Læknablaðið - 15.10.1943, Blaðsíða 21
LÆKNABLAÐIÐ
63
ar fáist í héruSin áður en langir
tímar líöa, og jafnvel aö þau verSi
keppikefli, þá er sá hængur á öllu
þessu, aS þau þola ekki biðina, og
auk þess er hvert ár, sem þau
standa læknislaus, læknastéttinni
til skammar. Mér finnst þaS siS-
ferSisleg skylda henar, aS sjá hér-
uSunurn fyrir nauösynlegri læknis-
hjálp, svo framarlega sem lífvæn-
leg kjör eru i boöi. Þaö er og
drengilegra aö vinna nauösynja-
verk af eigin hvötum, heldur en aö
láta neyðina reka sig til þess.
Læknum er þaS vorkunnarlaust,
aö semja reglur um þaö, hversu
störfmn yröi skipt milli þeirra.
Fljótt á aö líta sýnist þetta ein-
falt mál og hægðarleikur. Og þó
er þaö margt, sem laðar læknana
til Reykjavíkur.
Fyrst má nefna það, aS lækn-
arnir eru börn sinnar tíöar, og nú
streymir fólk úr öllum stéttum til
borganna. Ungu stúlkurnar eru þar
í fararbroddi. Og þaö er sama
sagan hvert sem vér lítum. Jafn-
vel í Rússlandi varö svo mikill
skortur á sveitalæknum, aö stjórn-
in veitti læknastúdentum sérstakan
námsstyrk, gegn því aö þeir störf-
uöu 3 ár í sveitum að loknu námi.
Mér þykir þaö ekki ólíklegt, aö
konur og heitmeyjar ungu lækn-
anna eigi mikinn þátti því, aö flest-
ir þeirra setjast aö í Reykjavík.
Og hvaö vilja ekki læknarnir gera
fyrir konur sínar, þegar þær biöja
þá vel ?
En þaö er margt fleira, sem
freistar læknanna. Þeir óttast ein-
angrunina, ferðalögin og erfiðiö í
sveitahéruöunum, allt umstangiö
og áhættuna viS húsnæöi, lyfjasölu
o. fl. Þá getur þeim heldur ekki
dulist, aö góöur sveitalæknir þarf
að kunna fleira en að skrifa lyf-
seðla og aö vísa sjúklingum frá sér
til sérfræöinga og sjúkrahúsa,
heldur ekki aö frelsi sveitalækna
er af mjög skornum skammti. Og
tekjurnar hafa víöa veriö smáar.
Þótt íiokkuS sé til i öllu þessu,
og aö þeim einum sé hent að verSa
héraðslæknar, sem eru heilsugóöir,
þá má of mikiö úr öllu þessu gera.
Ég get ekki fallist á, aö blessaö-
ar konurnar eöa konuefnin eigi aö
ráöa því, hvar menn þeirra setjast
aö. Það eru þeir, en sjaldnast þær,
sem eru læknar, og þeir eiga aÖ
ráöa hvar þeir láta ljós sitt skína
og hvernig. Góö kona fylgir manni
sínum meS glööu geöi, hvert á land
sem vera skal, jafnvel út í hin yztu
myrkur.
Því hefir veriö boriö viö, aö
sveitahéruöin væru tekjurýr. Mér
er sagt aS föst laun séu nú alls
13—14 þús. kr. á ári aö meðaltali,
og aS „consultatio" kosti nú um
4 kr. Ég kalla þetta góö kjör, og
þaö má mikið vera, ef Reykjavík
býður yfirleitt betur. Hún gerir
þaö ekki til lengdar.
Viövíkjandi feröalögunum og
erfiöinu, þá get eg sagt það af
eigin reynd, aö þetta kemst upp i
vana, og auk þess er nú feröalög-
in víöa leikur einn, er fara má lang-
ar leiöir á bílum. Mörg læknishér-
uö eiga nú bæði læknisbústaö og
sjúkrahús. Hitt er satt, aö héraðs-
læknar búa viS mikiö ófrelsi, og
hafa alltaf næturklukkuna yfir
höfði sér. Þó má svo lengi illu
venjast aö gott þyki.
Ég get vel skiliS, aS sumum
læknum vaxi sá vandi í augum, að
taka aö sér læknishéraö. Þeir veröa
þá meSal annars aö geta gjört
flesta aðkallandi skuröi, aöstoöar-
lítiö og stundum i afleitum húsa-
kynnum. Þá er eins, aö þeir þurfa
aö vita góS deili á öllum sérfræ&i-
greinum, ekki sízt kven- og barna-
sjúkdómum. Þá er ekki fátt, sem
héraðslæknum ber að hugsa um,