Læknablaðið - 01.08.1971, Síða 60

158
LÆKNABLAÐIÐ
félagsskapur Læknafélags íslands fagnar hálfrar aldar afmæli sínu.
Sá er hins vegar ljóður á, að ég tel mig þess alls ekki umkominn að
gera það svo, að hæfi þessu hátíðlega tilefni og verði yður samboðið.
Mætti þó ætla, að ég heíði til þess nokkur efni, svo mikil og góð
samskipti, sem ég hefi átt við konur frá því ég man fyrst eftir mér.
Ég vil fyrst geta þess um sjálfan mig, að mér hefir alla tíð líkað
betur félagsskapur kvenna en karla. Mér þótti vænna um móður mína
en föður og síðan alla tíð þótt vænna um konur en karla, þótt ég að
sjálfsögðu hafi einnig kynnzt fjölmörgum ágætum mönnum, sem ég
hefi haft miklar mætur á. Það hefir líka orðið sú raunin á, að ég hafi
alla jafna haft öllu meiri samskipti og samstarf við konur en karla.
Að sumu leyti hefir þetta kannski stafað af því, að ég hefi vitandi
eða óafvitandi sótzt meira eftir þeirra samfélagi, en að ýmsu leyti
virðist mér þetta hafa verið ósjálfrátt, hafa verið mín forlög. Að
nokkru leyti hefir þetta leitt af starfi mínu sem læknir. Enda þótt
ég sé ekki kvensjúkdómalæknir, hefir alltaf meiri hluti sjúklinga
minna verið konur, þar sem þær af eðlilegum ástæðum. þurfa yfirleitt
meira að sækja til. Ég hefi alla tíð unnið á almennum spítaladeildum,
þar sem allt starfslið hefir verið að yfirgnæfandi meiri hluta konur.
Þegar ég seint og síðar meir hafði ráð á að eignast mína ágætu eigin-
konu, þá fæddi hún mér fjórar dætur, sem ég hefi haft yndið og
ánægjuna af að sjá vaxa upp og verða að fulltíða konum. Ég hefi því
haft mörg og góð tækifæri til að kynnast konum. Ég hefi kynnzt kon-
unni í hennar dýpstu sorg og sárustu neyð, í æsandi eftirvæntingu
og milli vonar og ótta, en einnig í gleði hennar og hamingju og á hennar
stoltustu stundum. Ég hefi kynnzt fallegum, gáfuðum, mikilhæfum og
menntuðum konum, sem hafa töfrað mig og hrifið, en ég hefi líka
þekkt umkomulitlar og lítilsmegandi konur, sem þó hafa einnig vakið
aðdáun mína vegna þeirra margvíslegu kvenlegu dyggða og fagurs
lífernis.
Og því meira og betur sem ég kynnist konunni, því dýpri verður
virðing mín fyrir henni og þeim mun ljósara verður mér æ hennar
stórkostlega hlutverk í mannlífinu og hvílík meðhjálp þar var, sem
Drottinn allsherjar gerði manninum, er hann skóp handa honum kon-
una.
Maður skyldi ætíð fara varlega í allan mannjöfnuð og lofa einn
án þess að lasta annan. En þó finnst mér án þess að gera á nokkurn
hátt lítið úr ágæti okkar karlmannanna, að konan hafi til að bera
í enn ríkara mæli en karlar ýmsar hinar ágætustu dyggðir og eðlis-
kosti, sem mest og bezt hafa þokað okkur áfram til aukins þroska og
fegurra mannlífs, og þetta allt þrátt fyrir það, að hún hefir að ýmsu
leyti átt erfiða aðstöðu vegna misréttis og rangsnúinna þjóðfélags-
hátta. Og þessa góðu kosti sína hefir hún ekki öðlazt af neinni til-
viljun eða í neinu happdrætti, heldur hafa þeir fallið henni í skaut
af brýnni nauðsyn, svo að hún mætti verða hæf til þess að gegna
sínu göfugasta og þýðingarmesta hlutverki, móðurhlutverkinu. Þessu
hlutverki varð hún ein að gegna, þar gat enginn leyst hana af hólmi,
og þess vegna hlaut forsjónin að gæða hana þeim kostum, sem til
þess útheimtust. En meðal þessara eiginleika mætti nefna hreinan og