Fréttatíminn - 22.07.2011, Blaðsíða 32

Nú þegar undirbúningur fyrir Frankfurt stendur sem
hæst og árangur af skrifstofu Halldórs Guðmunds-
sonar er að koma í ljós með umfangsmiklu þýðingará-
taki íslenskum höfundum til heilla, er rétt að minnast á
aðra heimshluta en hina öldnu Evrópu. Bókamessuna í
Hong Kong, sem hófst í gær og lýkur 26. júlí, er áætlað
að milljón gesta sæki. Hún er stærsta bókamessa sinnar tegundar í Asíu og
keppir um aðsókn við Kolkata-bókamessuna á Indlandi. Messan í Hong Kong
er nú haldin í tuttugasta og annað sinn. Þar sýndu í fyrra 510 fyrirtæki frá 22
löndum. Verslunarráðið þar í bæ stendur fyrir messunni og er boðið upp á
300 atriði á palli í tengslum við hana. Yfirskriftin er: „Að lesa heiminn, að lesa
sjálfan sig.“ Meðal viðburða eru bæði viðtöl fyrir opnum tjöldum, kynningar og
áritanir, sem hafa reyndar sætt gagnrýni því þær eru notaðar til að kynna rit
sem sögð eru eftir fáklædda unga höfunda af kvenkyni. Ætli þessi messa sé sú
eina sem sinnir pornó-iðnaðinum?
Áhugasamir um messuna og útgerð á þessum slóðum er bent á þessa slóð:
http://hkbookfair.hktdc.com/en/ svo menn fái smábragð á tunguna. -pbb
Fleiri för en Frankfurt
 LeikList eiginkonan var innbLásturinn
H inn 13. september verður frum-sýnt í London, í King´s Head-leik-húsinu í Islington, fundið leikrit
eftir Oscar Wilde. Verkið heitir Con-
stance og er með vissu samið árið 1897
þegar hann var látinn laus úr fangelsi eftir
alræmdan dóm fyrir siðleysi gagnvart
ungum mönnum. Dagana eftir að dómur-
inn féll flúðu 2.000 karlmenn Bretland til
Frakklands enda færði hann sönnur á að
aðför var í uppsiglingu gagnvart samkyn-
hneigðum karlmönnum á stórum skala.
Wilde var settur inn og skóp þar tvö
meistaraverk sem tryggðu enn frekar sess
hans í hinu stóra samhengi bókmennta
á enskri tungu: Ballade of the Reading
Goal – Kvæðið um fangann sem Magnús
Ásgeirsson þýddi og kom fyrst út í fjórða
hefti Rauðra penna 1938 og svo í sér-
prenti 1954 – De Profundis sem til er í
þýðingu Ingva Jóhannessonar frá 1926.
Þýðing á Myndinni af Dorian Gray styðst
við klippta útgáfu verksins, þýðing Bjarna
Guðmundssonar á The Importance of
Being Ernest hefur ekki komið út á prenti
en verið leikin í tvígang. Þýðing er til á
An Ideal Husband eftir Árna Guðnason og
Salome. Þá eru nokkur ævintýri hans til
þýdd: Eigingjarni risinn og Hamingjusami
prinsinn hafa komið út í sérútgáfum.
Eftir harðræði þrælkunarvinnu og lang-
vinn veikindi í fangelsum settist Wilde að
á meginlandinu og þar mun Constance
samið. Hann seldi einkarétt á verkinu
fleiri en einum leikhúsmanni en ferill
þess er óljós enda hús hans og allar eignir
í upplausn. Um síðir komst eiginhandrit
hans að verkinu í hendur bandarískrar
leikkonu, Coru Brown Potter, en við
andlát hennar lenti það í höndum fransks
rithöfundar, Guillot de Saix. Ásamt öðrum
Frakka, Henri de Briel, vann Saix þýðingu
að verkinu en de Briel var grunaður
um samstarf við þýska hernámsliðið í
París og er talið að frumrit verksins hafi
verið eyðilagt af frelsisvinum við frelsun
Parísar. Þýðingin var gefin út í lítt þekktu
frönsku tímariti 1954 en hefur ekki verið
tekin með í heildarverkum skáldsins, ekki
frekar en skrif hans í blöð og tímarit en
safn þeirra er nú í undirbúningi. Eitt hans
þekktasta verk, Myndin af Dorian Gray,
kom loksins út í fyrra í óstyttri útgáfu.
Almennum lesendum er því ekki enn
aðgengilegt fullkomið heildarsafn verka
Wildes.
Áhugamenn um feril Wildes og örlög
vita að Constance var nafn eiginkonu
hans. Hún stóð undir nafni – nomen est
omen – og sýndi manni sínum mikið
trygglyndi í öllu hans mótlæti. Hún féll
frá eftir uppskurð í Genúa 1898, tveimur
árum fyrir snemmbæran dauða Wildes
1900 (vegna ígerðar í eyra) og er grafin
þar. Í sumar kom út ævisaga hennar og
bregður nýju ljósi á hlut hennar í ein-
stökum ferli Wildes, hvernig hún leiddi
hann í baráttu fyrir lýðréttindum kvenna,
hvernig hún mátti búa við samlífi hans við
sér yngri karlmenn á heimili þeirra hjóna,
og hvaða þátt hún átti í skrifum hans.
