Læknablaðið - 01.08.1971, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
127
fyrir eðlilegan tíma, var óvenjulega iiátt, og dánartölur iiœkka
ört í öfugu iilutfalli við þroska barnanna við fæðingu.
Eins og áður greinir frá, var heildartimabilinu, sem rannsak-
að var, skipt i tvö finmi ára timabil til samanburðar. Sést þá,
að perinatal mortalitet er 2/1000 lægra á tímabilinu 1966 —
1970 en það var 1981 — 1965 (sjá 5. töflu). Jafnframt sést, að
þessi lækkun á perinatal mortaliteti er fyrst og fremst fólgin í
fækkun andvana fæðinga. Veldur þessu vafalítið bætt meðferð
á þunguðum konum, einkum betra eftirlit með konum, sem
þjást af sjúkdómum á meðgöngutíma og einnig af fullkomnari
fæðingarhjálp hin siðari ár.
Hlutfallstala lifandi fæddra barna, sem (létust eftir fæðing-
una, hefur hins vegar lilið breytzt og jafnvel aðeins aukizt.
Þessu veldur einkum tvennt. Það er þá fyrst, að fækkun and-
vana fæðinga hefur að nokkru leyli orðið á kostnað lifandi
fæddra barna, sem devja á fyrstu sólarhringunum eftir fæðingu.
Börn, sem áður fæddust andvana, ná því nú vegna bæitrar með-
göngu- og fæðingarhjálpar að fæðast lifandi. Ástand þess-
ara barna er liins vegar oft svo lélegt við fæðinguna, að þau
1 ifa ekki nema skamman tíma. Helztu dánarorsakir undir slík-
um kringumstæðum eru þá asphvxia, membrana hvalinisata og
iungnabólga.
1 öðru lagi hefur hlutur afbrigðilegra fæðiuga i heildarfjölda
fæðinga á Landspítalanum verið að aukast undanfarin ár, en
dánartölur ungbarna eru óhjákvæmilega hærri við slíkar fæð-
ingar.
Þá er það einnig staðrevnd, að þrátt fvrir víðtækar rannsókn-
ir og öra þróun í öllu, er lýtur að meðferð nýfæddra síðastliðinn
áratug, hefur postnatal morlalitet (á fyrstu sjö dögum eftir
fæðingu) litið lækkað, a. m. k. með þeim þjóðum, sem notið
hafa góðrar lieilbrigðisþjónustu.
I 5. töflu má sjá, að tíðni fvrirburða liefur aðeins aukizt á
þessu timabili. Það kann að vera, að við eigum sjálfir einlivern
jjátt í þessari hækkun. Það er algengara hin seinni ár, að fram-
kallaðar eru fæðingar fyrir tímann undir ákveðnum kringum-
stæðum, ef það er talið móður og barni í liag. Sem dæmi má
nefna konur með mikla fóstureitrun. Þá má einnig geta Rhesus-
neikvæðra kvenna með mikið magn mótefna i blóði sínu. Und-
ir slíkum Icringumstæðum getur það verið börnum þeii'ra veru-
lega í bag, að fæðingu sé flýtt.