Læknablaðið - 15.02.1985, Blaðsíða 39

LÆKNABLADIÐ
23
lagfæra þyrfti, ekki síst þar sem sumir þeirra
eru óréttlátir gagnvart vissum hópi um-
sækjenda.
Á síðustu árum hafa verið gerðar fáeinar
breytingar á reglugerðinni, og eru þær helztu
bein afleiðing af aðild íslands að samnorræna
vinnumarkaðinum. Þannig er ekki lengur
krafist skylduþjónustu í héraði af þeim, sem
hlotið hafa lækningaleyfi í einhverju hinna
Norðurlandanna, og ekki er lengur krafist
ritgerðar af þeim, sem sækjaum sérfræðileyfi
og hafa fullgilt sérfræðileyfi á Norðurlönd-
unum eða tilsvarandi próf frá þeim löndum,
sem læknadeild viðurkennir.
Eins og áður hefur komið fram eru nú tæp
3 ár síðan við Árni Kristinsson vorum skipaðir
til að fara yfir sérfræðiumsóknir og segja álit
okkar á þeim, áður en þær eru sendar deildar-
ráði. Það er út frá þessari þriggja ára reynslu
minni í nefndinni, sem mig langar að fara
nokkrum orðum um reglugerðina og hverra
úrbóta sé þörf að minu mati. Ég held, að mér
sé óhætt að fullyrða, að skoðanir okkar Árna
um æskilegar breytingar séu mjög áþekkar.
Fyrstu 2-3 árin eftir að fsland gerðist aðili
að norræna vinnumarkaðinum, var sú
skoðun mjög ríkjandi hjá mörgum læknum
(einkum þeim, sem voru að ljúka sérnámi á
hinum Norðurlöndunum), að sérfræðiréttin-
di í því landi gæfi þeim sjálfkrafa sams konar
réttindiáíslandi. Komt.d. fyrir, að aðeinsvar
sent ljósrit af sænsku sérfræðileyfi án nokk-
urra annarra gagna um námið og til þess
ætlast, að það nægði til sérfræðiréttinda hér.
Þessum umsóknum var hafnað og beðið um
nánari upplýsingar um starfsferil. Hvers
vegna að vísa umsóknunum frá, þegar sam-
ningurinn um samnorræna vinnumarkaðinn
segir, að hafi læknir öðlast ákveðin réttindi í
einu Norðurlandanna, skuli hann sjálfkrafa
(automatisk) hljóta sams konar réttindi i
hinum, óski hann eftir því (málakunnátta,
sérgreinin sé viðurkennd)? Því er til að svara,
að stangist ákvæði millinkjasamnings á við
lög og reglugerðir aðildarríkis, þá eru það
landslög, sem gilda, og ég held, að viðkom-
andi ráðuneyti rengi ekki þessa túlkun lækna-
deildar.
Það er ekki af neinum kvikindisskap, sem
læknadeildin heldur fast við þessa túlkun.
Sannleikurinn er sá, að mjög svipuð vinnu-
brögð eru höfð uppi á hinum Norðurlönd-
unum við afgreiðslu umsóknanna og ekkert
landanna er tilbúið að afsala sér réttinum til
að samþykkja eða hafna umsóknum. Skoðun
mín er sú, að íslenzkir aðilar megi aldrei afsala
sér þessum rétti. Auðvitað er það svo, að allir
íslenzkir Iæknar, sem hlotið hafa sérfræði-
réttindi á hinum Norðurlöndunum, fá sín
íslenzku réttindi nánast sjálfkrafa (skv. 3.
gr.), þegar sótt er, en það er aukaatriði í þessu
máli.
Af og til berast umsóknir, þar sem hluti
sérnámsins (stundum allt sérnámið) hefur
farið fram hérlendis, og koma þá stundum
upp spurningar, hvort viðkomandi deild (eða
deildir) sé hæf til að veita sérfræðikennslu. í
3. gr. reglugerðarinnar segir: »Sérnám sam-
kvæmt 4. gr. má einungis fara fram á þeim
sjúkrahúsum (stofnunum), sem viðurkennd
eru til slíks sérnáms í heimalandi sínu.
Ráðherra veitir sjúkrahúsum hér á landi slíka
viðurkenningu að undangengnu mati á starf-
semi þeirra og ákveður jafnframt, hversu
mikill hluti af sérnámi megi fara þar fram, allt
samkvæmt tillögum Iæknadildar.« Hér þarf
læknadeildin að búa mun betur um hnútana
en gert hefur verið til þessa.
Ég sagði hér áðan, að allir, sem hefðu
norræn sérfræðiréttindi, fengju sín íslenzku
umyrðalaust. Þetta er ekki alveg rétt. Einni
slíkri umsókn hefur verið hafnað, eftir að
norræni vinnumarkaðurinn tók gildi hér.
íslenzkur læknir hafði fengið sænsk sér-
fræðiréttindi í tiltölulega þröngri sérgrein 6 Vz
ári áður en hann Iagði inn umsókn um
íslenzkt sérfræðileyfi. Af innsendu gögn-
unum kom fram, að allan þennan tíma hafði
hann ekkert starfað í sérgrein sinni, og var
umsókninni hafnað. Þetta tilvik leiðir hugann
að þvi, að enginn ákvæði eru í reglugerðinni
um skyldur sérfræðinga til að halda við
réttindum sínum. Ákvæði í 6. gr. læknalaga,
sem skyldar lækna til að halda sem bezt við
þekkingu sinni, nægir ekki hér. Er eðlilegt, að
t.d. kirúrg, sem ekki hefur starfað við
skurðlækningar í 3-5 ár, haldi óskertum
réttindum sínum, þegar hann ákveður að
hverfa til fyrri starfa á ný? Hvað um kardió-
lóga, augnlækna, svæfingalækna, svo að tek-
in séu fáein dæmi af handahófi? Sennilega er
hér vandrataður meðalvegurinn eins og víða
annars staðar, en spurningin er engu að síður
áleitin.
Ég nefndi það hér að framan, að reglu-
gerðin væri óréttlát gagnvart ákveðnum hópi