Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1997, Blaðsíða 25
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83/FYLGIRIT 35
25
aðilum sem vilja styðja verkefnið og fjár-
magni þessi sjóður gerð klínískra
leiðbeininga.
4. Leiðbeiningarnar verði endurskoðaðar hve-
nær sem ástæða er til og formleg endurskoð-
un fari fram ekki sjaldnar en á þriggja ára
fresti.
5. Leiðbeiningarnar taki til:
a. skilgreiningar hugtaka
b. vinnulags, þar með talið hvenær rétt er
að vista sjúkling á sjúkradeild
c. rannsókna
d. meðferðar
e. eftirlits, þar með talið tíðni eftirlits.
6. Leiðbeiningar geti tekið til:
a. sérstakra sjúkdómsgreininga
b. ákveðinna klínískra vandamála/ein-
kenna (til dæmis bakverks, svima)
B. Samræmdir biðlistar. Samræmdir biðlistar
eru ein gerð klínískra leiðbeininga en hafa nokkra
sérstöðu þar sem þeir lúta ekki beint að því
hvernig meðhöndla skuli einstaka sjúklinga, en
aðstoða við skipulagningu á klínískri vinnu. Bið-
listar geta nýst vel til að sýna fram á hvar skortur
er á þjónustu, að því tilskildu að þeir séu vel unnir
og sýni fram á raunverulegt ástand.
Biðlistar geta orðið til hjá einstökum læknum,
deildum, sérgreinum. fræðasviðum, sjúkrahús-
um, eða landsvæðum. Skilgreina þarf hverjir geta
sett sjúklinga á biðlista. í viðauka B er sýnt dæmi
um hugsanlega uppsetningu biðlista.
Yfirfara þarf biðlista með ákveðnu millibili,
mismunandi eftir tegund biðlista en ekki sjaldnar
en á hálfs árs fresti. Parf þá að endurmeta listann
með tilliti til breyttra þarfa. Æskilegt er að haft sé
samband við sjúklinginn reglulega, svo að hann
geti fengið upplýsingar um stöðu sína á biðlistan-
um og þurfi ekki sjálfur að leita eftir þeim upplýs-
ingum.
Sanngjarnt er að ákveðnar reglur séu um há-
marksbið á biðlista og í vissum tilvikum getur
verið nauðsynlegt að grípa til sérstakra átaksverk-
efna ef biðlisti verður of langur. Nauðsynlegt er
að í slíkum tilvikum sé bæði fengist við uppsafn-
aðan vanda og jafnframt skapaðar aðstæður til að
biðtími lengist ekki umfram tímamörk.
6. Forgangsröðun krefst samvinnu
Forgangsröðun krefst samvinnu Alþingis,
stjórnvalda, heilbrigðisstofnana, heilbrigðisstétta
og almennings. Það er skylda lækna að taka þátt í
forgangsröðun. Með því geta læknar stuðlað að
góðri nýtingu þeirra auðlinda sem varið er til
heilbrigðismála og gert þannig fleirum kleift að
njóta heilbrigðisþjónustu en ella væri.
Forgangsröðun má skipta í eftirfarandi flokka
eða stig eftir því hverjir eru eðlilegustu ákvörð-
unaraðilar um forgangsröðun:
1. Forgangsröðun fjárniagns milli mála-
flokka í ríkisrekstri.
- Hlutverk Alþingis og ríkisstjórnar.
2. Forgangsröðun fjármagns innan hcil-
brigðiskerfisins.
- Hlutverk heilbrigðisráðuneytis og heil-
brigðisstofnana.
2.1 Uppbygging heilbrigðisstofnana.
2.11 Sjúkrahús.
2.12 Göngudeildir.
2.13 Heilsugæslustöðvar.
2.14 Heimilislæknastöðvar.
2.15 Sérfræðiþjónusta utan sjúkra-
húsa.
2.2 Sérþarfir einstakra landsvæða.
2.3 Önnur verkefni (til dærnis forvarnir og
sjúkraflutningar).
3. Forgangsröðun sjúklingahópa.
- Hlutverk lækna. heilbrigðisstofnana og
heilbrigðisráðuneytis.
3.1 Nýjar tegundir meðferðarforma og
rannsókna.
3.2 Átaksverkefni vegna sérstakra þarfa
og biðlista.
4. Forgangsröðun einstakra sjúklinga.
- Hlutverk lækna og annarra heilbrigðis-
starfsmanna.
Nauðsynlegt er að allir þeir aðilar sem koma að
forgangsröðun vinni saman þar sem ákvarðanir á
einu stigi geta leitt til breytinga á öðrum stigum.
Nefndin leggur til að settur verði á stofn vinnu-
hópur skipaður fulltrúum heilbrigðisstétta og
stjórnvalda sem móti stefnu stjórnvalda að því er
varðar forgangsröðun á öðru og þriðja stigi.
7. Heppileg nýting fjármagns
Nauðsynlegt er að skilgreina tilfærslu sjúklinga
í heilbrigðiskerfinu og hvert stig heilbrigðiskerfis-
ins þarf að skilgreina með tilliti til hlutverks og
skilvirkni. Faglegt mat verður að ráða hvar sjúk-
lingar fá þjónustu. Þannig verða hagsmunir sjúk-
linga og heilbrigðisþjónustunnar best tryggðir.
Við innlögn þarf að fara fram mat á því hvaða
þjónustustig er heppilegast fyrir sjúklinginn. Jafn-
framt þarf að gera ráð fyrir að þjónustuþörf sjúk-
linga sé breytileg meðan á innlögn stendur. Þegar
sjúkradeild hefur lokið hlutverki sínu í umönnun
er mikilvægt að sjúklingur geti útskrifast eða færst
milli deilda án tafar með heppilegri eftirmeðferð