Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.2007, Page 2

„Ég tel að Geir hafi tíma fram í næstu
viku til þess að komast að niðurstöðu
um hvort núverandi ríkisstjórn muni
halda stjórnarsamstarfinu áfram. Ef
ekki verður komin niðurstaða þá tel
ég forsetann geta farið að grípa inn í
allavega með því að beita þrýstingi,“
segir Eiríkur Tómasson, lagaprófess-
or við Háskóla Íslands.
Engar fastmótaðar reglur
Eiríkur bendir á að engar fast-
mótaðar reglur séu til um hvernig
haga skuli stjórnarmyndun að lokn-
um kosningum þegar ríkisstjórn-
in heldur velli eins og nú er. „Ég er
þeirrar skoðunar að setja þurfi regl-
ur þar sem kveðið verður skýrar á um
hlutverk forsetans við myndun nýrr-
ar ríkisstjórnar,“ segir Eiríkur. Á for-
setanum hvílir sú skylda samkvæmt
íslenskri stjórnskipan að sjá um að
starfandi ríkisstjórn verði mynduð
sem fyrst sé hún ekki fyrir hendi. Þó
telur Eiríkur mikilvægt að forsetinn
veiti stjórnmálaforingjunum svig-
rúm og gæti hlutleysis. „Venjan er
að forsetinn fundi með formönnum
flokkanna áður en hann veitir einum
þeirra umboð og finnst mér eðlileg-
ast við þessar aðstæður að formaður
stærsta flokksins fái umboð til stjórn-
armyndunar nema eitthvað annað
komi fram á fundi forseta með for-
mönnum flokkanna,“ segir Eiríkur.
Þótt ekki séu ákveðin tímamörk
telur hann tíma sjálfstæðismanna til
þess að ræða við framsóknarmenn
um áframhaldandi ríkisstjórnarsam-
starf vera takmarkaðan því ef þeir
nái ekki saman þarf að byrja allt ferl-
ið upp á nýtt með öðrum flokki og þá
fer klukkan að tifa.
Breyttar aðstæður
Jón Steinar Gunnlaugsson, þá-
verandi hæstaréttarlögmaður og nú-
verandi hæstaréttardómari, sagði í
Morgunblaðinu árið 1991 að hon-
um fyndist Steingrímur Hermanns-
son, þáverandi formaður Framsókn-
arflokksins og forsætisráðherra, eiga
að biðjast lausnar því að öðrum kosti
væri hann að skammta sér stjórnar-
myndunarumboð sem sé forsetans
að veita. „Það er siðferðileg skylda
allra stjórnmálaforingja að greiða
götu forsetans í þessu starfi,“ sagði
Jón Steinar í viðtali við Morgunblað-
ið. Árið 1991 hélt ríkisstjórnin velli
með eins manns meirihluta, eins
og staðan er nú eftir kosningarn-
ar. Þótt þetta væri ekki lögbrot taldi
Jón Steinar að Steingrímur væri með
þessu að fara á svig við meginreglur
sem hafa eigi í heiðri í þingræðis-
skipulagi.
Eiríkur Tómasson segir að skoða
verði ummæli Jóns Steinars í ljósi
þess að að nú hafi skapast aðrar
venjur en gilt höfðu í tvo áratugi
þar á undan. Nú séu aðstæður aðr-
ar þótt því sé ekki að neita að Jón
Steinar hafi tekið heldur djúpt í ár-
inni. „Það má segja að frá árinu 1971
til 1991 hafi myndun ríkisstjórna átt
tiltölulega langan aðdraganda því
þá komu menn sér oft saman um
ítarlegan stjórnarsáttmála sem var
tímafrekt. Davíð Oddsson breytti
þessu hins vegar og frá árinu 1991
hafa ríkisstjórnir verið myndaðar á
nokkuð skömmum tíma og því hef-
ur ekki komið til þess að forsetinn
hafi komið að myndun þeirra,“ segir
Eiríkur.
fimmtudagur 17. maí 20072 Fréttir DV
vantar reglur um
hlutverk forseta
Eiríkur Tómasson lagaprófessor telur forsætisráðherra hafa tíma fram í næstu viku til
þess að komast að því hvort núverandi ríkisstjórnarsamstarf haldi áfram. Eiríkur segir
Davíð Oddsson hafa breytt venjunum í kringum stjórnarmyndanir.
HjörDís ruT sigurjónsDóTTir
blaðamaður skrifar: hrs@dv.is
Eiríkur Tómasson Vill fastmótaðar
venjur um aðkomu forsetans að
stjórnarmyndun.
jón sigurðsson og
geir H. Haarde á kosninganótt
Viðræður Jóns og geirs hafa staðið í nokkra
daga. meðan á því stendur bíða aðrir og sjá
hvort þeir komist að.
„Ég er þeirrar skoðunar að
setja þurfi reglur þar sem
kveðið verður skýrar á um
hlutverk forsetans við mynd-
un nýrrar ríkisstjórnar.“
Bræður stöðvaðir
Lögreglan á Akureyri stöðvaði
tvo bíla á 94 kílómetra hraða inn-
anbæjar á Akureyri á þriðjudag.
