Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1997, Blaðsíða 26

26
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83/FYLGIRIT 35
eða vistun. Auka þarf möguleika á endurhæfingu
og stuðningi utan stofnanna og í heimahúsum. Því
er æskilegt að byggja upp endurhæfingarteymi
utan sjúkrahúsa til dæmis í tengslum við Trygg-
ingastofnun ríkisins og atvinnulífið til að sinna því
verkefni.
Æskilegt er að heimilislæknar hafi heildaryfir-
sýn yfir heilsufarsleg vandamál einstaklinga og
fjölskyldna sem þeir annast. Því markmiði að sér-
hver eintaklingur hafi aðgang að heimilislækni
hefur ekki verið náð enn sem komið er á Islandi.
Uppbygging frumheilsugæslu fyrir alla lands-
menn er forgangsverkefni.
Það er æskilegt markmið að sjúklingum sé
þjónað svo nærri heimabyggð sem auðið er. Ekki
er þó hægt að veita alla þjónustu í heimabyggð
vegna fámennis og mikils kostnaðar. Sérhæfð
heilbrigðisþjónusta er eingöngu til staðar á stærri
þéttbýlisstöðum. Umtalsverð ferðalög sjúklinga
eru því milli landshluta vegna nauðsynlegrar
þjónustu. Ef sjúklingur þarf tímabundið á sér-
hæfðri þjónustu að halda sem ekki er fáanleg
nærri heimabyggð er eðlilegt að hann flytjist nær
heimabyggð í afturbata. Mikilvægt er að flutning-
ur sjúklinga milli landshluta verði skoðaður og
hlutverk sjúkrastofnana skilgreint í því sambandi.
Leggja þarf áherslu á góða samvinnu milli
sjúkrahúsanna í Reykjavík svo nýta megi sem best
vaktaviðbúnað og aðra þjónustu. Efla þarf sam-
vinnu sjúkrahúsa á landsbyggðinni við sérgreina-
sjúkrahúsin og tryggja auðveldan flutning milli
sjúkrahúsa. Með vel skipulagðri læknisþjónustu
ætti að vera hægt að auka hagkvæmni og skil-
virkni aðgerðaþjónustu á sjúkrahúsum.
Rétt er að athuga rekstarhagkvæmni sjúkrahót-
els í Reykjavík. Sjúkrahótel getur nýst þeim sem
eru í afturbata eða þurfa að njóta sérhæfðrar
þjónustu tímabundið en þurfa í raun ekki að liggja
á sjúkrahúsi. Gildir þar einu hvort þeir eru utan af
landi eða úr Reykjavík.
Athuga þarf kosti fjarlækninga og reglubund-
inna ferða sérfræðilækna til fámennra staða. Með
bættum möguleikum til sjúkdómsgreiningar, til
dæmis með beitingu fjarlækninga, geta ábending-
ar fyrir aðgerð og annarri meðferð legið fyrir áður
en sjúklingur er fluttur til framhaldsmeðferðar.
Kanna þarf hagkvæmni hinna ýmsu möguleika
á sjúkraflutningum og hvort frekari uppbygging
sjúkraflugþjónustu með þyrlum og flugvélum
með vaktviðbúnaði allan sólarhringinn sé hag-
kvæm.
Fyrirsjáanlegt er að breyting verður á húsnæð-
isþörf í heilbrigðisþjónustunni. Nefndin telur
nauðsynlegt að gerðar verði áætlanir um húsnæð-
isþörf, endurnýjun og notkun þess húsnæðis sem
þegar er til staðar.
Vegna fækkunar sjúkrarúma og styttri legutíma
á sjúkrahúsunum þarf að skipuleggja og auka
þjónustu við ferlisjúklinga. Nefndin telur að með
slíkri áherslubreytingu megi stuðla að aukinni
hagkvæmni.
Nauðsynlegt er að fram fari athugun á kostnaði
við mismunandi þjónustuaðferðir lækna þar sem
takmarkaðar upplýsingar eru til um hvernig fjár-
magn sem varið er til læknisþjónustu nýtist best.
Læknar bera samkvæmt lögum ábyrgð á sjúk-
dómsgreiningu og meðferð þeirra sjúklinga sem
til þeirra leita. Mörk milli læknisfræðilegrar með-
ferðar og starfa annarra heilbrigðisstétta eru oft
óljós. Mikilvægt er að ábyrgðarsvið séu vel skil-
greind. Nefndin hvetur stjórnvöld til að gera lög
og reglugerðir skýrari hvað þetta varðar.
Vísindarannsóknir í læknisfræði og kennsla
heilbrigðisstétta eru hornsteinar góðrar þjónustu
við sjúklinga í framtíðinni og þessir þættir mega
ekki gleymast í umræðu um forgangsröðun. Auk
þess að tryggja góða þjónustu við sjúklinga geta
vísindarannsóknir og útbreiðsla læknisfræðilegr-
ar þekkingar stuðlað að markvissum vinnubrögð-
um og þar með hagkvæmni.