Læknablaðið - 01.05.1923, Blaðsíða 8

7 o
LÆKNABLAÐIÐ
seinna. Annan dag sá eg 20—30 sjúklinga meö allskonar endaþarmssjúk-
dóma, alt frá pruritus og til lues.
Spítalar og frilækningar.
Hér í New York eru um 200 spítalar, af öllum stæröum og meö ýmsu
sniöi. Sárafáir þeirra cru opinber eign, því flestir eiga sig sjálfir eöa er
haldiö uppi af sérstökum félögum eöa sérstökum mönnum. Bandarikja-
menn hafa ávalt haldið þeim ágæta siö, aö gefa fvrir sálu sinni, enda eru
flestöll rúm á sambýlisstofum kostuö að öllu leyti af dánargjöfum. Yfir
rúmunum eSa úti á göngunum eru marmara- og koparplötur, sem skýra
frá að Mr. eða Mrs. Só-and-so hafi gefiö þetta rúm um aldur og æfi, til
minningar um sinn ágæta framliöna maka. Spítalanum — eða fjárhag
haus, — er stjórnað af sérstöku ,,Board of Trustees" eöa forráöamanna-
nefnd. Eru venjulega valdir í hana auðugir menn og mikilsmetnir, því ofv
veröa þeir aö sníkja fé handa spítalanum. Sýnir þaö Ivest örlæti Banda-
ríkjamanna og höfðingshátt, hve vel gengur aö halda uppi meö frjálsum
samskotum stórum og dýrum spítölum, miklum og fögrum kirkjum, um-
íangsmiklu trúboösstarfi meö fjölda af sjúkrahúsum, skólum og kirkj-
um úti í Asíu og Afríku, ásamt alls konar líknarstarfsemi heima fyrir,
í Mið-Evrópu, Rússlandi, Balkan og Vestur-Asiu. Uncle Sam reynir því
að gera sér vini af hinum rangfengna Mammon, eins og stendur í guð-
spjallinum. Mælt er, aö Rockefeller gamli hafi þegar gefið urn 450 milj.
dala af auð sínum, mest til eflingar læknavísindum og til útrýmingar
næmra sjúkdóma. Nú um jólin gaf hann 2y2 miljón handa einum lækna-
skóla vestur í landi. Allir kannast líka viö bókasöfnin hans Carnegie’s.
Aö hverjum spítala hafa svo og svo margir læknar aögang meö sjúk-
linga sína. Eer afkoma spítalans mikiö eftir. hversu t'rægir þeir læknar
eru, því sjúklingarnir veröa aö borga samkvæmt ]>ví, fyrir vist á ein-
býlisstofum. Eins og kunnugt er, er góö læknishjálp hér geysilega dýr.
Hér eru til sérfræðingar, sem taka ekki minna en 50 dali fyrir hvert viötal.
Elestir stærri spitalar hér eru bvgöir á háveginn, eins og öll önnur hús
hér; ])eir eru þetta 8—12 havöir. Þökin á þeim flestum eru flöt, og eru
sumstaðar ]>ar uppi sólbaöstofur úr gleri. Svo er t. d. á Lying-in-Hospit.al,
einum stærsta fæöingarspítalanum hér. ])ar eru allar konur, sem hafa
barnsfarasótt eöa brjóstamein, settar í sólbað uppi á þaki. Þaö er aö-
gætandi, að sárfáar verksmiðjur eru hér inni i bænum, allir vagnar ganga
fyrir rafmagni og öllum er bannaö að brenna linum kolum, sem gera
mikinn reyk. Loftiö er því tært og gott, sólskinið nýtur sín og Lundúna-
þoka er óþekt hér.
Stærsti spítalinn hér er bæjareign, haföur fyrir þurfalinga mest, og
heitir Bellevue. Hann tekur um 2000 sjúklinga, og fá þeir nær allir fría
vist. Sá orðrómur leikur á, aö þar séu ólæknandi sjúklingar, sem enginn
himsækir, sendir meö fyrstu ferö inn í eilífðina, til að létta á fóðrunum.
en það hygg eg vera lvgi og uppspuna einan. En líkhúsið ])ar er eitthvaö
8—10 hæðir, enda er þaö aðallíkhús bæjarins.
Á Bellevue sá eg 11 uppskurði á einum degi, enda var opererað á 2
stöðum í senn í sömu stofu. Þaö var á þvagfæradeildinni. Margar fleiri
operationir voru gerðar þar þann dag.
Viö alla skurði hér hefir læknirinn 2 eða jafnvel 3 grímuklædda og