Læknablaðið - 01.06.1977, Blaðsíða 58

114
LÆKNABLAÐIÐ
samræmd og óslitin og eflist stöðugt við
endurtekin samskipti læknis og sjúklings.
Hér eigi sér stað fyrsta snerting skjólstæð-
ings við heilbrigðiskerfið vegna hvers eins
heilsufarsvanda, sem skilgreindur sé og
leystur á skipulagðan hátt, jafnt á líkam-
legu, geðlægu og félagslegu sviði í mark-
vissu hópstarfi ýmissa Iheilbrigðisstétta.
IV. TILGANGUR
Tilgangur framhaldsnáms í iheimilis-
lækningum er að gera lækni færan um að
stunda heimilislækningar samkvæmt ofan-
greindri skilgreiningu. í því felst mótun
vissra viðhorfa og öflun þekkingar og
leikni.
Til þess að ná tilganginum þarf að á-
kveða frekari marklýsingar í stórum og
smáum dráttum.
V. MARKLÝSING
V. 1. Víð markmið
Við höfum kosið að setja fram sem víð
markmið þau, sem enska heimilislækna-
félagið hefur notað.
Heimilislæknirinn á að vera fær um:
a) Að setja fram greiningu vandamála
sjúklinga sinna samtímis í líkamlegu,
geðlægu og félagslegu tilliti.
,,Sjúkdómur“ er samkvæmt fyrri um-
ræðu frávik frá eðlilegu jafnvægi milli
organismans og umhverfisins. „Organism-
inn‘ er lífveran, ,,sjúklingurinn“ sál og
líkami. Ástand hans er í samspili við um-
hverfið, land- og vistfræðilegt og félags-
legt (fjölskylda, samfélag). Umsjáin er því
„félags- og fjölskylduviðmiðuð“.
b) Að sýna fram á það, hvernig mat hans
á sjúklingnum, sem sérstökum einstak-
lingi, mótar aðferðir hans við að safna
upplýsingum og setja fram álit sitt á
eðli kvillans og meðferð.
Læknirinn stundar einstakling með
kvörtun og vanda, ekki „tilfelli“. Umsjá
læknisins er ,,... samræmd og óslitin og
eflist stöðugt við samskipti læknis og sjúk-
lings.“
c) Að sýna fram á, að hann geti tekið á-
kvarðanir um sérhvern vanda, sem
sjúklingur ber fram fyrir hann.
Áherzla er lögð á að vera sér meðvitandi
um ábyrgð heimilislæknis á að sinna öllum
heilbrigðisvanda sjúklinga og að umsjónin
sé „yfirgripsmikil, samræmd. . .“
d) Að sýna fram á skilning á og hæfni til
að nýta þann tíma, sem er til ráðstöfun-
ar og er einkennandi fyrir heimilis-
lækningar.
Tími getur verið tæki til greiningar,
meðferðar eða skipulagningar. í heimilis-
lækningum hefur hann sérstaka þýðingu
og sérstakt notkunargildi.
e) Að sýna skilning á því, hvernig persónu-
tengsl innan fjölskyldu geta valdið
kvilla eða breytt formi hans, gangi og
meðferð.
f) Að sýna skilning á sambandinu milli
heilbrigði og sjúkleika annars vegar og
félagslegra aðstæðna sjúklings hins
vegar.
T.d. fer tíðni og form sjúkdóms oft eftir
atvinnu, stétt, fjárhag o.s.frv.
g) Að sýna þekkingu á og geta notað hin-
ar margvíslegustu aðferðir, sem honum
standa til boða, til aðstoðar.
S.s. bið (observatio), kennslu, smærri
aðgerðir, félagslegt inngrip, vísun til ann-
ars heilbrigðisstarfsfólks o.s.frv.
h) Að sýna fram á þekkingu og nægilega
kunnáttu í stjórnun.
i) Að sýna fram á skilning á grundvallar-
atriðum læknisfræðilegs rannsóknar-
starfs, eins og því er beitt í heimilis-
lækningum.
k) Að sýna vilja til að gagnrýna og end-
urskoða eigið starf.
Kanadiska heimilislæknafélagið hefur
sett sér 7 höfuðmarkmið, hin víðari mark-
mið (í svigum hlutfallstölur þess mikilvæg-
is, sem hverju markmiði er ljáð):
a) Heimilislæknir sé leikinn í að skil-
greina heilbrigðisvanda (35%).
b) Heimilislæknir sé leikinn í meðferð
heilbrigðisvandamála (20%).
c) Heimilislæknir nýti nútímaþekkingu á