Læknablaðið - 01.10.1950, Blaðsíða 6

114
L Æ K N A B L A Ð 11)
eldri eru, og viS þetta bætist,
að ungbörnin hafa lítið mót-
stöðuafl og lélega mótefna-
myndun gegn infection.
Vegna þess hve tuba er víð
og opin, getur í fósturlífinu
komizt amnion-vökvi með smá-
ögnum í inn í miðeyrað og vald-
ið „sterilum otitis“, er orsaki
truflun á eðlilegri þróun slím-
húðar í miðeyra og cavum tym-
pani. Talið er að þetta valdi
hneigð til endurtekinna otita
síðar í lífinu.
Þessi greiði gangur til eyrans,
gegnum tuba, gerir það að verk-
um, að ungbörnum er mjög
hætt við otitis, þar eð aukinn
þrýstingur í rhinopharynx, t. d.
við hósta, hnerra o. þ. h.,
slöngvar auðveldlega sýklum í
slími beint inn í miðeyrað.
Einnig af þessum orsökum eru
eyrnabólgur langoftast beggja
vegna á þessum aldri.
Infectionin byrjar venjulega
í rhinopharynx, tonsillum eða
nefi og berst þaðan til eyrn-
anna á þann hátt sem fyrr seg-
ir.
Vegetationes adenoides eiga
oft beina eða óbeina sök á
eyrnabólgunni, þar eð þær
liggja við ostium tubae, sýkj-
ast auðveldlega og frá þeim
berst svo infection í eyrun, auk
þess sem stífla í nefkoki, út af
fyrir sig, getur orsakað otitis.
Hvaða sýklar helzt valda
bólgu í eyrum ungbarna, mun
ég ræða seinna í sambandi við
meðferðina.
Hin kliniska mynd ungbarna-
otita er aðallega tvenns konar,
annaðhvort manifest eða lat-
ent.
Manifest otitis lýsir sér með
mikilli óværð, oft háum hita,
og byrjar skyndilega eftir eins
eða nokkurra daga nefkvef,
sem ekki þarf að vera svo áber-
andi að móðirin hafi veitt því
eftirtekt.
Einkennandi er það oftast
nær, að barnið veltir í sífellu
höfðinu frá hlið til hliðar, fest-
ir máske blund dálitla stund,
en vaknar von bráðar aftur
með sárum gráti. Matarlyst er
langoftast lítil, einkum hjá
brjóstbörnum, sem fara strax
að gráta, þegar þau reyna að
sjúga, þar eð sogið verkar beint
á bólgnar hljómhimnurnar
gegnum opnar tubae, og veld-
ur þannig auknum sársauka.
Við otoscopi sést venjulega
frambungandi hljóöhimna, oft-
ast rauð, en getur líka verið
gulgrá (graftrarlituð), og hef-
ir það gabbað margan byrj-
anda, sem sýnist þá allt vera
eðlilegt.
Mér er minnisstætt eitt slíkt
tilfelli frá námsárum mínum í
Danmörku. Mér virtust hljóð-
himnur barnsins eðlilegar og
gerði því ekki ást’ungu, en
nokkrum dögum síðar var mér
sagt, að mikil útferð væri kom-