Læknablaðið - 15.11.1996, Blaðsíða 38

786
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
Rannsókn á skyntaugum: í skyntaugaleið-
ingu var virkt gormfingurupptökuskaut fest
fyrir miðju á nærkjúku vísi- og litlafingurs og
viðmiðunarskaut fyrir miðju á miðkjúku vísi-
fingurs og ytri millikjúkulið litlafingurs. Fing-
urskautin voru einangruð til þess að koma í veg
fyrir rafupptöku frá nærliggjandi fingrum. Við
rafertingu var neikvæða ertiskautið 14 cm frá
virka upptökuskautinu yfir miðtaug og ölnar-
taug við úlnlið, notuð var andleiðisaðferð (13) í
rannsókn á skyntaugaleiðingu. Byrjunartöf
skyntaugasvara var að meðaltali 2,3±0,27
msek og efri eðlileg mörk með tveimur staðal-
frávikum voru 2,8 msek. Hæð (amplitude)
skyntaugasvars var mæld enda í enda (13) og
var að meðaltali 54,8±18,0 míkróV fyrir mið-
taug og 30,2±15,3 míkróV fyrir ölnartaug.
Lægsta gildi viðmiðunarhópsins var notað sem
neðri eðlileg mörk, það er 20 míkróV fyrir
miðtaug og 10 míkróV fyrir ölnartaug.
Rannsókn hreyfitauga: í athugun á hreyfi-
taugaleiðingu miðtauga var virkt upptöku-
skaut fest á þumalfingursbungu yfir stutta
þumalsfráfæri fyrir miðju á línu frá miðjum
hnúafingursliði þumals að miðri ytri húðfell-
ingu við úlnlið. Stöku sinnum þurfti að færa
upptökuskautið til þess að fá hreinan neikvæð-
an byrjunarfasa. Viðmiðunarskautið var fest á
kjúkulið þumals. Raferting var gefin yfir mið-
taug við úlnlið 5 cm frá virka upptökuskautinu
og í olnbogabót yfir miðtaug. Eðlileg byrjunar-
töf var að meðaltali 2,82±0,40 msek og efri
eðlileg mörk með tveimur staðalfrávikum voru
3,6 msek. Hreyfitaugarleiðingarhraði mið-
taugar yfir framhandlegg var að meðaltali
58,54±4,40 m á sekúndu (M/sek) og voru
neðri eðlileg mörk með tveimur staðalfrávik-
um 50,0 M/sek. Hæð hreyfitaugasvars mið-
taugar var mæld enda í enda og var að meðal-
tali 17,6±5,2 mV og neðri eðlileg mörk voru
5,0 mV við rafertingu við úlnlið.
Vöðvarafrit: Vöðvarafrit var framkvæmt
með einskautsnál klæddri tefloni (Teca Corp.
Three Campus Drive, Pleasantville, NY10570,
USA) nema í bláendann.
Sömu aðferðir voru notaðar í þessari rann-
sókn með einni undantekningu þó: Fyrstu þrjú
ár rannsóknarinnar var LBM- Neurodiagnos-
tic tæki (Neurodiagnostic, 111 West Dyer
Road, Santa Ana, CA 92707, USA) notað, en
það hefur innbyggðar síustillingar, 20-3500 Hz
og 10.000 Hz, og seinni árin var Quantum 84
(Cadwell, Kelogg Street, Kennewick, WA
99336, USA) tauga- og vöðvarafritstæki notað
og var þá síustillingum beitt eins og fyrst var
lýst.
Hjá öllum sjúklingum var skyntaugaleiðing
til vísifingurs og hreyfitaugaleiðing til stutta
þumalsfráfæris gerð á miðtaug, skyntaugaleið-
ing á ölnartaug til litlafingurs og vöðvarafrit á
stutta þumalsfráfæri og fyrsta aftari millibeina-
vöðva. Ef einkenni sjúklings og/eða niðurstöð-
ur fyrrgreindra rannsókna útheimtu voru aðrar
taugar og aðrir vöðvar rannsakaðir.
Viðmiðunargildin sem notuð voru í þessari
rannsókn fengust úr annarri athugun á rann-
sóknarstofu þar sem einn höfunda (MPH)
starfaði á námsárum sínum, en þar var gerð
tilraun til þess að auka næmi taugaleiðinga-
rannsókna með því að staðla ýmsa utanaðkom-
andi þætti. Niðurstaða þessarar síðastnefndu
rannsóknar líkist meðalgildum og staðalfrávik-
um annarra rannsókna (5-8,14) þar sem svipuð
tækni er notuð.
Ýmsar „óhefðbundnar" rannsóknaraðferðir
voru notaðar (tafla I, skýringar). Fylgt var
tæknilegri útfærslu og eðlilegum niðurstöðum
annarra rannsókna (5-8). Framkvæmd þeirra
var þó ekki nógu markviss til þess að hægt væri
að athuga næmi einstakra aðferða og við at-
hugun á sambandi á milli rannsóknarþátta og
niðurstaðna og einkenna sjúklinganna var
stuðst við niðurstöður „hefðbundinna“ rann-
sóknaraðferða.
Þegar Martin-Gruber taugatenging (9)
fannst voru hæð hreyfitaugasvars og hreyfi-
taugaleiðingarhraði miðtaugar um framhand-
legg hvorki tekin með í túlkun á heildarniður-
stöðum né til samanburðar.
Rannsóknirnar voru í öllum tilfellum fram-
kvæmdar og túlkaðar af sama höfundi (MPH).
Við tölfræðilega úrvinnslu gagna var stuðst
við kí-kvaðratspróf við útreikninga á hlutfalls-
tölum og t-próf við útreikninga á meðaltölum.
Reiknað var áhættuhlutfall (odds ratio) fyrir
niðurstöður á töflu V.
Niðurstöður
Tafla I sýnir samantekt á niðurstöðum
taugaleiðinga- og vöðvarafritsrannsókna.
Hreyfitaugaleiðing miðtauga: Raferting við
úlnlið gaf svörun í 553 af 557 höndurn. Fjærtöf í
þessum höndum var að meðaltali 4,5±1,5
msek (P<0,0001 miðað við eðlilegt gildi
2,8±0,40 msek), frá 2,3 nisek til 11,5 msek.
Fjærtöf var eðlileg í 178 höndum, að meðaltali