Innsýn - 01.03.1987, Blaðsíða 7

ÁHRIF TÓNLISTAR
Á MANNINN ALLAN
TÓNLIST OG SIÐFRÆÐI
H. LLOYD LENO
)
Sú hugmynd að tónlist
gegni siðferðislegu eða
andlegu hlutverki er
vissulega ekki upprunnin
seint á nítjándu öld að
frumkvæði róttækra
vakningahreyfinga eða
dultrúarmanna. Máttur
tónlistar hefur verið
áhugaefni og umhugsunar-
efni margskonar fólks um
aldaraðir. Fornir heim-
spekingar og vísindamenn
eins og Pýþagoras og Plató
höfðu beyg af áhrifum
hennar og tortryggðu hana.
Sagt hefur verið: "Safnvel
hljómlist getur verið
áfeng. Áhrif sem virðast
jafn lítilvæg urðu
Grikklandi og Rómaveldi að
falli og þau munu tortíma
Englandi og Ameríku."
Sjöunda dags aðventistar
hafa ekki aðeins verið
áhugasamir um mátt hljóm-
listar og haft af honum
áhyggjur, heldur hafa þeir
mjög knýjandi ástæðu til
að rannsaka áhrif tónlist-
arinnar, sem hugsanlega
varða eilífa velferð
manna.
í fyrsta hluta þessarar
greinar var fjallað um
nokkrar vísindalegar
ábendingar um andleg og
líkamleg áhrif tónlistar á
einstaklinga; nú skulum
við ræða siðfræðileg,
siðferðisleg og andleg
áhrif tónlistar með
hliðsjón af þessum
niðurstöðum. Annarskonar
ábendingar eru líka til,
sem að vísu hafa ekki
verið rannsakaðar í
vísindastofnunum, en hafa
ótvírætt komið fram hjá
sagnfræðingum, þjóð-
félagsfræðingum, sál-
fræðingum og tónlistar-
mönnum og hafa verið
staðfestar í rann-
sóknarstofum lífsreynsl-
unnar.
Tónlist og siðferði
Hefur tónlist, að texta
hennar undanskildum,
"boðskap" að flytja? Er
þar eitthvað meira en
samhengið við ósiðsemi sem
áhrif hefur á afstöðu og
hegðun þátttakendanna?
Sumir hafa sniðgengið
þessa spurningu, aðrir
einfaldað hana, margir
látið hana sem vind um
eyrun þjóta, en þó eru
þeir líka margir sem hafa
tekið hana til alvarlegrar
íhugunar.
Það má heita almennt
viðurkennt að í tónlist sé
eitthvað táknrænt um
Hefur tónlist, að texta hennar undanskildum, "boðskap" að
flytja? Er þar eitthvað meira en samhengið við ósiðsemi
sem áhrif hefur á afstöðu og hegðun þátttakendanna?
Innsýn l.tbl. 1987
7