Læknablaðið - 01.03.1925, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐItí
43
vægari tilfelli er maður ekki eins kröfuharöur. — Sjúkl. veröur aö sofa
einn í rúmi, liggja á stinnri dýnu, koddalaus og hafa yfir sér létta sæng.
Svitni hann mikið, má biia um á þá leið, að lakiö tvöfalt er spent milli
rúmstokkanna, þannig, að holt verði undir; ofan á lakið eru lagöir 2
samanbrotnir vaðmáls- eöa flonels-dúkar. Meðan ljarniö er aö venjast
þessu, er ekki loúið um það svona nema á daginn, en seinna líka á nótt-
unni. Undir þessum kringumstæðum verður yfirsængin að vera hlýrri en
ella. Hitinn í herberginu má helst ekki vera meiri en 18—20°. Loftiö verð-
ur að vera gott. Sje barnið óvant opnum gluggum, og einkum ef það
hefir chr. bronchitis, er gott, þar sem kostur er á 2 upþhituðum herbergj-
um, að viðra þau rækilega til skiftis og láta barnið vera sína stundina í
hverju þeirra; fyrst fyrir lokuðum gluggum, seinna fyrir opnum glugg-
um. Á sumrum er farið út með börnin, úr því þau eru orðin 4—6 vikna
gömul, en á vetrum er vissara að láta þau ekki fara út fyr en þau eru
4—6 mán., einkum ef barnið er kvefsælt. í góöu veðri ættu börnin helst
ekki að koma i hús nema um blánóttina, soia úti eða við opinn glugga.
— Á tveggja mán. gömlu barni er byrjað á sól- og loftböðum; varlega
iyrst (vegna erythema solare) fyrir lokuðum glugga, og ekki lengur en
5 mín. í einu, en svo smálengdur tíminn.
Mataræði. Ofát er skaðlegt; börn, sem snemma fá infantil atrophi,
fá ekki rachitis. Einkum er mikil kúamjólk óholl beinkramarveikum börn-
um. Máltíðirnar eiga að vera reglulegar, 4—5 sinnum á dag, eftir aldri
barnsiils. Fæðan eins margbreytt og unt er, og quantum ekki meira en
þarf til viðhalds barninu, nema ef einhverjar sérstakar ástæður eru fyrir
hendi, t. d. tuberculosis. Börn á 1. ári fái ekki meira en 500—600 gr., á
öðru ári 400—500 gr. mjólkur. Mjólkin er blönduð hafraseyði, en sé
barninu hætt við niðurgangi, skal nota hrísgrjónaseyði. AukaJkost, svo
sem kjöt-, gulrófna-, kartöflu-seyði, soðið í súpu, með hrísmjöli eða
hveitigrjónum, má gefa þegar barnið er prðið 3. mán. Misseris gömu!
börn fái grauta, tvíbökumjólk, grænmeti, og þar sem þess er kostur,
jarðávexti, aldini, vel soöin og stöppuð í mauk. Þegar fer að síga á seinnl
hluta annars misseris: brauð, nýtt kjöt og nýjan fisk, og úr þvi barnið
er kornið á annað ár, samskonar mat og borinn er á borð fyrir annaö
heimilisfólk. Stálpuöum börnum, sem lélegt viðurværi hafa haft (kaffi,
lirauð, smjörlíki, vatnsgrauta), er y2 pottur mjólkur nauðsynlegur. Matar-
æði það, sem hér hefir verið nefnt, á vitanlega við þau börn, sem hafa
meltingu í góðu lagi. Hafi barnið dyspepsi, verður fyrst að bæta úr því.
Eina meltingartruflun langar mig til að minnast á, vegna þess hve al-
geng hún er hjá rachitiskum börnum, sem sé obstipatio með sápumiklum
saur. Batni hún ekki við það, aö reglu sé komið á máltíöir og mjólkin
minkuö, má gefa sléttfulla teskeiö af maltextrakt í mál, eða þunna áfa-
súpu í stað mjólkur. Best er þó að gefa Kellers maltsúpu i nokkurn tima.
B æ t i e f n i. Á seinni á'rum hefir sú tilgáta nokkuð rutt sér til rúms,
að rachitis orsakaðist af skorti á bætiefnum í fæðunni. Kenning þessi
kemur að vísu aö mörgu leyti i bága við kliniska reynslu, en þó er ekki
óhugsandi, að þar, sem aðallega er lifað á fæöu úr dýraríkinu, geti bæti-
efnaskortur átt sér stað, og því rétt að gefa aldini og grænmeti, sé þess
kostur.
Lýsi hefir lengst af verið notað gegn r. og reynst vel, en hvort þaö er