir nemendur. Sýningin mun
síðan ferðast um Grænland og fara
þaðan til Helsinki, Kaupmanna-
hafnar, Maríuhafnar og Þórshafn-
ar, en gert er ráð fyrir að hún komi
til Reykjavíkur í apríl á næsta ári
og verði sett upp við Norræna húsið
í Reykjavík á Barnamenningarhá-
tíð 2013.
Íslensku nemendurnir ákváðu
að gera innsetningu í gáminn sinn,
skuggateikningu af lítilli veröld
eða borg þar sem ákveðnar bygg-
ingar og fyrirbrigði minna á Ísland.
Kennari á námskeiðinu var Þor-
björg Þorvaldsdóttir.
Farandsýning ungmenna
INNSETNING Framlag íslensku ungmennanna var
þessi innsetning.
Merkisatburðir
422 Selestínus I. verður páfi.
1908 Fyrstu almennu leynilegu kosningarnar til Alþingis
haldnar. Áður hafði verið kosið í heyranda hljóði. Kosninga-
þátttaka stóreykst í kjölfarið og fer í 75,5 prósent.
1911 Minnisvarði eftir Einar Jónsson um Jón Sigurðsson
afhjúpaður framan við Stjórnarráðshúsið í Reykjavík. Síðar var
styttan flutt á Austurvöll.
1942 Þýsk orrustuflugvél gerir árás á tvo bæi á Breiðdalsvík og
á fimm báta úti fyrir Austurlandi. Skemmdir verða á húsum,
en fólk sleppur án meiðsla.
1950 Minnisvarði um Bjarna Sívertsen riddara afhjúpaður í
Hellisgerði í Hafnarfirði. Bjarni hóf verslun í Hafnarfirði 1793
og hefur verið nefndur faðir staðarins.
1960 Samtök hernámsandstæðinga stofnuð.
1977 Síðasta aftaka með fallöxi fer fram í Frakklandi.
2003 Ráðist á Önnu Lindh, utanríkisráðherra Svíþjóðar. Hún
lætur lífið af völdum stungusára daginn eftir.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
JÓHANNA THORLACIUS
sem lést sunnudaginn 2. september, verður
jarðsungin frá Neskirkju miðvikudaginn
12. september kl. 15.00. Þeim sem vildu
minnast hennar er bent á líknarstofnanir.
Margrét Oddný Hannesdóttir Borg Curt Erik Borg
Guðmundur Hannesson Ása Jónsdóttir
Þorsteinn Hannesson Karólína Eiríksdóttir
Sigmundur Hannesson Hildur Einarsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær faðir okkar, stjúpfaðir,
tengdafaðir, afi og langafi,
JÓN VIGFÚSSON
áður til heimilis að Dalatanga 6,
Mosfellsbæ,
verður jarðsunginn frá Guðríðarkirkju
Grafarholti fimmtudaginn 13. september
kl 13.00. Blóm og kransar vinsamlegast
afþakkaðir en þeim sem vilja minnast hans er bent á Orgelsjóð
Guðríðarkirkju. Kt: 660104-3050 banki 0114-15-380396.
Stefán Már Jónsson Hrefna Lind Borgþórsdóttir
Kolbrún Jónsdóttir Bæring Sigurbjörnsson
Edda Melax Günter Willi Schmid
barnabörn og barnabarnabarn.