Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.2007, Síða 12

föstudagur 4. maí 200712 Fréttir DV
Kostnaðarþátttaka almennra líf-
eyrisþega vegna dvalarkostnaðar á
sjúkrastofnunum og dvalarheimilum
er helmingi meiri en hjá þeim sem
njóta fjármagnstekna í ellinni. Líf-
eyrisþegar greiða 100 prósent hlut-
fall af tekjum sínum á meðan fjár-
magnseigendur greiða 50 prósent.
Af þeim sökum þarf Tryggingastofn-
un ríkisins að greiða meira með fjár-
magnseigendum til að mæta dvalar-
kostnaði að fullu. Því hærra hlutfall
fjármagnstekna, því minni kostnað-
arþátttaka í vistgjöldum.
Ef tekið er dæmi um einstaklinga
með 190 þúsund krónur í tekjur á
mánuði, þar sem annar nýtur lífeyr-
istekna og hinn eingöngu fjármagns-
tekna, kemur í ljós að fjármagnseig-
andinn greiðir 33 þúsundum króna
minna á mánuði en lífeyrisþeginn.
Það gera tæpar fjögur hundruð þús-
und krónur á ári sem lífeyrisþeginn
greiðir umfram fjármagnseigand-
ann.
Sívaxandi hópur
Á síðustu fjórum árum hefur hóp-
ur fjármagnseigenda stækkað sífellt
og um nærri 10 prósent milli áranna
2005 og 2006. Samkvæmt upplýsing-
um frá Ríkisskattstjóra greiða tæp-
lega 85 þúsund einstaklingar fjár-
magnsskatt af hluta tekna sinna. Það
er tæpur þriðjungur af öllum skatt-
greiðendum á skrá stofnunarinnar,
16 ára og eldri. Af þeim sem greiða
fjármagnstekjuskattinn eru í kring-
um 2.200 einstaklingar sem gefa ein-
göngu upp fjármagnstekjur.
Vilborg Hauksdóttir, skrifstofu-
stjóri almannatryggingaskrifstofu
heilbrigðisráðuneytis, segir mismun-
inn í kostnaðarþátttöku aldraðra eft-
ir tekjum hafa verið til staðar í mörg
ár. Hún telur ef til vill orðið nauðsyn-
legt að endurskoða löggjöfina í ljósi
vaxandi hóps fjármagnseigenda í
samfélaginu. „Ef ég man rétt er þetta
búið að vera svona tiltölulega lengi.
Hornsteinninn er hins vegar sá að
ríkið greiðir 100 prósent fyrir þá sem
engar tekjur hafa. Það sem hefur
breyst er að hér áður fyrr var hópur
fjármagnseigendanna ekki ýkja stór.
Ríkið þarf í raun að greiða meira með
hópi fjármagnseigenda fyrir dval-
arkostnað. Miðað við ört stækkandi
hóp þeirra sem lifa á fjármagnstekj-
um mætti endurskoða fyrirkomulag-
ið, hugsanlega hafa forsendur laga-
setningarinnar breyst og mismunun
orðið til,“ segir Vilborg.
Borga meira með
Tryggingastofnun ríkisins greiðir
meira fyrir dvalarkostnað á sjúkra-
stofnunum og dvalarheimilum með
einstaklingum sem eingöngu njóta
fjármagnstekna í ellinni en með al-
mennum lífeyrisþegum. Því hærra
hlutfall fjármagnstekna, því meira
þarf stofnunin að leggja út og getur
munurinn numið tugum þúsunda
króna.
Lífeyrisþegi greiðir 36,72 prósent
af tekjum sínum í staðgreiðsluskatt
hvern mánuð og fjármagnseigand-
inn 10 prósent í skatt. Hluti þessara
tekna ríkisins nýtist í framlag Trygg-
ingastofnunar vegna dvalarkostn-
aðar. Þannig má í raun segja að líf-
eyrisþeginn leggi meira af mörkum
til stofnunarinnar í gegnum skatt-
greiðslurnar á meðan fjármagns-
eigendurnir njóta ágóðans. Ef aft-
ur er tekið dæmi um einstaklingana
með 190 þúsund krónur í tekjur á
mánuði, annar nýtur lífeyristekna
og hinn fjármagnstekna, þá greiðir
Tryggingastofnun rúmlega 116 þús-
und með lífeyrisþeganum en tæp-
lega 150 þúsund með fjármagnseig-
andanum. Mismurinn er 34 þúsund
eða nærri 400 þúsund krónur á ári.
Karl Steinar Guðnason, forstjóri
Tryggingastofnunar, vísar málinu al-
farið yfir til heilbrigðisráðuneytisins
þar sem þar séu línurnar dregnar.
Hann segir hlutverk stofnunarinnar
snúa að því að greiða út samkvæmt
lögum. „Við erum eingöngu greiðslu-
aðili í þessu og aðferðin alfarið
ákveðin hjá ráðuneytinu. Að sjálf-
sögðu tel ég óeðlilegt að stofnunin
greiði meira með einum en öðrum
því ég er ekki talsmaður ójafnréttis.
Þetta mál er beinlínis á borði ráðu-
neytisins þar sem við komum aðeins
að greiðslunum,“ segir Karl Steinar.
Fá milljón meira
Sökum þess að almennir lífeyris-
þegar greiða 100 prósent hlutfall af
tekjum sínum skerðast ráðstöfun-
artekjur þeirra mun meira en fjár-
magnseigendanna. Fyrir sama dæmi
og áður hefur verið nefnt, 190 þúsund
í mánaðartekjur, hefur fjármagnseig-
andinn 129 þúsund krónur á mánuði
í ráðstöfunartekjur. Ráðstöfunartekj-
ur lífeyrisþegans og frítekjumarkið
er hins vegar sama upphæð, 53.119
krónur á mánuði. Lífeyrisþeginn nær
þannig að halda eftir 637.428 krónum
yfir árið á móti einni og hálfri milljón
hjá fjármagnseigandanum. Munur á
Fjármagnseigendur
aF annarri stétt
Fjármagnseigendur greiða lægra hlutfall
tekna sinn í dvalarkostnað á sjúkrastofn-
unum og dvalarheimilum en eftirlauna-
þegar. Þeir hafa líka meira eftir til ráðstöf-
unar þegar búið er að gera upp skatta og
þátttöku í dvalarkostnaði. Tryggingastofn-
un greiðir meira fyrir einstakling sem
hefur tekjur að mestu sem fjármagnstekj-
ur en einstakling sem hefur mestar tekjur
úr eftirlaunakerfinu.
TrauSTi haFSTeinSSon
blaðamaður skrifar: trausti@dv.is