Grænlandsvinurinn - 01.12.1954, Blaðsíða 19

Desember 1954
GRÆNLANDSVINURINN
15
RAGNAR V. STURLUSON:
Það verður að stofna Grœnlandsvinafélag
Eftir atburði seinustu daga á Alþingi og mótstæða
afstöðu ríkisstjórnarinnar í Grænlandsmálinu er nauð-
synin á sterkum félagsskap, sem beitti sér fyrir gagn-
kvæmum vináttu- og menningartengslum við Græn-
lendinga ai} verða æ augljósari.
Slíkan félagsskap gæti borið uppi allir þcir mörgu
Islendingar sem áhuga hafa á Grænlandi. Verkefni
þess félagsskapar væru mörg og óþrjótandi.
Eitt aðalverkefnið væri að skapa fastan tengilið
milli félagsmanna og íslenzks fólks annarsvegar og
Grænlendinga hinsvegar, sem veitti sem nánastar upp-
lýsingar um Grænland og íbúa þess. Tengilið, sem hér
er gerð tilraun með í formi blaðs þess, sem hér hleyp-
ur af stokkunum.
Til þess að blaði þessu geti orðið lengra lifs auðið
þarf það að eignast örugga umboðsmenn, sem víðast
um land (og 'í Grænlandi sjálfu). Útgefandi hefur
hugsað sér, að ef nógu margir sjálfboðaliðar sem víðast
á landinu findust, sem gætu tryggt minnst 4—5000
áskrifendur að blaðinu, myndi hægt að halda því áfram
í svipuðu formi og þá myndi keppt að því að gera
það að mánaðarblaði. En til þess að slíkt mætti tak-
ast væri öflugur félagsskapur um það eini öruggi bak-
hjarlinn.
Ef löndum mínum sýnist þetta á sama veg og mér,
þá hef ég ýmislegt í pokahorninu til fróðleiks um
Grænland, sem þeim kæmi á óvart. T.d. ágrip af sögu
þess, sem ég hef haft í smíðum. Einnig nokkuð ýtar-
lega staðfræði um Grænland eða landlýsingar þess og
lýsingar á byggðum bólum þess eftir því sem unnt
væri. En þessu þarf að fylgja myndir og uppdrættir
til ánægju og skilningsauka. En myndamótagerð er allra
dýrasti liðurinn við blaðaútgáfu og ofviða fjárlausum
einstaklingum.
Einn meginþátturinn í kynningu Grænlands og Græn-
lendinga er og sannar lýsingar á nútíma ástandi og lífi
1933: Dxmir I-’asti alþjóðadómstóllinn þetta nám óliiglegt
vegna þess, að hinn forni yfirráðarétlur, cr á 13. öld
komst i hendur Norcgskonungi, hafi lekið til alls Gran-
lands sem heildar og sé í gildi enn.
1954: Ríkisstjórn íslands beitir klókindum til að fá Alþingi
til að vera hlutlaust er innlimun Grænlands kemur fyrir
Sameinuðu þjóðirnar til umrxðu. En þetta tókst ekki
cinróma, því 20 alþingismcnn í umboði þriggja stjórn-
málaflokka mótmællu, gegn atkvæðum 30 þingmanna
ríkissijórnarflokkanna, með ýmsu móti, tiltckt rikisstj.
þeirra. jEn slíkar upplýsingar er einungis hægt að fá
með tilstyrk öflugs félagsskapar, vegna lokunnar lands-
ins.
Þá kunna sumir að segja sem svo: Hvað varðar
okkur yfirhöfuð um Grænland? — Þctta er einn af
óbyggilegustu úthjörum heims.
Þessu vil ég svara með því, að vissulega varðar
okkur um Grænland, ekki siður nú en á tíundu öld og
allar aldir síðan. — Á sínum tíma var það hluti af
þjóðfélagssvæði voru og íbúar þcss vorir landar. Það
er og vissa merkra manna að enn í dag lifi þar afkom-
endur áa vorra fornra í fólki því, sem þar býr, þótt
nú séu blandaðir mönnum af öðrum uppruna. Þetta
skyldu menn hafa í huga, ef þeir við nánari kynningu
rækju sig á það að margt er líkt með skyldum.
Þetta eru nánustu nágrannar vorir, sem hindraðir
hafa verið af utanaðkomandi valdi í eðlilegum sam-
skiptum við oss nú í nálega 600 ár. En minning Islend-
inga um Grænland hefur þó aldrei dáið út fremur en
von vor og vissa um réttinn til frelsis og eigin sjálf-
ræðis.
Grænland er margbreytilegt land með stórbrotna
náttúrufegurð. Og þeir sem þar eru fæddir eða þar
hafa ílengst og opnað augun fyrir mikilleik náttúru
þess og tign, tengjast því þeim böndum sem eigi geta
slitnað. Danskur alþýðumaður, sem hér dvaldi lengi,
og eignaðist marga vini, en síðar lenti til Grænlands,
sagði að mikið hefði fegurð íslands dregið sig að sér,
en á Grænlandi liefði hann kynnzt þeirri sem ekkert
jafnaðist við og þar vildi hann vera.
Lífsskilyrðum í Grænlandi trúa menn ekki fyrr en
þeir taka á, en þetta blað mun að nokkru segja frá
þeim, ef því auðnast aldur til.
En þó hin ytri náttúra Grænlands sé ómótstæðileg
þá eru íbúar þess, Inúkarnir, ekki síður einlægir og
viðmótsþýðir. Þeir búa yfir því hugarþeli til þeirra,
sem taka þá, sem jafningja sína, að bros þeirra verð-
ur „eitt hið fegursta sem til er á þessari jörð*', eins
og Helgi heitinn Péturss lýsti þeim. — Og mál þeirra,
sem oss er, enn ókennilegt, verður að ómþýðum klið
alúðleikans í eyrum hins ókunna, en þrungið lífi og
fjöri og snilli hugsunar, sem umhverfi þess hefur mót-
að, í vitund þeirra, sem skil kunna á því.
Ég segi að síðustu: Stofnun Grænlandsviimfélags
er nauðsyn dagsins í dag meðai Isiendinga.