Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1934, Side 42
Máttur mannanna
Það er ætlun náttúrufræðinga, að öll dýr og allar
jurtir eigi sína þróunarsögu. Maðurinn er hér engin
undantekning. Þróunarsaga hans virðíst vera óslitin
sigursaga yfir öllum öðrum tegundum, skyldum og
fjarskyldum. Hinn vitri og voldugi maður hefur orðið
konungur í ríki náttúrunnar. Dýrin, hinir nánari ætt-
ingjar hans, þjóna honum með þrælsótta, jurtirnar,
hinir fjarskildari ættingjar hans lúta honum meö
lotningu. Maðurinn er sá sterki í borgarastyrjöld al-
lífsins. Hann hefur borið sigur úr býtum í baráttunni
um lífsgæðin.
En maðurinn hefur geit meira en að sigra tegund-
irnar. Hann hefur einnig sigrast á öflum hinnar
dauðu náttúru. Langt er síöan eldurinn laut honum.
Vatnið er honum ótæmandi orkugjafi. Stormurinn er
í þjónustu hans. Leiðir hans eru í jörðu og á, í lofti
og á legi. Að hætti hina lægri dýra grefur hann sér
göng í jarðveginn, vötn og höf eru honum vegur, og
eins og fuglarnir svífur hann yfir sjó og löndum.
Honum virðist engin takmörk sett í því, að gera sér
lifandi og dauða náttúru undirgefna og láta hana
þjóna sér. Engin þau lífsgæði eru til, sem hann ekkl
getur notið, og því virðast engin takmörk sett, hvað
hann getur aukið þau og bætt.
En maðurinn hefur ekki látið sér lynda, að gera