Ökumenn bílanna reyndust vera
ungir bræður sem höfðu verið í
kappakstri hvor við annan eftir
götum bæjarins, þar til lögregla
stöðvaði þá á Þingvallastræti þar
sem hámarkshraði er 50 kíló-
metrar á klukkustund.
Bræðurnir sjá fram á fimmtíu
þúsund króna sekt en halda að
öllum líkindum ökuréttindun-
um.
leikskólaliðar
ljúka námi
Þrjátíu leikskólaliðar útskrif-
uðust í gær. Þetta eru allt konur,
45 ára og eldri, sem hófu nám
haustið 2005 á svokallaðri Leik-
skólabrú sem kennd var á vegum
Mímis – símenntunar í samvinnu
við Eflingu og Reykjavíkurborg.
Námið jafngildir 32 einingum
í framhaldsskóla og er liður í
að koma til móts við þarfir at-
vinnulífsins fyrir nám á styttri
starfsbrautum. Á annað hundrað
starfsmenn leikskóla Reykjavíkur
stunda nú nám á Leikskólabrú.
guðmundur
ráðinn á Dv.is
Guðmundur Magnússon hefur
verið ráðinn ritstjóri DV.is, vef-
rits DV. Vefurinn verður efldur til
muna á næst-
unni og verð-
ur uppfærður
reglulega með
fréttum af
mönnum og
málefnum.
Guð-
mundur
Magnússon
hefur áralanga reynslu af blaða-
mennsku og var meðal annars
fréttastjóri DV á árunum 1994 og
1995. Guðmundur er sagnfræð-
ingur að mennt og hefur skrifað
nokkrar bækur um sagnfræðileg
efni, síðasta bók hans var Thors-
ararnir, um samnefnda ætt.
InnlendarFrÉttIr
ritstjorn@dv.is
Allt opið með stjórnarsamstarf næstu fjögur árin:
Sjálfstæðismenn með tvo möguleika opna
Sjálfstæðismenn eru í formlegum
viðræðum við Framsóknarflokkinn
um áframhaldandi ríkisstjórnarsam-
starf en ræða um leið óformlega við
Samfylkinguna um stjórnarmyndun,
samkvæmt viðmælendum blaðsins.
Sjálfur er Geir H. Haarde, formaður
Sjálfstæðisflokksins, ekki í neinum
viðræðum við aðra en Framsókn.
Hinn gamli valdakjarni Sjálf-
stæðisflokksins reynir að hafa áhrif á
myndun ríkisstjórnar og þrýsta á að
flokkurinn fari í ríkisstjórnarsamstarf
með vinstri grænum, því sá hópur
getur ómögulega hugsað sér samstarf
með Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur,
formanni Samfylkingarinnar.
Þingmenn Framsóknarflokks-
ins hafa tekið ákvörðun um að halda
áfram núverandi ríkisstjórnarsam-
starfi og vinna enn að því að kanna
viðhorf miðstjórnarinnar sem þarf að
samþykkja slíkan ráðahag. Ekki hefur
enn verið boðað til miðstjórnarfund-
ar og það verður ekki gert fyrr en ferli
um áframhald er langt komið. Ljóst er
að Jón mun ekki leggja málefnasamn-
ing fyrir miðstjórn fyrr en hann er viss
um að tillaga hans hljóti stuðning
meirihlutans. Innan þingflokks sjálf-
stæðismanna verða þær raddir há-
værari að flokkurinn fari í ríkisstjórn-
arsamstarf með Samfylkingunni.
Þeim sem eru þeirrar skoðunar finnst
flestum ótraustvekjandi að halda
áfram í stjórn með Framsókn þar sem
mjög skiptar skoðanir eru hjá grasrót
flokksins um núverandi stjórnarsam-
starf og margir telja jafnvel betra fyrir
flokkinn að sleikja sárin eftir afhroð í
kosningunum í stjórnarandstöðu.
„Að mínu viti er Framsókn ekki
stjórntæk miðað við deilurnar sem
verið hafa í flokknum um það hvort
halda eigi áfram í stjórn eða ekki.
Hvort sem flokkurinn verður innan
stjórnar eða utan verða innan hans
heiftug og blóðug átök um völd,“ seg-
ir Össur Skarphéðinsson þingflokks-
formaður Samfylkingarinnar.
Formenn og varaformenn
flokkanna á kosninganótt
Hinn gamli valdakjarni Sjálfstæðis-
flokksins reynir að hafa áhrif á
myndun næstu ríkisstjórnar.
kambur seldur
Kambur á Flateyri verður
seldur Guðmundi Kristjánssyni,
aðaleiganda útgerðarfélagsins
Brims. Hinrik Kristjánsson, eig-
andi Kambs, færðist undan því
að ræða málið en sagði að allir
hlutir væru ávallt í skoðun. Fyr-
irtækinu hefði gengið vel á síð-
ustu árum. Kambur var reistur úr
rústum fiskvinnslunnar Hjálms,
sem Einar Oddur Kristjánsson
átti og stýrði.
Flateyringar óttast örlög út-
gerðar í bænum, enda hefur
fyrirtækið verið þungamiðjan í
atvinnulífinu þar.