Læknablaðið - 01.05.1923, Blaðsíða 3

5. blað.
9- árg.
Maí, 1923.
Fractura patallæ dextræ.
Novocain-suprarenin deyfing. Hringsaumur og liðpokasaumur.
Karlmaður 38 ára gamall, bóndi í nágrannahéraði, var á skaufum, lenti
í tvístæðu á fleygiferð, og kastaðist fram yfir sig niður á ísinn ; hægri
hnéskel hrökk í sundur við fallið.
Þann 18. des. 1921, sex dögum eftir áfallið, var sjúkligurinn fluttur
hingað á sjúkraskýlið. Mikil bólga var i hægri hnélið, aum viðkomu og
dúaði til (fluetuírandi) ; hnéskelin var hrokkin i sundur neðanvert við
miðju, og neðra brotiö klofið skáhalt sundur í tvent: brotin dönsuðu til
efst og neðst á Itólgunni, og var um 9 sm. bil á milli ])eirra. Húðin yfir
hnélið, og í kringum hann að ofan og neðan, var mjög marin; þrjár húð-
flumbrur, tvær á stærð við 25-eyringa, ein á stærö við 50-eyring, voru
framan á liðnum ofanvert við miðjan lið ; gekk graftarvilsa út úr þeim.
og þroti var i kring; þær komu um leiö og áfallið skeði, en bólgnað hafði
út frá þeim, einkum á leið hingað, enda sjúkl. orðið fyrir nokkru hnjaski.
því vont var umferðar, þó allvel væri um fótinn búið i trérennu.
Aður fyrirhuguð skurðargerð færi frarn, ])ótti sjálfsagt, að 1>íða nokkra
daga, ])ar til ])roti frá húðflumbrum væri horfinn og þær grónar og
blóö borfið betur úr liðnum. þiftir sótthreinsun á hnéliðnum voru hafðar
við hann steril. umbúðir. Heftiplástursræmur voru lagðar. eins og testudo,
ofan frá og neöan frá að l)rotunum, utan yfir umbúðirnar, til að halda
])eim 1)etur saman, svo blóð resorberaðist fvr; þar utan yfir teigjubindi
(idealbindi).
Búið var um fótinn og haft vel rétt úr honum í vírgrind (gouttiere).
sem lögð var á hallanda (haft hátt undir hælnum og eins undir höýði
sjúklingsins).
Næsta dag var byrjað á því, að nudda quadriceps, til að fyrirbyggja
rýrnun í honum, ef rúmlega yrði !öng; var það gert daglega, umbúðum
skift, og lagfærðar heftiplástursræmurnar, eftir því sem þær gáfu á sér.
Á vikutíma greru húðflumbrurnar, húðin tók sig og bólgan i liðnum
minkaði dálítið; þó voru um það að vera 7 sm. á milli brotanna, þegar
heftiplástursræmurnar fóru að gefa á sér.
Þegar um svona stórt bil rnilli brotanna er að ræða. eins og hér átti
sér stað, kemur það af því, að liðpokinn er rifinn til hliða, beggja megin
út frá brotsstaðnum, 1)lóð rennur í liðinn, sem ])enur hann út, fjarlægir
brotin, og sömuleiðis heldur samdrátturinn í quadriceps þeim í sundur.
Blóðlifrar og blóðstorka, tætlur úr liöpoka og aproneyrose setjast á
milli brotanna, og fyrirbyggja, að þau beinrenni, þó hægt sé að konta þeim