Prentarinn - 01.10.2003, Qupperneq 4

Jakob Vibar Cubmundsson
Ingólfur Sigurðsson heitir
maður, prentari sem flutti til
Noregs fyrir nœstum 19 árum og
er ekkert á heimleið. Hann kemur
þó reglulega í heimsókn og ég
hitti hann á dögunum og átti við
hann stutt spjall.
- Hvenær flytur þú til Noregs?
Ég flutti út í febrúar 1985 og
það var bara af hreinni ævintýra-
mennsku. Ég var 22 ára gamall
og mig langaði að prófa eittlivað
nýtt. Kunningi minn, Olafur
Skaftason, bjó þá í Noregi og
þama um jólin ’84-’85 var hann í
heimsókn á íslandi og ég spurði
hann hvort hann gæti ekki
útvegað mér vinnu þarna í
Noregi. í janúar hafði hann
samband við mig og kvaðst vera
búinn að skaffa mér vinnu í
Naper í Kragero og þar hef ég
verið nánast síðan. Nú, ég skellti
mér út mánuði síðar og ákvað að
prófa þetta og ég sagði við móður
mína að ég ætlaði að vera í eitt ár,
„ef ég kem ekki þá, þá kem ég
eftir þrjú ár og ef ég kem ekki
þá, þá kem ég eftir fimm ár og ef
ég kem ekki þá, þá kem ég ekki
neitt.“
- Hefurðu unnið hjá sama
fyrirtækinu allan tímann?
Já nánast, nema livað í tvö ár
vann ég í Osló. Ég leigði
dagblaðarúlluvél og reyndi fyrir
mér sem sjálfstæður
atvinnurekandi en ég gafst upp á
því eftir tvö ár. Það var svo hörð
samkeppni og þetta var erfitt og
gekk bara ekki.
- Fyrirtækið sem þú vinnur hjá,
Naper, er þetta stórt fyrirtæki?
Þetta var fyrir nokkrum ámm
120 manna fyrirtæki en í dag
liefur það minnkað um helming,
svo nú starfa þar um 60 manns.
Þá voru keyrðar alltaf þrjár
vaktir allan sólarhringinn en í
dag er þær bara tvær, þannig að
þetta hefur minnkað mikið.
Atvinnan er mun minni í dag en
hún var áður.
- Hvernig er atvinnuástandið í
norskum prentiðnaði?
Það er ekkert voðalega gott í
dag. Eins og ég sagði áðan, bara
með okkur, að fara úr 120 manns
og niður í 60. Þeir sem hafa hætt
hafa fengið vinnu í einhverju öðru
en í Osló og þessum stærri
bæjum er töluvert atvinnuleysi.
Þó er ekki svo mikið atvinnuleysi
á meðal prentara heldur er það
aðallega hjá þeim sem eru í
tölvuvinnslunni. Tæknin í dag
hefur geit það að verkum að
fyrirtækin þurfa færra fólk.
- Er mikið um það i Noregi að
prentverk sé að fara til útlanda?
Já, það er mikið um það. Það er
talað um að það sé prentað fyrir
þrjá milljarða norskra króna á ári
hverju erlendis og það er dálitið
mikið. Gæti maður bara fengið
smábrot af því til baka þá væri
það nóg fyrir svona prentsmiðju
eins og ég er að vinna í. Hitt er
svo annað að það er mikið af
verkefnum sem norskar
prentsmiðjur geta ekki prentað. Þá
meina ég að upplögin eru það stór
og tíminn of stuttur. Ef það er
prentaður einhver bæklingur,
segjum uppá 200 síður, sem á að
fara inn á hvert heimili í Noregi
þá er upplagið 1,9 milljón eintök
og það tekur norskar prentsmiðjur
of langan tíma að prenta. Þeir geta
ekki keppt við útlendingana.
- Helduróu að það sé einhver
munur, svona gæðalega séð, á
íslenskum og norskum
prentiðnaði?
Ég er nú ekki frá því að
íslendingar standi Norðmönnum
framar ef eitthvað er. Ég t.d. fann
fyrir því, þegar ég kom út fyrst,
hvað íslendingar voru komnir
lengra en Norðmenn. Ég hef að
vísu bara þessa einu prentsmiðju
sem samanburð og hér heima
hafði ég unnið í Steindórsprenti og
Odda en mér fannst íslendingar
vera betri.
— Eitthvað varstu að ná í
íslenska prentara.
Já, ég var verkstjóri þarna í níu
ár og ég hef ráðið fjóra íslenska
prentara í gegnum tíðina en það er
bara einn þarna núna fyrir mig,
hann Asberg. Allir hafa þeir staðið
sig með stakri prýði. Kragero er
lítill staður og á tímabili var erfitt
að fá norska prentara, því þeir eru
ekki mikið fyrir að flytja sig um
set, þannig að ég leitaði til Islands
eftir prenturum. Það var miklu
auðveldara að fá þá yfir haftð en að
fá prentara frá Osló og svo vissi
maður líka að þegar maður er með
íslenska prentara í vinnu þá er
maður með pottþétta fagmenn.
Þeir eru líka tilbúnir að vinna
aukavinnu þegar þess þarf.
Norðmenn vilja bara vinna sína 8
tíma og fara svo heim og slappa
af.
- Eitthvað hefurðu verið að
skipta þér af félagsmálum.
Ekki er það nú mikið. Ég var í
sveinsprófsnefnd og
trúnaðarmaður hjáNaper 1987-90
og varamaður í stjóm
Bókagerðarfélagsins í Kragero
1989-91 en að öðm leyti hef ég
ekki gert miklu meira.
- En segðu okkur svolitið af
sjálfum þér. Þú ert fjölskyldu-
maður, er það ekki?
Jú ég á tvö börn. Ég var giftur
norskri konu en við skildum. Svo
kynntist ég íslenskri konu fyrir
ijómm ámm, Þuríði Valtýsdóttur
og flutti hana til mín til Noregs
og hún á þrjú böm, þannig að
þetta er stór ljölskylda þegar við
emm öll komin saman.
- Og hvað gerirðu svo þegar þú
ert ekki að prenta?
Þá er ég nú aðallega að vinna í
húsinu mínu. Ég keypti nokkuð
stórt einbýlishús fyrir íjórum
ámm og það eru tvær íbúðir í
kjallaranum sem ég leigi út svo að
ég get endalaust fundið mér
eitthvað að gera þar.
- Þú ert þá ekkert á heimleið?
Nei, það er eiginlega orðið of
seint að pæla í því. Þetta em orðin
19 ár og þegar maður hefur dvalið
svo lengi í einu landi þá em
ýmsar venjur og siðir sem maður
hefur tamið sér. Ég held að það
væri of erfitt að flytja til Islands
og byrja upp á nýtt. Ég kem
hinsvegar reglulega í heimsókn til
íslands, alla vega einu sinni á ári.
4 ■ PRENTARINN