Læknablaðið - 01.08.1925, Blaðsíða 12

130
LÆKNABLAÐIÐ
um kalksölt sem í nýrnasteinum, er venjulega varpa skugga á filmuna.
Röntgenlæknirinn dr. R o b e r t K n o x í Lundúnum (skotskur a'ð ætt)
hefir unnið mjög að bættum aðferðum til þess að taka myndir af gall-
steinum, þannig, að nú má takast að sýna þá á ekki allfáum sjúklingum.
En það eru ekki steinarnir einir, heldur og gallblaðran, sem kappkostað
er að sýna á myndunum; stundum má takast að sjá skugga af blöðrunni.
Líka er notuð sú aðferð, að gefa sjúklingum mat sem við magaskoðun,
og getur þá komið í ljós aflögun magaskuggans, vegna þess að óeðlilega
fyrirferðarmikil gallblaðra þrýstir á duodenum eða pars pylori'ca ven-
triculi.
Nýjasta aðferðin til þess að leiða í ljós gallblöðruna á röntgenmynd-
um, er svipuð aðferðunum við magaskoðun að því leyti, að reynt er að
koma efni í gallblöðruna, sem veldur skugga. Inn í venu er dælt brom-
anilínefni, sem gengur úr blóðinu inn i gallblöðruna og samlagast gall-
inu; ef þetta efni er i gallblöðrunni, sést skuggi af henni, og má þá fá
hugmynd um stærð hennar, legu og lögun. Dr. C a r m a n, röntgenlækn-
ir við The Mayo Clinic í Rochester, flutti ítarlegt erindi um þetta efni
og tilraunir sínar með „the dyes.“ Enn þá er ekki unt að nota þessa að-
ferð, vegna þess hve efnið er eitrað, sem inn er dælt; sjúklingarnir verða
sumir hverjir illa haldnir, fá háskalegan collaps. Tilraunum verður haldiö
áfram með dæling annara efna, og er Dr. C a r m a n vongóður um, að
finna megi ósaknæm efni til þess að dæla í líkamann og valda skugga
gallblöðrunnar á röntgenmyndum.
í „The British Institute of Radiology“ var mjög fjölbreytt s ý n i n g
á r ö n t g e n m y n d u m víðsvegar að, og margt lærdómsríkt þar að
sjá; var auðséð á vali myndanna, að gallsteinar eru ofarlega i huga rönt-
genlæknanna.
I sambandi við Læknaþingið, var ennfremur mjög fjölbreytt og merki-
leg sýning á allskonar röntg e/n v á 1 u m o g 1 j ó s 1 æ k n-
ingatæk j 'u m. Þar var sýnd alveg ný gerð röntgenlampa, sem er
mjög frábrugðin því sem áður hefir þekst. Lamþinn er m. a. þakinn blýi
að utan, nema á litlu svæði, og því miklu hættuminni viðfangs en aðrir
iampar; blýið ver lækni og starfsfólk fyrir skaðvænum geislum. Á sýn-
ingunni sá eg líka nýja gerð af quartslömpum, sem virðist einkar hentug.
Eins og þeir vita, sem þessa lampa nota, myndast smám saman dökkleit
skán innan á quartsbrennarana, sem dregur úr ljósmagninu og gerir að
verkum, að brennarinn á sér ekki nema takmarkaðan aldur; eftir 8oo—
iooo logtima er brennarinn ónothæfur. Nýja geröin er frábrugöin að því
leyti, að brennarinn er ekki hafður lofttómur; á honurn er stútur með
glertappa þannig, að hella má á hann kvikasilfri og tæma á ný til hreins-
unar, þegar „ský“ fer að setjast á brennarann. Sama brennarann rná
því nota meðan hann er óbrotinn og læknirinn getur hreinsað hann að
innan sjálfur. Flutningurinn er auðveldur, því brennararnir eru sendir
tómir, og því lítil hætta á að þeir brotni.
V e i s 1 u h ö 1 d voru ýmiskonar, m. a. „an official dinner“, þar sem
saman var komið ca. 500 manns. Fróðlegt er að sjá hversu fast skipulag
er á slikum veislum hjá Bretum. Við innganginn er uppdráttur af borð-
salnum með öllum matborðum, og auðvelt að finna þar sæti sitt; en hverj-
urn einum er ætlaður ákveðinn staður. Á íslandi leyfist hverjum sem vill