Læknablaðið - 01.03.1925, Blaðsíða 16

4ó
LÆKNABLAÐIÐ
h. kné, og verður halt, ef þaö er á fótum. App. getur legiS bak viö
neðsta hluta ileums og tilheyrandi mesenterium, og lýsir sjúkd. sér þá
sem acut obstru'ction í görnunum, er veröa mjög útþandar. Sjúkl. er oft
mjög þungt haldinn, eymsli nálægt miölínu, en défense litil. Botnlanga-
bólga meÖ þessurn hætti er hættuleg, því diagnosis er erfiö, og fyr en
varir, kann abscessus retromesenteric. aö springa út i peritoneum; hér
vantar og omentum, til þess að mynda samloðanir. Viö appendic. retro-
coecalis eöa -colica, gerir uppsala venjulega ekki vart viö sig, né heldur
défense. Aöal-einkennin eru aptan til; í huppnum eru eymsli, og sé ab-
sces á feröinni, myndast þar bjúgbólga. Vegna þess, hve m. psoas og
appendix eru náin hvort ööru, eru stundum eymsli í h. hupp eða h. megin
í abdomen, ef hyperextenderað er í h. mjaömarlið. Ef appendix liggur
hátt uppi, við lifrina, eru stundum eymsli i regio hypochondr. d.; oft get-
ur verið erfitt að þekkja app. með þessari localisatio frá pleuro-pneu-
moni, enda orsakar sjúkd. stundum bólgu í peritoneum diaphragmatic.
Börnin eru þá mæðin, með spentar nasir og bláleitan andlitslit. Mikils-
vert app.-einkenni telur höf., þegar vafi er á ferðum, er barnið kennir
eymsla h. megin í lífinu, ef þrýst er v. megin á kviðinn; virðist þetta
sama einkennið, sem Rovsing kennir við nafn sitt.
Sjúkdómar, sem má villast á. Oft getur veriö mjög erfitt
að þekkja app. á börnum, en nákvæm skoðun leiðir þó oftast hið sanna
i ljós. Höf. getur þess, að a c e t o n æ m i sé algeng í Bretlandi á vor-
in, og villist læknar oft á þeim sjúkd. og app. Börnin fá skyndilega upp-
sölu, innantökur, eymsli á kviðnum, oft mest h. megin, hita og yfirleitt
illa líðan. Fram úr vitum barnsins leggur aceton-lykt, og finst aceton
i þvaginu. F.kki veit eg til þess, að ísl. læknar hafi orðiö þessa sjúkd.
varir. Pyelitis acuta kemur sérstaklega fyrir á telpum; eymslin
á kviðnum eru þá ofarlega og venjulega nálægt miðju. Við pyelitis
byrjar sjúkd. með hita, og virðist höf. leggja mikið upp úr því, til
aðgreiningar frá app., sem hefst með verkjum og uppsölu. Vissa fæst
með því að rannsaka þvagið. Samfara i n f 1 ú e n s u eru stundum peri-
toneal einkenni; sjúkl. hafa þá oft svæsinn höfuöverk. Obstipatio
og innantökur í börnum leiða stundum huga lækisins að app. En sjúkd.-
einkennin byrja ekki i þeirri röð, sem höf. telur einkennil. fyrir' app.,
défense er ekki, og eymslin hverfa rnilli hviöanna. Börn geta fengiö
verki, uppsölu og eymsli h. megin, vegna 1 y m p h a d e n i t i s i 1 e o -
coecalis; getur orsakað þrota, sem við app., og aðgreining erfið;
við eitlabólguna er sjúkd. frekar óbreyttur dögum saman, en viö app.
breytist sjúkd. oftast til hins betra eða verra, fyrstu 2—3 dagana.
A b s c. f o s s a e i 1 i a c a e, vegna þess, að grefur í eitlum ofan við
lig. Poupartii geta verið villandi. P n e u m o k o k k - p e r i t o n i t i s fá
telpur, sem náð hafa 5 ára aldri; sjúkd. getur verið afar svæsinn, börnin
þungt haldin og deyja innan sólarhrings eða fárra daga. En stundum
íifa börnin sjúkd, af, og getur myndast abscess, sem oft er vilst á og
peritonitis tub. Gonokokk-peritonitis kemur fyrir á ungum
telpum, sem hafa vulvo-vaginitis.*
* Nýlega dó í Rvík 3ggja vikna gömul telpa, úr streptococc-peritonitis; hafði
skeinu við naflann. — G. Cl.