Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.2007, Blaðsíða 17

DV Helgarblað Fimmtudagur 17. maí 2007 17
Blóðbaðið endurtekið
VILJUM AÐ FÓLKIÐ LÆRI AF REYNSLUNNI
ana, en munurinn er að þessi aðferð
skilur eftir sig þekkingu á staðnum,“
segir Auðunn Bjarni.
„Ráðhúsið hefur hjálpað okkur
mikið og á eftir að létta okkur verkin
í stjórnsýslunni. Hér áður fyrr not-
uðum við kennslustofu barnanna
fyrir fundi hjá þorpsráðinu. Það
truflaði börnin og fólk var að reykja
í kring um þau og þess háttar. Þetta
er mikil breyting fyrir okkur. Næsta
verkefni er að öngla saman fyrir
skjalaskáp,“ segir þorpshöfðinginn.
Trúmálin eldfim
Marja Tatarin, starfsmaður PEP
International, segir að sennilega
hafi uppbyggingin í Lisolaj ekki
kostað meira en sex þúsund evrur af
styrktarfé frá Sænsku þróunarsam-
vinnustofnuninni. Hún segir að þó
að íbúarnir sjálfir ráði því venjulega
á hvaða verkum er byrjað, þá sé það
skilyrði að stofnunin komi ekki ná-
lægt því að byggja trúarmannvirki,
kirkjur eða moskur. „Ein staðfest-
ingin á því að starf okkar hérna hafi
skilað sér er að fólkið varð sér sjálft
út um peninga til þess að leggja í
endurbætur á klaustrinu og kirkj-
unni. Það getur hins vegar skapað
deilur ef við förum að blanda okk-
ur í trúmálin og gæti hreinlega verið
hættulegt,“ segir Marja.
Sænska þróunarsamvinnu-
stofnunin hefur líka aldrei styrkt
framleiðslu á tóbaki eða áfengi.
„Reyndar er uppistaðan í landbún-
aðinum hérna bæði ræktun á tóbaki
og vínvið,“ segir Marja.
sigtryggur@dv.is
Í Lisolaj Vane Stojanovski þorpshöfðingi í Lisolaj og goran Stoev starfsmaður PEP
international ræða málin og virða fyrir sér húsin í þorpinu.
Eftir fjórtán ár í þróunarstarfi á Balkanskaga, bæði fyrir Hjálparstarf kirkjunnar og Sænsku þróunarsam-
vinnustofnunina, telur Auðunn Bjarni Ólafsson að ýmislegt mætti betur fara í útgerð Þróunarsamvinnu-
stofnunar Íslands. Hann telur ástæðulaust að slaka á þó að við höfum það gott.
ÞSSÍ VILDI ENGIN ÚTBOÐ
Það er ekki endilega allt sem
sýnist þegar kemur að þróunar-
starfi. Stofnanir í Bandaríkjunum
og mörgum stærri Evrópulöndum
hafa orðið mikla reynslu af starfi á
átaka- og umbrotasvæðum.
Íslenska stofnunin PEP Inter-
national spratt upp úr starfi Auð-
uns Bjarna Ólafssonar, fyrrver-
andi sveitarstjóra á Snæfellsnesi
og Vestfjörðum, við Lútherska
heimssambandið og Hjálparstarf
kirkjunnar. Síðustu sex árin hefur
Auðunn unnið náið með Sænsku
þróunarsamvinnustofnuninni,
SIDA.
ÞSSÍ vildi ekki útboð
Auðunn Bjarni hefur ekki unn-
ið að þróunarsamvinnuverkefn-
um á vegum íslenskra stjórnvalda,
en hugmyndin hefur komið upp.
„Þegar Þróunarsamvinnustofnun
Íslands, ÞSSÍ, ákvað að leggja út
í uppbyggingarstarf á Sri Lanka í
kjölfar flóðbylgjunnar í desem-
ber 2005 ákvað ég að hafa sam-
band. Þetta gerði ég fyrst og fremst
til þess að láta vita af okkur vegna
þess að á þeim tíma var sennilega
engin önnur stofnun jafnvel í stakk
búin til þess að takast á við upp-
byggingu þar sem allt er í rúst og
okkar,“ segir Auðunn.
Hann segist hafa átt fund með
yfirmönnum ÞSSÍ. Þar hafi sér
verið bent á að ÞSSÍ bæri lagaleg
skylda til þess að sinna þessum
verkefnum sjálf. „Mér voru sýndir
þessir lagabálkar,“ segir Auðunn.
Þorpið vildi ekki útboð
Auðunn er ekki sammála því
að svona þurfi þetta að vera. Máli
sínu til stuðnings bendir hann á þá
einföldu hagræðingu sem venju-
lega hlýst af útboðum. „Sveitar-
stjórnirnar í Albaníu og Maked-
óníu kvörtuðu oft við okkur að
kostnaður við sorphirðu og snjóm-
okstur væri að sliga þær. Við hvött-
um til þess að þessi verk yrðu boð-
in út. Sveitarstjórunum leist ekki
vel á það og bentu á að þeir væru
bundnir við það samkvæmt lögum
að sinna þessum verkum,“ segir
Auðunn.
Hann segir að þá hafi sveit-
arstjórnunum verið bent á að á
svæðinu væru ugglaust bændur
sem ættu tæki og væru líklegir til
þess að geta sinnt snjómokstrin-
um. Svona gætu menn hugsanlega
sparað við sig og náð meiri hag-
kvæmni. „Síðan þarf sveitarstjórn-
in aðeins að sinna eftirliti með að
verkið sé framkvæmt samkvæmt
samningi.“
Ekki slaka á
Auðunn telur að réttara væri
að reyna að færa starfsemi Þróun-
arsamvinnustofnunar Íslands nær
því rekstrarformi sem hann hefur
kynnst hjá Sænsku þróunarsam-
vinnustofnuninni. „Það að ríkis-
stofnun sjái um stefnumótun, fjár-
framlög, framkvæmd, eftirlit og
skýrslugerð, allt á sama tíma, getur
aldrei gengið,“ segir Auðunn.
Hann telur einnig enga ástæðu
til þess að slaka á í framþróun á ís-
lenskri stjórnsýslu, jafnvel þó að
löndin á Balkanskaga vilji gjarnan
hafa Ísland sem fyrirmynd. „Þeg-
ar við aðstoðum við stjórnsýsl-
una hérna úti og krefjumst þess að
stjórnvöld hafi gagnsæi að leiðar-
ljósi, meðal annars í mannaráðn-
ingum, þá verða þessir hlutir að
vera í lagi heima hjá okkur líka.“
Valgerður Sverrisdóttir utanrík-
isráðherra lagði fram skýrslu fyrr
á árinu þar sem hún mælti fyrir
breytingum á fyrirkomulagi Þró-
unarsamvinnustofnunar Íslands í
svipaða átt og Auðunn hefur talað
fyrir.
Þessar hugmyndir Valgerðar
lögðust þó misjafnlega í stjórnend-
ur og starfsfólk stofnunarinnar.
sigtryggur@dv.is
„Þegar við aðstoð-
um við stjórnsýsluna
hérna úti og krefj-
umst þess að stjórn-
völd hafi gagnsæi
að leiðarljósi, meðal
annars í mannaráðn-
ingum, þá verða þess-
ir hlutir að vera í lagi
heima hjá okkur líka.“
Þróunarstarf í Bosníu
auðunn Bjarni Ólafsson, Katica Havrulahovic og david mcEntee fagna tíu ára afmæli uppbyggingarinnar í Sanski most í Bosníu.