Í verkinu segir frá William Daventry,
ríkum iðnjöfri sem hefur hafist upp af
eigin rammleik, og hans fullkomnu konu,
Constance. Í veislu á sveitasetri þeirra
er samankominn hópur gesta af háum
og lágum stigum, þeirra á meðal prestur
ásamt daðurgjarnri eiginkonu, og í fram-
gangi veislunnar gerast atvik sem leiða
ógæfu yfir húsráðendur svo að þeir verða
að flýja land. Meira fæst ekki upp gefið
um efni leiksins. Þýðinguna vann dyggur
aðdáandi verka Wildes, Charles Osborne,
og verður verkið frumsýnt í september í
hinum virta sal yfir kránni King´s Head í
Islington.
32 bækur Helgin 22.-24. júlí 2011
 bókadómur Það sem aLdrei gerist anne HoLt
Bækur
Páll Baldvin Baldvinsson
pbb@frettatiminn.is
Út er komin á forlagi Vöku
Helgafells bók um bollakökur
eftir sjónvarpsstjörnuna Friðrikku
Geirsdóttur. Sumarið er ekki alveg
rétti tíminn fyrir sætmetisfram-
leiðslu eins og Rikka kennir í þessu
hentuga smáhefti (þó í fallegri
harðspjaldakápu) en hún er
einkum ætluð sælkerum sem vilja
þjóna lund sinni með bollaköku-
framleiðslu. Skiptir þá ekki öllu hvort unnið er í gúmmímót eða blikk.
Bókinni fylgja ekki leiðbeiningar um hvar má fá fylgihluti til framleiðslunnar
en vafalítið geta vanir kökugerðarmenn leiðbeint um það. Þetta er skrautleg
bók og tælandi með flottum ljósmyndum eftir Gísla Egil Hrafnsson. -pbb
Kökufrík –
takið eftir
Fundið verk frumsýnt
Verk eftir snillinginn Oscar Wilde kemur á svið.
Ný útgáfa af Íslenskum
fuglavísi eftir Jóhann
Óla Hilmarsson vippar
sér í efsta sætið á hand-
bókalista Eymundssonar
og í annað sætið á aðal-
listanum þessa vikuna
enda hefur viðrað vel til
fuglaskoðunar.
HáfLeygir fugLar
Frá
Bókamess-
unni í Hong
Kong

Það sem aldrei
gerist
Anne Holt
Þýðandi: Sólveig Brynja
Grétarsdóttir
392 bls. Salka 2011.
Oscar Wilde
Skrifaði leikrit
og kallaði það
eftir konu sinni
Constance, sem
sýndi honum
mikið trygg-
lyndi í öllu hans
mótlæti.
Anne Holt á að baki fjölda sakamála-
sagna sem hún hefur samið ýmist
ein eða í félagi við aðra. Það virðist
reyndar fara vaxandi að norrænir
sakamálahöfundar slái sér saman í
teymi, líklegast til að halda lifandi
stöðugu framhaldi í framleiðslu á
sögum af þessu tagi. Anne er mikils-
verður hluti af þeim ört stækkandi
hópi höfunda sem hefur valið sér
afþreyingarform söluvörunnar
sem krimminn er til að skapa sér
lifibrauð. Tugir höfunda á Norður-
löndum pæla þennan akur sölubók-
mennta. Sögur hennar eru komnar
vel á annan tuginn og eru komnar út
á ríflega 25 þjóðtungum.
Salka gaf nýlega út tvær sögur
eftir hana, Það sem mér ber og nú nýlega Það sem
aldrei gerist. Sögurnar eru tengdar en standa þó
sjálfstætt. Hér segir af lögreglumanni á miðjum aldri
og konu hans sem hefur hlotið þjálfun sem „pro-
filer“ – greinandi í flóknum morðmálum. Anne tekur
hér upp gamla hugmynd sem grunn að spennandi
söguþræði sem hríslast um efri lög samfélags hins
ríka lands olíunnar, Noregs. Grunnplottið tekur hún
traustataki frá Dürrenmatt úr þekktu leikriti sem
til er í meistaralegri hljóðritun Ríkisútvarpsins með
þeim Þorsteini Stephensen og Indriða Waage.
Það sem aldrei gerist er býsna löng saga, tæplega
400 síður. Sólveig Brynja Grétarsdóttir þýðir og
rennur texti hennar vel í augu lesanda. Sagan gerist
á nokkrum sviðum en er þó að mestu bundin rann-
sókn að því er virðist tilhæfulausra morða. Hér er
leitað á nokkra staði; vinnuþjakað hjónaband með
ung börn er í forgrunni, samstarf ólíkra manna við
rannsókn þar sem á takast ólík sjónarmið um lífs-
hætti og skoðanir, og svo er kíkt inn í heim hægri
sinnaðra stjórnmálamanna, einmanalegt líf ein-
stæðings, líf blaðamanns sem er alsettur merkjum
biturleika í bland við vilja til andstöðu gegn ríkjandi
stéttum. Allt er þetta snöfurmannlega gert og mynd-
in verður samandregin trúverðug sneið af yfirbygg-
ingu velferðarsamfélags þar sem allir hafa eitthvað
að fela undir yfirborði. Jafnframt er sagan spennandi
lestur og prýðileg afþreying. Og endar á þann veg að
vænta má áframhalds. -pbb
Glæpafaraldur í Noregi
Enn einn virtur krimmahöfundur hinnar norrænu menningar.
Anne Holt hefur
skrifað þriller
sem er spennandi
lestur og prýðileg
afþreying.
Constance er með vissu samið árið
1897 þegar hann var látinn laus úr
fangelsi eftir alræmdan dóm fyrir sið-
leysi gagnvart ungum mönnum. Smekkleysa
„Tilgerðarlaus og skemmtileg“
Fréttablaðið 6. Júlí
Heimir Már & Þór Eldon
il l il
l i . lí