Læknablaðið - 01.10.1969, Síða 60

176
LÆKNABLAÐIÐ
í milti, eitlum, lifur, nýrnahettum, nýrum og görnum. Oft veldur
amyloidosis renalis nýrnabilun, sem leiðir gjarnan til liana (sbr.
mynd).
Hjarta
Gollursbólga (pericarditis) finnst stundum við krufningu.
Bólgan er yfirleitt væg, en hefur í för með sér fibrinríka vessun
í gollurshúsi (exsudat). Mikill vökvi er yfirleitt ekki, nema þegar
um þvageitrun (uraemia) er að ræða. Hjartavöðvabólga (myo-
carditis) er sjaldgæf, og aldrei finnst neitt, sem líkist Aschoff-
bnútum. 1 hjartaþeli (endocardium) finnast stundum hnútar, sem
mjög líkjast leðurhúðarhnútum, en oftast eru þeir ekki einkenn-
andi. Þessar vefjahreytingar finnast stundum nærri grunni ós-
æðar og í míturlokum. Er ekki ljóst, hvort arthritis rheumatoides
getur leitt til breytinga, sem greindar verði sem afleiðing gikt-
sóttar (febris rheumatica), eða, hvort sjúkdómarnir fará saman
í nokkuð mörgum tilfellum.
Ösæð (Aorta)
1 ósæð eru stundum breytingar svipaðar breytingum í hjarta-
þeli og hjartalokum. Er þetta einkum á brjóstholshluta hennar.
Ósæðarbreytingunum hefur aðallega verið lýst hjá sjúklingum
með spondylitis.
Aðrar æðar
1 slagæðum eru þrenns konar breytingar:
1. Meðalbráð æðabólga í litlum vöðvaæðum hefur verið haldið
fram sem sérkennandi skemmd (pathognomoniskri laesio) í
þessum sjúkdómi. Svo mun þó ekki vera, því að sams konar
breytingar hafa fundizt í öðrum sjúkdómum (sveppasýkingu).
Iferð lymphocyta og histiocyta verður þá í alla æðaveggina.
Ekkert drep myndast, og vöðvakjamar sjást enn þá. Ekki er
filjrinoidmyndun og elastikalögin heil, þannig að aneurysma
myndast ekki.
2. Æðal)ólga, sömu gerðar og einkennir polyarteritis nodosa, get-
ur valdið meinum í nýrum, lifur, eistum, nýrnahettum og mið-
taugakerfinu. Þá myndast drep með bráðri hólgu og eyðingu
á sléttum vöðvafrumum, fibrinoidmyndun og elastikaskemmd.
3. Fibrosis endarterialis eða progressiva endarterial fibrosis er
þriðja tegund slagæðahólgu, sem sést við arthritis rheuma-
toides og finnst í pokum þeirra liða, sem sjúkdómurinn hefur