Læknablaðið - 01.10.1922, Blaðsíða 13

Læknablaðið
15 5
holdsVeikir, en eru nú eigi orönir íleiri en milli 40 og 50 á a n n-
a ö h u n d r a ö. Þar voru áöur 5 hoklsveikraspítalar, en smám saman
liafa þrír af beim verið lagðir niöur, eftir því sem sjúkdómurinn hefir
rénaö og verið teknir fyrir aöra sjúklinga. Eftir eru því nú Pleje-
stiftelsen for Spedalske í Bergen. meö 64 sjúklinga núna í
ágústlok og S t. Jörgensspítalinn gamli, einnig þar í bæ, meö
5 sjúklinga. Mætti vel flvtja þá á Plejestiftelsen rúmsins vegna, því þar
hat'a lengi veriö á annað hundrað sjúklinga, en þeir, sem á St. Jörgens-
spitala eru komnir, fá aö vera þar það sem eftir er æfinnar, en engir
nýir hafa verið settir þangað um alllangan tíma. St. Jörgensspítali er
kostaöur aö miklu leyti af gömlum gjafasjóðum. —
1 S v i þ j ó ö voru í árslok 1907 um 90 holdsveikir, flestir í Dölun-
um og Helsingjalandi, og þar hafa þeir sinn holdsveikraspitala i J á r-
p ö. en síðan hefir þeim stórum fækkað : í árslok 1920 var talan aö eins 43.
1 Finnlandi voru í árslok 190S: 87 sjúklingar, en eigi veit maöur
gjörla, hve margir þeir eru nú, eftir stríðið.
Einangrun holdsveikra er lögákveöin viðsvegar um heim, víöa, eftir
dæmi Norðmanna: í holdsveikraspítölum, en sumstaðar i holdsveikraný-
Jendum, þar sem karlar og konur búa ’saman og geta börn. Sumstaðar
eru þau tekin strax eftir fæöinguna og alin upp meö heilbrigöum, og þykir
þaö hafa gefist vel, enda hafa menn ekkert áreiöanlegt dæmi um, aö
börn liafi fæðst mö holdSveikiseinkennum. Sumstaöar eru börnin látin
alast uj)p meö foreldrunum í slíkum nýlendum og þar rénar- sjúkdómurinn
ekki eins mikið sem ekki er von til, t. a. m. í C o n t i o n i nýlendunt
Hollendinga á Indlandseyjum. í þeirri nýlendu eru ntörg þúsund holds-
veiki’a. —
Aðferö Norðmanna er nú alment talin sú besta, einangrun á holdsveikra-
spítala meö daglegu lækniseftirliti og lækningatilraunum. En auðvitaö er
ekki fljótlegt að útrýma þessum sjúkdómi. Menn geta fundiö tiltölulega
gamla sjúklinga, sem enginn hefur vitað um, l)æöi vegna þess. að þeir
hafa haldiö sjúkdómnum leyndum eöa aö þeir hafa ekki haft nein óþæg-
indi f honum og því eigi leitaö læknis, eöa af því að læknirinn hefir vilst
á veikinni.
í Noreg fundust 1915)—'20 15 holdsveikir sjúklingar, flestir líkþráii
og höfðu flestir þeirra veriö undir læknishöndum, en þeir eigi þekt sjúk-
veikina. Yfirlæknir Lie kendi aöallega um, að yngri læknarnir heföu
séð svo lítið af þeim sjúkdómi. Nú hefir hann áorkað, að stúdentar, áður
þeir taka próf, skulu ganga um tima á Plejestiftelsen í Björgvin, eins
og hér.
Til eftirlits og leiðbeiningar læknum hefir yfirholdsveikralæknirinn,
f) rst A r m a u e r H a n s e n og síðar yfirlæknir L i e ferðast um landið
á hverju sumri. til þess að rannsaka veikina, finna nýja sjúklinga og
hvetja menn til þess að senda þá i holdsveikraspítala, og er það sjálf-
sagt hyggileg aöferð.
Til þess að flýta fyrir útrýmingu holdsveikinnar h é r á 1 a 11 d i gæti
maöur hugsaö sér að l)reyta holdsveikislögunum á þann hátt, að a 1 1 i r
holdsveikir í landinu, væru skvldaðir til að flvtja í holdsveikraspítalann.
Samkvæmt lögunum eiga allir þeir, sem líkþrá hafa, að fara ])angað, og
svo limafallssjúkir, sem sár hafa eöa læknir telur hættulegá. En þar til